نمایش مبدأ برای پریستلی، جوزف (۱۷۳۳ـ۱۸۰۴)


پریسْتْلی، جوزِف (۱۷۳۳ـ۱۸۰۴)(Priestley, Joseph)<br/> شیمی‌دان انگلیسی و روحانی فرقۀ یونیتارین<ref>Unitarian</ref>. در ۱۷۷۴، اکسیژن و چند گاز دیگر را شناسایی کرد. او با حل‌کردن تحت فشار دی‌اکسید کربن<ref> carbon dioxide </ref> در آب، موج تولید و مصرف آب گازدار را در اروپا به‌راه انداخت.

'''گازها'''. شیمی‌دان سوئدی، کارل شِله<ref>Karl Scheele</ref>، اکسیژن را مستقلاً در ۱۷۷۲ تهیه کرده بود، ولی تأخیر در انتشار نتیجۀ کارش موجب شد که پریستلی این کشف را به‌نام خود ثبت کند. پریستلی اکسید نیتریک<ref> nitric oxide</ref> (مونواکسید نیتروژن<ref> nitrogen monoxide </ref>، NO) را در ۱۷۷۲ کشف کرد و آن را به اکسید نیتروز<ref>nitrous oxide </ref> (مونواکسید دی‌نیتروژن<ref>dinitrogen monoxide </ref>، N<sub>۲</sub>O) احیا کرد. در همان سال، برای نخستین‌بار آمونیاک گازی را با جمع‌آوری از روی جیوه<ref>mercury </ref> جدا کرد. پیش از آن آمونیاک فقط به‌شکل محلول در دسترس بود. در ۱۷۷۴، روشی برای تولید دی‌اکسید گوگرد<ref>sulphur dioxide</ref> (SO<sub>۲</sub>) یافت.

'''سرگذشت'''. پریستلی در نزدیک لیدز<ref>Leeds </ref> زاده شد و به سلک روحانیون درآمد. جزو معترضان و مخالفان سیاسی بود و به‌همین علت، از ورود او به دانشگاه‌های انگلیسی جلوگیری به‌عمل آمد. در ۱۷۶۶ و بعد از ملاقات با دانشمند امریکایی، بنجامین فرانکلین<ref> Benjamin Franklin</ref>، به علوم علاقمند شد. از ۱۷۷۳ تا ۱۷۸۰، کتابدار و ملازم ادبی لُرد شِلبرن<ref>Lord Shelburne</ref> بود. در ۱۷۷۴، با او به فرانسه رفت و در آن‌جا با آنتوان لاوازیه<ref>Antoine Lavoisier</ref>، شیمی‌دان فرانسوی، ملاقات کرد. در ۱۷۸۰، به بیرمنگام رفت و به انجمن لونار<ref>Lunar Society</ref> پیوست که انجمن مخترعان و دانشمندانی چون جیمز وات<ref>James Watt </ref>، متیو بولتون<ref>Matthew Boulton </ref>، جوسایا وِج‌وود<ref>Josiah Wedgwood </ref> و اراسموس داروین<ref>Erasmus Darwin </ref> بود. در ۱۷۹۱، به‌سبب حمایت از انقلاب فرانسه، گروهی خانه و کلیسای کوچکش را غارت کردند و او به لندن گریخت. در ۱۷۹۴، به امریکا رفت و در پنسیلوانیا ساکن شد.

'''بار الکتروستاتیکی'''. نخستین تحقیقات پریستلیِ در زمینۀ فیزیک، خصوصاً در زمینۀ الکتریسیته و نور، بود. او به این نتیجه رسید که بار الکتروستاتیکی<ref>electrostatic charge</ref> روی سطح خارجی بدنۀ باردار متمرکز می‌شود و در این حالت، هیچ نوع نیروی داخلی اعمال نمی‌شود. بنابراین، قانون عکس مجذور بار<ref>inverse square law for charges</ref>را بر‌مبنای قیاس با نیروی جاذبه پیش‌نهاد.

&nbsp;

<br/> <!--13123100-->

[[Category:شیمی و بیوشیمی]] [[Category:(شیمی و بیوشیمی)اشخاص و آثار]] [[Category:فیزیک و مکانیک]] [[Category:(فیزیک و مکانیک)اشخاص و آثار]]