اردوان اشکانی پنجم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (Amir صفحهٔ اردوان اشکانی (ایران ۵) پنجم ( ـ۲۲۴م) را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به اردوان اشکانی پنجم منتقل کرد) |
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
|پست تخصصی = | |پست تخصصی = | ||
|باشگاه = | |باشگاه = | ||
}}شاهنشاه ایران (۲۰۸ـ۲۲۴م)، واپسین شاه سلسلۀ اشکانی. از سکه‌های بازمانده چنین برمی‌آید که پس از درگذشت بلاش | }}شاهنشاه ایران (۲۰۸ـ۲۲۴م)، واپسین شاه سلسلۀ [[اشکانیان|اشکانی]]. از سکه‌های بازمانده چنین برمی‌آید که پس از درگذشت [[بلاش اشکانی چهارم|بلاش چهارم]]، دو پسر او [[بلاش اشکانی پنجم|بِلاش پنجم]] و اردوان پنجم هم‌زمان به قدرت رسیده‌اند. کاراکالا امپراتور روم از سلطنت بلاش پنجم در شرق ایران حمایت می‌کرد. در ۲۱۵م [[کاراکالا]] به بهانۀ خواستگاری از دختر اردوان، جنگ با اشکانیان را آ''''''غاز کرد. کاراکالا تلاش کرد با توطئه‌ای اردوان را بکشد؛ اما اردوان موفق به فرار شد. کاراکالا در ۲۱۷م به سوی اردوان لشکر کشید؛ اما در نزدیکی [[حران|حَرّان]] به دست یکی از نگهبانان خود کشته شد. [[ماکرینوس، مارکوس اوپلیوس (۱۶۴ـ۲۱۸م)|ماکرینوس]]، جانشین وی با اردوان مذاکرات صلح را آغاز کرد؛ اما چون شرایط اردوان سنگین بود و وی عقب‌نشینی روم از [[بین النهرین|بِینُ‌النَّهرِین]] و غرامت نقدی سنگین می‌خواست، مذاکره بی‌حاصل ماند و جنگ آغاز شد و اردوان غلبه یافت. در ۲۲۳م [[اردشیر بابکان ( ـ۲۴۱م)|اَردَشیر بابَکان]]، امیر پارس، بر اردوان پنجم شورش کرد و [[کرمان، شهر|کرمان]] را گرفت. اردشیر در نبرد سرنوشت‌ساز [[هرمزگان، استان|هُرمزگان]]، اردوان پنجم را شکست داد و سلسلۀ [[ساسانیان]] را بنیاد نهاد. داستان این پیروزی در [[تنگاب، نقوش برجسته|نقش‌برجستۀ تنگاب]] در [[فیروزآباد، شهر|فیروزآباد]] [[فارس، استان|استان فارس]] نقش بسته است. از نقش‌برجستۀ [[خان تختی|خان تَختی]] در [[سلماس، شهر|سَلماس]]، در استان [[آذربایجان غربی]]، چنین می‌نماید که جانشینان اردوان پنجم به آذربایجان گریخته و چند سالی در برابر اردشیر بابکان مقاومت کرده‌اند. | ||
<br><!--11188100--> | <br><!--11188100--> | ||
[[رده:تاریخ ایران]] | [[رده:تاریخ ایران]] | ||
[[رده:ایران باستان تا ورود اسلام]] | [[رده:ایران باستان تا ورود اسلام]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۵۳
اردوان اشکانی پنجم ( ـ۲۲۴م)
| اردوان اشکانی پنجم | |
|---|---|
| درگذشت | ۲۲۴م |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | فرمانروا |
| گروه مقاله | تاریخ ایران |
| خویشاوندان سرشناس | بلاش چهارم (پدر) |
شاهنشاه ایران (۲۰۸ـ۲۲۴م)، واپسین شاه سلسلۀ اشکانی. از سکه‌های بازمانده چنین برمی‌آید که پس از درگذشت بلاش چهارم، دو پسر او بِلاش پنجم و اردوان پنجم هم‌زمان به قدرت رسیده‌اند. کاراکالا امپراتور روم از سلطنت بلاش پنجم در شرق ایران حمایت می‌کرد. در ۲۱۵م کاراکالا به بهانۀ خواستگاری از دختر اردوان، جنگ با اشکانیان را آغاز کرد. کاراکالا تلاش کرد با توطئه‌ای اردوان را بکشد؛ اما اردوان موفق به فرار شد. کاراکالا در ۲۱۷م به سوی اردوان لشکر کشید؛ اما در نزدیکی حَرّان به دست یکی از نگهبانان خود کشته شد. ماکرینوس، جانشین وی با اردوان مذاکرات صلح را آغاز کرد؛ اما چون شرایط اردوان سنگین بود و وی عقب‌نشینی روم از بِینُ‌النَّهرِین و غرامت نقدی سنگین می‌خواست، مذاکره بی‌حاصل ماند و جنگ آغاز شد و اردوان غلبه یافت. در ۲۲۳م اَردَشیر بابَکان، امیر پارس، بر اردوان پنجم شورش کرد و کرمان را گرفت. اردشیر در نبرد سرنوشت‌ساز هُرمزگان، اردوان پنجم را شکست داد و سلسلۀ ساسانیان را بنیاد نهاد. داستان این پیروزی در نقش‌برجستۀ تنگاب در فیروزآباد استان فارس نقش بسته است. از نقش‌برجستۀ خان تَختی در سَلماس، در استان آذربایجان غربی، چنین می‌نماید که جانشینان اردوان پنجم به آذربایجان گریخته و چند سالی در برابر اردشیر بابکان مقاومت کرده‌اند.