نمایش مبدأ برای فوگل، هرمان (۱۸۴۲ـ۱۹۰۷)


فوگِل، هِرْمان (۱۸۴۲ـ۱۹۰۷)(Vogel, Hermann)<br/> اخترشناس آلمانی، و کاشف ستاره‌های دوتایی طیفی<ref>spectroscopic binary</ref>. با اندازه‌گیری اثر دوپلر<ref>Doppler effect</ref> در خطوط طیفی ستاره‌ها، به‌منظور تعیین ‌سرعت آن‌ها، به اختلاف‌نظر دربارۀ اعتبار نظریۀ کریستیان دوپلر<ref>Christian Doppler </ref> پایان داد که به بررسی حرکت‌های موجود در عالم می‌پرداخت. در لایپزیگ<ref>Leipzig </ref> زاده شد. همان‌جا درس خواند و در ۱۸۶۳، در رصدخانۀ آن شهر آغاز به‌کار کرد. از ۱۸۸۲، سرپرست رصدخانۀ تازۀ تأسیس پوتسدام<ref>Potsdam</ref>، در نزدیکی برلین، بود. فوگل به‌‌شدت در زمینۀ خصوصیات طیف‌شناختی<ref>spectroscopic properties</ref> سیاره‌ها، سحابی<ref>nebulae</ref>ها، روشنایی‌های شمالی<ref>northern lights</ref>، دنباله‌دارIII<ref>comet III</ref>&nbsp;۱۸۷۱، و خورشید کار می‌کرد و طیف ۴هزار ستاره را بررسی کرد. او از طیف نورسنجی<ref>spectrophotometry</ref> برای بررسی نواختر دجاجه ۱۸۷۶‌<ref>Nova Cygni 1876</ref> استفاده کرد و نتایج کارش نخستین گواه تغییر طیف نواختر<ref>nova </ref> طی مرحلۀ کم‌فروغ‌شدن را فراهم آورد. همچنین، از طیف‌های عکاسی برای تهیۀ فهرست‌نامۀ<ref>Catalogue</ref> ستاره‌ها استفاده کرد و روشی عکاسی برای تعیین دقیق سرعت‌های شعاعی<ref>radial velocities</ref> ستاره‌ها ابداع کرد. کشف دوتایی‌های طیفی فوگل ناشی از بررسی جابه‌جایی خطوط طیفی ستاره‌های رأس‌الغول<ref>Algol </ref> و سماک اَعزَل<ref>Spica </ref> بود. در آن زمان، ندیم<ref>components</ref>های این دو ستارۀ دوتایی گرفتی<ref>eclipsing binary star</ref> با وسایل اُپتیکی به‌صورت اشیای جداگانه تشخیص‌پذیر نبودند. فوگل با استفاده از طیف نگارهای خود ابعاد سامانۀ ستارۀ دوتایی رأس‌الغول، قطر هر دو ستاره، سرعت مداری، و جرم کل سامانه را به‌دست آورد و در ۱۸۸۹، فاصلۀ این دو مؤلفه را تعیین کرد.

&nbsp;

----

[[Category:اخترشناسی]] [[Category:(اخترشناسی)اشخاص و آثار]]