نمایش مبدأ برای یپرم خان ارمنی (گنجه ۱۲۸۴ـ همدان ۱۳۳۰ق)


یِِپْرِم‌خان‌ اَرْمنی‌ (گنجه ۱۲۸۴ـ همدان ۱۳۳۰ق)<br>
[[پرونده: 42020200.jpg | بندانگشتی|يِِپْرِم‌خان‌ اَرْمني‌]](یا: یفرم) معروف به یِفْرِم بمب‌انداز، از مشروطه‌خواهان تندرو ایران. از ارامنۀ قفقاز بود و مقارن [[مشروطیت، انقلاب|انقلاب مشروطیت]] در انزلی می‌زیست. پس از [[استبداد صغیر]] در رشت به حمایت از مشروطه‌خواهان برخاست و همراه تنی چند، کمیتۀ مخفی ستار را تشکیل داد و با سوسیال دموکرات‌های ارمنی و مسلمان قفقاز ارتباط یافت. او در آخرین ماه‌های حکومت [[محمدعلی شاه قاجار (تبریز ۱۲۸۹ـ ایتالیا ۱۳۴۴ق)|محمدعلی‌شاه]]، رشت را تصرف کرد و پرچم سرخ را بر ساختمان بلدیه (شهرداری) انزلی برافراشت. سپس در رأس گروهی از نیروهای ارمنی و مسلمان، همراه محمد ولی‌خان تنکابنی، به‌سمت تهران حرکت کرد. پس از فتح تهران به‌دست قوای محمد ولی‌خان تنکابنی و [[سردار اسعد بختیاری، جعفرقلی خان (بختیاری ۱۲۵۸ـ۱۳۱۳ش)|سردار اسعد بختیاری]] او از طرف مجلس عالی به ریاست نظمیه (شهربانی) منصوب شد. از اقدامات او در این سِمت اجرای حکم اعدام [[نوری، شیخ فضل الله (تهران ۱۲۵۹ـ همان جا ۱۳۲۷ق)|شیخ فضل‌الله نوری]]، خلع سلاح مجاهدان تبریزی و ترور [[ستارخان]]، دفع یاغیان آذربایجان، و سرانجام جنگ با سالارالدوله‌ بود. در این جنگ گرچه سالار کشته شد، یپرم را نیز لرهای همراه سالارالدوله در نزدیک همدان به‌قتل رساندند. جنازۀ او را به تهران آوردند و در مدرسۀ ارامنه (دبستان کوشش) به‌خاک سپردند. یپرم مردی تندخو و تندرو و معتقد به مبارزۀ مسلحانه و روش‌های قهرآمیز بود و مرام سوسیال دموکراسی داشت.
<br><!--42020200-->
[[رده:تاریخ ایران]]
[[رده:دورۀ قاجار]]