آلیا، رامیز (۱۹۲۵ـ۲۰۱۱)
آلیا، رامیز (۱۹۲۵ـ۲۰۱۱م)(Alia, Ramiz)
| رامیز آلیا Ramiz Alia | |
|---|---|
| زادروز |
اشکودر ۱۹۲۵م |
| درگذشت | ۲۰۱۱م |
| ملیت | آلبانیایی |
| شغل و تخصص اصلی | دولتمرد |
| لقب | گورباچف آلبانی |
| گروه مقاله | تاریخ جهان |
سیاستمدار کمونیست آلبانیایی، از ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۲م رئیس دولت آلبانی[۱]. او رفته‌رفته از سیاست‌های انزواطلبانۀ سلف خویش، انور خوجه[۲]، فاصله گرفت و درپی بروز ناآرامی‌های عمومی، اصلاحاتی سیاسی و اقتصادی، ازجمله برگزاری انتخابات آزاد در ۱۹۹۱م که طی آن خود به ریاست اجرایی جمهوری آلبانی رسید، به اجرا گذاشت. در سپتامبر ۱۹۹۴م، در حالی‌که هنوز بر سر کار بود، به سبب سوء استفاده از قدرت مجرم شناخته و به هشت سال زندان محکوم شد، اما در ژوئیۀ ۱۹۹۵م، با حکم دادگاه استیناف آزاد شد. در اکتبر ۱۹۹۷م، دادستان کل آلبانی، آلیا را از اتهام نسل‌کشی مبرّا دانست. رامیز آلیا، که زادۀ شهر اشکودر[۳]، واقع در شمال غرب آلبانی، و از خانواده‌ای مسلمان، کشاورز و تهیدست بود، در ۱۹۴۴م به ارتش آزادی‌بخش ملی[۴] پیوست و فعالانه با سلطۀ نازی‌ها بر کشورش به مخالفت برخاست. پس از مدتی که مسئولیت تبلیغ و تهییج کمونیستی را برعهده داشت، در دبیرخانه و دفتر سیاسی حزب کارگر آلبانی[۵] سمتی یافت (۱۹۶۰ـ۱۹۶۱م). در ۲۲ نوامبر ۱۹۸۲م، در مقام رئیس هیئت‌رئیسۀ مجلس خلق[۶]، که به تازگی انتخابات آن برگزار شده بود، جانشین حاجی لِشی[۷] شد. با مرگ انور خوجه در آوریل ۱۹۸۵م، به رهبری حزب رسید و لقبِ «گورباچف آلبانی» گرفت. در آوریل ۱۹۹۱م، درپی پیروزی حزب کارگر آلبانی، در انتخابات چندحزبی به مقام ریاست اجرایی جمهوری آلبانی ارتقا یافت. یک ماه بعد، مطابق قانون اساسی موقت جدید، که رئیس‌جمهوری را از تصدّی مناصب حزبی منع می‌کرد، از دبیر اولی حزب کارگر آلبانی و عضویت در دفتر سیاسی و کمیتۀ مرکزی آن استعفا داد. در مارس ۱۹۹۲م، مقام ریاست جمهوری را به سالی بریشا[۸] واگذاشت.