آنگولا: تفاوت میان نسخه‌ها

آنگولا (Angola)<br /> [[File:10256900-2.jpg|thumb|آنگولا]]'''موقعیت.''' کشور وسیع آنگولا در نیم‌کرۀ جنوبی زمین‌، در افریقای جنوب غربی و در ساحل اقیانوس اطلس، میان کشورهای [[کنگو، جمهوری دموکراتیک|کنگو]]<ref>Congo</ref> در شمال و شمال شرقی، [[زامبیا]] در شرق، [[نامیبیا]] در جنوب، و [[اقیانوس اطلس]] در غرب جای دارد. مساحت این کشور ۱,۲۴۶,۷۰۰ کیلومتر مربع است و پایتخت آن شهر [[لوآندا]]<ref>Lunda</ref> است.

'''سیمای طبیعی.''' کرانه‌های آنگولا، که استان برون‌مرزی [[کابیندا]]<ref>Cabinda</ref> را نیز شامل می‌شود، جلگۀ ساحلی طویلی است که درازای آن حدود ۱,۵۰۰ کیلومتر و پهنای آن ۵۰ تا ۱۵۰ کیلومتر است. درون‌بوم آن تختال<ref>tableland</ref> نسبتاً مرتفعی است که بخشی از فلات مرکزی افریقا با ارتفاع ۱,۲۰۰ تا ۱,۸۵۰ متر را به خود اختصاص داده است. نواحی جنوبی تختال مزبور هموار و نسبتاً مسطح است و بخش‌های جنوب غربی و مرکزی را فلات بیه<ref>Bie Plateau</ref> و کوه‌های مرکزی آنگولا فراگرفته است. بلندترین نقطۀ کشور، کوه موکو<ref>Moco</ref> با ارتفاع ۲,۶۲۰ متر، در مرکز غربی آن جا دارد. نواحی شمالی تختال مزبور از ناهمواری‌ها و بریدگی‌ها و دره‌های متعددی تشکیل شده و دره‌های رود [[کاسای]] (کاسایی<ref>Kasai</ref>)، کوانگو<ref>Kwango</ref>، و کنگو بخش‌هایی از مرز این سرزمین با کشور کنگو را تشکیل داده‌اند. بلندی‌های مرکزی آنگولا سرچشمۀ رودخانه‌های بسیاری است که موجب برخورداری این سرزمین از نعمت آب فراوان شده و غیر از نواحی جنوبی، دیگر مناطق آن پوشیده از جنگل‌های انبوه و علفزارهای وسیعی از نوع ساواناست. رودخانۀ عظیم کنگو بخشی از مرز شمال غربی این کشور را به طول حدود ۱۶۰ کیلومتر تشکیل داده و جلگۀ برون‌مرزی کابیندا را، که در ۵۰کیلومتری شمال آن قرار دارد، از سرزمین اصلی آنگولا جدا کرده است. رودخانه‌های کوانگو، شیکاپا<ref>Chicapa</ref>، و کاسایی که رو به شمال روان‌اند، به رود کنگو می‌ریزند و رودخانه‌های لونگوئه ـ ‌بونگو<ref>Lungue-Bungo</ref>، کواندو<ref>Kwando</ref>، کوئیتو<ref>Cuito</ref> و نیز رود مرزی [[اوکاوانگو، رود|اوکاوانگو]]<ref>Okavango</ref>، در مرز نامیبیا، که به رودخانۀ زامبزی می‌ریزند، نواحی شرقی و جنوبی آن را مشروب می‌کنند. افزون بر رودخانه‌های مزبور، رودخانه‌های [[کوانزا، رود|کوانزا]]<ref>Cuanza</ref> و کوو<ref>Cuvo</ref> عمده‌ترین رودهای بخش غربی آنگولا محسوب می‌شوند. کشور آنگولا به هجده استان تقسیم می‌شود. اقلیم این کشور به استثنای ارتفاعات مرکزی و نیز جلگۀ ساحلی، که تحت تأثیر جریان آب سرد [[بنگویلا|بِنگوئلا]] تا اندازه‌ای معتدل است، کلاً‌ بسیار گرم است و بارندگی آن متناسب با وسعت قابل توجه کشور و عوامل دیگری چون ارتفاعات، دوری و نزدیکی از دریا متغیر است. نواحی شمالی، به‌ویژه در ماه‌های اسفند و فروردین، بارندگی بیشتری دارد و اقلیم نواحی غربی و به ویژه جنوبی خشک و بارندگی آن اندک است. میانگین دمای هوا در شهر لوآندا در دی‌ماه&nbsp;۲۵.۶ درجۀ سانتی‌گراد، در تیرماه&nbsp;۲۰.۶ درجۀ سانتی‌گراد، و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۳۲۳ میلی‌متر است. آنگولا از نظر حیات ‌وحش، از غنی‌ترین کشورهای افریقا است و ببر، چیتا، پلنگ، فیل، و کرگدن جانوران بومی این کشورند؛ توسعۀ مزارع و قطع درختان جنگلی و جنگ‌های داخلی و طمع سوداگران عاج فیل و شاخ کرگدن، این جانوران را از زیستگاه اصلی و طبیعی خود تار و مار کرده، از شمارشان کاسته و آن‌ها را به زندگی در محدوده‌های حفاظت‌شده‌ (پارک ملی) ناگزیر کرده است.