لوکاس وان لیدن
لوکاسْ وان لِیْدِن (۱۴۹۴م ـ۱۵۳۳)(Lucas van Leyden)
نقاش و حکاک باسمهکار[۱] هلندی. در لیدن[۲] و آنتوِرپ[۳] هنرآفرینی کرد. از پیشگامان نقاشی از صحنههای زندگی روزمرۀ[۴] هلندی بود؛ همچون تابلوی شطرنجبازان[۵] (ح ۱۵۱۰؛ موزۀ دولتی، برلین[۶]). آثاری که با اسلوب چاپ چوب[۷] و حکاکی بر لوحههای فلزی اجرا کرد، از آلبرشت دورِر[۸] متأثرند؛ این زمره آثارش اغلب برتر از نقاشیهایش ارزشگذاری شدهاند. لوکاس شاگرد کورنلیس اِنگِلبرِختس[۹] بود. در ۱۵۲۱ در آنتورپ اقامت گزید و در آنجا با دورر آشنا شد. گرچه نخستین چاپنقشهای چوبی و فلزیاش نفوذ دورِر را بازمیتابند، تمام آثارش از جذابیت و نوآوری فردی و خاصی برخوردارند. نقاشیهایش، نفوذ هنر ایتالیا را آشکار میسازند؛ رنگهای غیرعادی و تخیّل تصویریاش در تابلوی لوط و دخترانش[۱۰] (لوور[۱۱]، پاریس) مشهود است. لوکاس در زمان خود بسیار شهرت یافت، تا آنجا که حتی وازاری[۱۲]، نقاش و مورخِ هنر، او را ستود.