تفرش، شهر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Tafresh, city)


تفرش، شهر
استان مرکزی
شهرستان تفرش
بخش مرکزی
جمعیت 16,493نفر (1395ش)
موقعیت ۱۶۲کیلومتری جنوب غربی تهران و ۷۳کیلومتری شمال شرقی اراک، سر راه ساوه به آشتیان، اراک، کمیجان
نوع اقلیم معتدل مایل به سرد و نیمه‌خشک
ارتفاع از سطح دریا ۱,۹۰۰متر
برخی بناها مسجد جامع شِش‌ناو
نام لاتین Tafresh
مسجد جامع شش‌ناو، در محلۀ تاريخی «فم» تفرش

تفرش، شهر Tafresh, city

شهری در استان مرکزی و مرکز اداری شهرستان تفرش. در منطقه‌ای کوهستانی به فاصلۀ ۱۶۲کیلومتری جنوب غربی تهران و ۷۳کیلومتری شمال شرقی اراک، سر راه ساوه به آشتیان، اراک، کمیجان، قرار دارد. کوه‌های‌ قشلاق‌ (حدود 2,360متر) و گندم‌کوه‌ (حدود 2,150متر) در شمال‌، و کوه‌های منار (حدود 2,240متر) و نقره‌کمر (حدود 3,400متر) در جنوب‌شرقی‌ شهر قرار دارند. رودخانۀ آب‌کمر در کنار تفرش واقع شده است. ارتفاع آن ۱,۹۰۰متر است. اقلیم این شهر معتدل مایل به سرد و نیمه‌خشک و جمعیت آن 16,493نفر است (1395ش).

احتمالاً تاریخ تفرش به پیش از اسلام می‌رسد و به صورت‌های طیرس‌، طبرش‌، طبرس‌، تبرس‌، طبرتو، تپرش‌، تبرش‌ و طفرش‌ نیز در منابع قدیم آمده است. در سده‌های اولیۀ اسلامی تفرش از توابع قم بود. پس از رحلت حضرت معصومه قم و به تبع آن تفرش از پایگاه‌های مهم شیعیان در ایران شدند. در سده‌های بعد، این آبادی به دلیل آب‌وهوای ییلاقی همیشه پررونق و آبادان بوده و نهایتاً در سال 1333ش به شهر تبدیل شده است.

شیخ طبرسی، عباس سحاب و محمود حسابی از بزرگان منسوب به تفرشند. مسجد جامع شِش‌ناو، مربوط به دورۀ سلجوقی، از آثار تاریخی تفرش است که به ثبت ملی رسیده است. وجه تسمیۀ شش‌ناو، وجود قناتی در زیر مسجد است که توسط شش ناو در بیرون مسجد و پس از عبور از زیر درخت چناری بزرگ و قدیمی، تقسیم شده و به محله‌های اطراف جریان پیدا می‌کند.