فیوضات، ابوالقاسم (تبریز ۱۲۶۷ـ۱۳۴۹ش)

فُیوضات، ابوالقاسم (تبریز ۱۲۶۷ـ۱۳۴۹ش)

ابوالقاسم فُیوضات
زادروز	تبریز ۱۲۶۷ش
درگذشت	۱۳۴۹ش
ملیت	ایرانی
شغل و تخصص اصلی	ادیب، پژوهشگر، مصحح و روزنامه‌نگار
آثار	الفبای ذهنی؛ فیزیک جدید
گروه مقاله	آموزش و پرورش و اخلاق، ادبیات فارسی، تاریخ ایران

ادیب، پژوهشگر، مصحح، روزنامه‌نگار و رجل ایرانی، بنیانگذار نخستین کودکستان و مدرسۀ حرفه‌ای در ایران و از ارکان معارف آذربایجان. در مکتب‌های علوم دینی و مدرسه درس خواند. سپس زبان‌های فرانسوی و عربی را آموخت و با فراگیری اصول تدریس و تعلیم در آموزشگاه‌ها به تدریس پرداخت. در ۱۲۸۷ش مدرسۀ فیوضات را دایر کرد. این دبیرستان از بدو تأسیس تا دو سال با کوشش و زیرنظر او اداره می‌شد. مدرسۀ فیوضات در ۱۲۹۱ دولتی اعلام شد و ماهانه ۲هزار تومان مقرری گرفت. فیوضات از همراهان و هم‌رزمان شیخ محمد خیابانی و در نهضت او از پیشروان جنبش آزادی‌طلبی بود. در این دوره، مدیریت و نویسندگی روزنامۀ تجدد را نیز به عهده داشت. از ۱۳۱۳ تا ۱۳۱۸، که سرپرستی اوقاف برعهدۀ او بود، به‌سبب وقوف به احکام فقهی و دینی و تماس مداوم با مراجع مذهبی، قوانین و آیین‌نامه‌های مربوط به اوقاف را نوشت و در زمان طرح در مجلس از آن‌ها دفاع کرد و با این کار تشکیلات اوقاف را به‌صورت مدرن و منظم درآورد. وی در انتخابات دورۀ چهارم مجلس شورای ملی به نمایندگی مردم تبریز انتخاب شد و پس از پایان دورۀ نمایندگی، با سمت ریاست فرهنگ آذربایجان به تبریز بازگشت. ازجمله خدمات ارزندۀ او به فرهنگ آذربایجان تأسیس کودکستان بود که به‌دست جبار باغچه‌بان عملی شد. بعدها که ریاست فرهنگ استان فارس را به‌عهده گرفت، نخستین کودکستان شهر شیراز را هم با یاری باغچه‌بان تأسیس کرد. وی طی شش سال اقامت در شیراز، چندین مدرسه بنیاد نهاد. از دیگر خدمات ارزندۀ او در پیشبرد فرهنگ، تأسیس یک کلاس نجاری و کفاشی در مدرسۀ متوسطۀ دولتی تبریز است که اساس مدارس حرفه‌ای به‌شمار می‌رود. او در جمعیت‌های خیریّه مانند شیر و خورشید نیز عضویت داشت. از آثار اوست: الفبای ذهنی؛ فیزیک جدید؛ تصحیح و تنقیح گلستان؛ تصحیح منهاج النجاة فی توضیح‌الصلاة (دو جلد).