جنبش زیباشناختی

جنبش زیباشناختی (Aesthetic Movement)

جنبش هنری انگلیسی در سال‌های پایانی قرن ۱۹م که بر‌اساس آموزۀ «هنر برای هنر» شکل گرفت. بانیان این جنبش بر آن بودند که هنر موجودیتی خودبسنده است که صرفاً به زیبایی می‌پردازد، و هیچ غایت اخلاقی یا اجتماعی ندارد. نقاشانی همچون اوبری بیردزلی و جیمز مک‌نیل ویسلر، و نویسندگانی همچون اسکار وایلد و والتر پِیتِر از هم‌بستگان این جنبش بودند. عقیدۀ «هنر برای هنر» در تفکر فلسفی اروپای قرن ۱۸م به پیشوایی ایمانوئل کانت ریشه داشت، و در‌سراسر قرن ۱۹م در اروپا رایج بود. لیکن جنبش انگلیسی زیبا‌شناسی، در دو دهۀ آخر قرن ۱۹م، گرایشی افراطی به پیراستگی احساس هنری و خودمختاری هنر پیدا کرد که مایۀ تمسخر و استهزای بسیاری از اندیشوران و منتقدان شد. از آن جمله جان راسکین و ویلیام ماریس، به‌شدت به جنبش زیبا‌شناختی تاختند.

---