آیلنبرگ، سامویل (۱۹۱۳- ۱۹۹۸م)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
ساموئل آیلنبرگ
Samuel Eilenberg
زادروز ورشو ۱۹۱۳م
درگذشت ۱۹۹۸م
ملیت امریکایی
تحصیلات و محل تحصیل ورشو
شغل و تخصص اصلی ریاضی‌دان
گروه مقاله ریاضیات
سامویل آیلنبرگ

آیلِنبِرگ، ساموئِل (۱۹۱۳- ۱۹۹۸م)(Eilenberg, Samuel)
ریاضی‌دان امریکایی، زادۀ لهستان[۱]. تحقیقات او در توپولوژی جبری[۲] به پیشرفت شایان توجه نظریۀ کوهومولوژی[۳] (همانستگی) منجر شد. توپولوژی جبری، که گاهی توپولوژی ترکیباتی[۴] هم نامیده می‌شود، مبتنی بر نظریۀ هومولوژی[۵] (مانستگی) است که به مطالعۀ خم‌های بسته[۶]، رویه‌های بسته[۷]، و آرایش‌های هندسی[۸] مشابه در فضای توپولوژیک[۹] مفروض میپردازد. بیشتر کارهای آیلنبرگ در زمینۀ نظریۀ کوهومولوژی یا صورت تعدیلیافتۀ هومولوژی انجام گرفت. میتوان نوعی حاصلضرب برای ردههای کوهومولوژی تعریف کرد که با کمک آن و جمع ردههای کوهومولوژی، مجموع مستقیم ردههای کوهومولوژی از همۀ ابعاد بهصورت یک حلقه، معروف به حلقۀ کوهومولوژی[۱۰]، درمیآید. این ساختار غنیتر از ساختار موجود گروههای هومولوژی است و نتایج دقیقتری به دست میدهد. عملهای جبری بسیار پیچیدۀ متعدد با استفاده از ردههای کوهومولوژی حکمهایی به دست میدهند که در غیر این صورت قابل اثبات نبودند. آیلنبرگ در ورشو[۱۱] زاده شد و در همانجا درس خواند. در دهۀ ۱۹۳۰م، به ایالات متحده امریکا مهاجرت کرد. از ۱۹۴۶ تا ۱۹۴۹م، استاد ریاضیات دانشگاه ایندیانا[۱۲] بود و دورۀ کاری خود را در دانشگاه کلمبیا[۱۳]، واقع در نیویورک[۱۴]، به پایان رساند.

 


  1. Poland
  2. algebraic topology
  3. theory of cohomology
  4. combinatorial topology
  5. homology theory
  6. closed curves
  7. closed surfaces
  8. geometric arrangements
  9. topological space
  10. cohomology ring
  11. Warsaw
  12. Indiana University
  13. Columbia University
  14. NewYork