احکام پنج گانه شرعی

اَحکام پنج‌گانۀ شرعی
(یا: احکام خمسۀ تکلیفی شرعی) در اصول فقه بر احکامی اطلاق می‌شود که هر مسلمان در برابر عمل یا ترک آن‌ها پنج نوع تکلیف دارد؛ ۱. وجوب؛ و آن الزام به انجام عملی است، مانند وجوب نماز که انجام آن دارای ثواب و ترک آن موجب عقاب است؛ ۲. حُرمت؛ و آن لزوم ترک عمل است، مانند سرقت که انجام آن موجب کیفر است؛ ۳. استحباب؛ و آن رجحان عمل را گویند؛ همانند در اول وقت خواندن نماز، اما بر ترک یعنی تأخیر آن تا وقت معین، عِقابی مترتب نیست؛ ۴. کراهت؛ و آن کاری است که ترک آن رجحان دارد، مانند تأخیر انداختن نماز از اول وقت. انجام مکروه عقابی ندارد؛ ۵. اباحه (مباح‌بودن)؛ و آن عملی است که نه بر انجام آن ثوابی است و نه بر ترک آن عقابی. مانند تفریحات سالم و ورزش.