بیگجه خانی، غلامحسین (تبریز ۱۲۹۷ـ تهران ۱۳۶۶ش)
| غلامحسين بیگجه‌خانی | |
|---|---|
| زادروز |
تبريز ۱۲۹۷ش |
| درگذشت | ۱۳۶۶ش |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | نوازنده تار |
| شغل و تخصص های دیگر | سرپرست اركستر شماره‌ی يک راديو تبريز |
| آثار | آلبوم بیداد و همایون |
غلامحسین بیگجه‌خانی (تبریز ۱۲۹7ـ تهران ۱۳۶۶ش)
نوازندۀ ایرانی تار و برجسته‌ترین تک‌نواز تار در موسیقی دستگاهی مکتب تبریز. فرزند حسینقلی‌خان تبریزی بود و در خانواده‌ای از موسیقی‌دانان حرفه‌ای به‌دنیا آمد. تعلیمات موسیقی را از دایی‌هایش فراگرفت و با گوش‌کردن به صفحات قدیمی از اولین و دومین نسل تارنوازان بزرگ موسیقی دستگاهی مکتب تهران، آموخته‌های خود را تکمیل کرد. از جوانی در دسته‌ها و مجالس گوناگون موسیقی به‌اجرای برنامه پرداخت و از اواسط دهۀ ۱۳۲۰ش کارش را در رادیو تبریز آغاز کرد. در ابتدا فقط در تبریز بهمنزلۀ تارنوازی چیره‌دست و هم‌نواز آواز اقبال آذر، مظهر خوانندگی و هنر آواز ایرانی در مکتب تبریز، مشهور بود؛ تا این‌‌که در اواخر دهۀ ۱۳۴۰ش نورعلی برومند او را به مرکز حفظ و اشاعۀ موسیقی دعوت کرد؛ پس از آن به جشن هنر شیراز نیز راه یافت و به تک‌نوازی پرداخت که اعتبار او را بهمنزلۀ نوازنده‌ای با تکنیک، نزد کارشناسان موسیقی سنتی ایران تثبیت کرد. از نواخته‌های غلامحسین بیکجه‌خانی همراه با صدای اقبال آذر، چندین ساعت نوار باقی مانده و تک‌نوازی‌های متعدد او با همراهی دف محمود فرنام نیز موجود است. هم‌نوازی درخشان او با صدای محمدرضا شجریان، در آلبوم بیداد و همایون (۱۳۶۵ش)، و مجموعه‌ای از تک‌نوازی‌ها و هم‌نوازی‌های او، عمدتاً شامل اجرای قطعات ضربی، رِنگ‌ها و تصنیف‌های فارسی و آذری نیز دردست است. برخی از ویژگی‌های هنر تارنوازی غلامحسین بیکجه‌خانی، که مکتب تار تبریز با نام او شناخته می‌شود، عبارت‌اند از شفافیت صدادهی تار، مضراب‌های ریز، شمرده و سریع، جملات سلیس، ظرافت در استفاده از پرده‌هایی که لهجۀ آذری در موسیقی فارسی را تداعی می‌کنند، و حس ضربی دقیق.