جوی گیلفورد

جوی گیلفورد (Joy Guilford)
زادروز	1897م
درگذشت	لس آنجلس 1987م
ملیت	امریکایی
تحصیلات و محل تحصیل	فارغ‌التحصیل دانشگاه نبراسکا
شغل و تخصص اصلی	روان‌شناس
شغل و تخصص های دیگر	مدرس دانشگاه‌های کانزاس (1927-1928) ، نبراسکا (1928-1940) و کالیفرنیای جنوبی (1940-1967)
فعالیت‌های مهم	مطالعۀ روان‌سنجی در مورد هوش انسانی
آثار	روش‌های روان‌سنجی؛ ماهیت هوش انسان؛ ساختار ستون‌های هوش؛ تحلیل هوش؛ ابهامات روان‌شناسی شناختی
جوایز و افتخارات	در رتبۀ 27 مطرح‌ترین روان‌شناسان قرن بیستم

جوی گیلفورد

جوی گیلفورد (1897-1987) (Joy Guilford)

(با نام کامل: جوی پل گیلفورد) روان‌شناس امریکایی که به خاطر مطالعۀ روان‌سنجی خود در مورد هوش انسانی، از جمله تمایز بین تولید همگرا و واگرا، به خوبی در یادها مانده است. طبق گزارش منتشر شده در مجلۀ علمی انجمن روان‌شناسی امریکا^[۶] در سال 2002، او در رتبۀ 27 مطرح‌ترین روان‌شناسان قرن بیستم قرار گرفته است. گیلفورد پیش از تحصیل زیر نظر ادوارد تیچنر در کورنل، از دانشگاه نبراسکا فارغ‌التحصیل شد. در 1938 و پس از بنیانگذار انجمن روان‌شناسی امریکا، لوئیس لئون ترستون و نیز ادوارد تورندایک، گیلفورد سومین رئیس انجمن روان‌شناسی امریکا شد. او منصب‌ها و سمت‌های زیادی را در نبراسکا و دانشگاه کالیفرنیای جنوبی عهده‌دار بود.

در 1941 او به عنوان سرهنگ دوم وارد ارتش امریكا شد و به عنوان مدیر تحقیقات روان‌شناسی در پایگاه هوایی سانتا آنا خدمت و تحقیقات جدیدی را آغاز كرد. او تلاش‌های گسترده ای در حیطۀ نیازسنجی آموزشی خلبان‌های نظامی انجام داد. طی 20 سال تحقیق گیلفورد در این سمت، او توانست مبنای تجربی دقیقی را برای نظریه‌اش در حیطۀ هوش به دست آورد، زیرا وی و همكاران نظامی‌اش، به دنبال شناسایی افرادی بودند كه به عنوان خلبان‌های جنگی بتوانند مأموریت‌های سنگین نظامی را پشت سر بگذارند. بودجۀ 20 سال تحقیق گیلفورد در کالیفرنیای جنوبی توسط بنیاد ملی علوم، دفتر آموزش اداره بهداشت سابق، دپارتمان آموزش و رفاه، و دفتر تحقیقات نیروی دریایی تأمین شد. هنگام جنگ جهانی دوم، گیلفورد كه به عنوان افسری موفق در دپارتمان دفاعی ارتش امریكا فعالیت داشت، به دنبال راهكارهایی برای شناسایی افراد نخبه و آموزش آنان در حیطه‌های نظامی بود. پس از جنگ، گیلفورد به عنوان سرهنگ تمام مرخص شد و به دانشكدۀ آموزش در دانشگاه كالیفرنیای جنوبی پیوست و به تحقیق در مورد عوامل اطلاعاتی ادامه داد. گیلفورد ضمن توسعۀ دیدگاه‌های ترستون، نظر چارلز اسپیرمن را مبنی بر این‌که می‌توان هوش را در یک پارامتر عددی مجزا توصیف کرد، رد کرد. پیشنهاد وی این بود که برای توصیف دقیق، سه بُعد لازم است: عملیات، محتویات و تولیدات. گیلفورد، بر مبنای تحقیقات بسیار و بهره گرفتن از روش تحلیل عامل، دریافت كه باید هوش را بسیار فراتر از یك عامل عمومی (دیدگاه اسپیرمن)، یا چندین عامل (دیدگاه ترستون)‌ و یا سلسله مراتبی از عوامل (دیدگاه ورنون) در نظر گرفت و از آن می‌توان به عنوان سازه‌ای یاد كرد كه حاصل تلفیق ابعاد گوناگون محتویات، تولیدات و عملیات است و به صورت یك مكعب چند وجهی در نظر گرفته می‌شود. گیلفورد معتقد بود که ماهیت هوش بسیار پیچیده و چندبعدی است.

گیلفورد در دانشگاه‌های کانزاس (1927-1928) ، نبراسکا (1928-1940) و کالیفرنیای جنوبی (1940-1967) تدریس کرده است. از جمله کتاب‌های اوست: روش‌های روان‌سنجی؛ ماهیت هوش انسان؛ ساختار ستون‌های هوش؛ تجزیه و تحلیل هوش؛ ابهامات روان‌شناسی شناختی. او در نود سالگی و پس از یک دورۀ طولانی بیماری در لس آنجلس درگذشت.

منابع:

en.wikipedia.org/

newworldencyclopedia.org/

study.com/academy/

---