اخترشناسی پرتو ایکس

اخترشناسی پرتو ایکس (X-ray astronomy)
آشکارسازی پرتوهای ایکس ناشی از گازهای به شدت داغ عالم. چنین پرتوهایی پیش از رسیدن به سطح زمین در جوّ متوقف می‌شوند. اخترشناسی پرتو ایکس، اخترفیزیک‌دانان را به وسایلی برای بررسی پدیده‌های پرانرژی و ناگهانی عالم مجهز می‌کند. آن‌ها آشکارسازها را روی موشک‌ها و ماهواره‌ها نصب می‌کنند. در ۱۹۶۲، نخستین منبع آسمانی پرتو ایکس، عقرب ایکس یک، با پرواز یک موشک کشف شد. از ۱۹۷۰، ماهواره‌های مخصوصی برای بررسی پرتوهای ایکس، بخشی از طیف گسترده‌ای از انرژی به نام تابش الکترومغناطیسی، ناشی از خورشید، ستارگان، و کهکشانها در مدار قرار گرفته‌اند. رصدخانۀ پرتو ایکس چاندرا و ماهوارۀ رونتگن (روسَت) ازجملۀ این ماهواره‌هایند. تصور می‌شود بسیاری از منابع پرتو ایکس گازهایی‌اند که به ستاره‌های نوترونی و سیاه‌چالهها فرو می‌ریزند. گسیل پرتو ایکس ناشی از گاز داغ را گسیل گرمایی می‌نامند، و اگر میدان مغناطیسی قوی به الکترون‌ها شتاب ‌دهند، در حد سرعت نور، این گسیل پرتو ایکس را گسیل غیر گرمایی می‌نامند.

---