نظریه کوانتومی
نظریۀ کوانْتومی (quantum theory)
(یا: مکانیک کوانتومی) در فیزیک، نظریه‌ای که در آن انرژی دارای گسترۀ پیوسته‌ای از مقادیر نیست، بلکه جذب و دفع آن ناپیوسته و به‌صورت مضاربی از واحدهای تقسیم‌ناپذیر معیّنی با‌نام کوانتوم[۱] تحقق می‌یابد. نور که در حالت کلی با حرکت موج پیوسته ظاهر می‌شود، در بعضی شرایط متشکل از ذرات گسسته‌ای به‌صورت فوتون[۲] نیز به‌نظر می‌رسد. در نظریۀ کوانتومی نشان داده می‌شود که ذرات اتمی، ازجمله الکترون‌ها، را می‌توان دارای خواصی موج‌گونه درنظر گرفت. فیزیک ذرات[۳]، شیمی نظری نوین[۴]، و فیزیک حالت جامد[۵] که توصیف‌کنندۀ رفتار تراشه‌های سیلیسیومی[۶] در رایانه‌هاست، ازجمله موضوعاتی‌اند که براساس نظریۀ کوانتومی استوار شده‌اند. این نظریه با تحقیقات ماکس پلانک[۷] در زمینۀ انرژی تابشی[۸] در ۱۹۰۰ آغاز شد و آلبرت اینشتین آن را توسعه داد و بعدها برای تابش الکترومغناطیسی[۹] و نور[۱۰] نیز به‌کار برده شد. نیلس بور[۱۱]، آن را برای توضیح طیف[۱۲] نور گسیل‌شده از اتم‌های هیدروژن برانگیخته نیز به‌کار برد. تحقیقات بعدی اروین شرودینگر[۱۳]، ورنر هایزنبرگ[۱۴]، پاول دیراک[۱۵]، و دیگران منجر به تکامل این نظریه و پیدایش مکانیک کوانتومی[۱۶] (مکانیک موجی[۱۷]) شد. نيز ← کوانتوم