بیژن الهی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
بیژن الهی (تهران ۱۳۲۴- تهران ۱۰ آذر ۱۳۸۹ش)</p> <p style="text-align: justify;">شاعر، مترجم و نقاش ایرانی. در نوجوانی در کلاسهای نقاشی جواد حمیدی شرکت کرد. او به زبانهای متعددی از جمله انگلیسی، اسپانیایی، فرانسوی و آلمانی تسلط داشت. الهی با دعوت [[فریدون رهنما]] نخستین شعرش را در شمارهی آبان ماه ۱۳۴۳ مجلهی طرفه به چاپ رساند. او در ابتدای دههی 1340، با حضور در محافل شعری و چاپ اشعاری در مجلهی جزوهی شعر، که [[اسماعیل نوری علا|اسماعیل نوری علا]] در قطع دفتر مشق مدرسه در میآورد و به قولی پیشتازترین صحنهی شعر آن دوره بود، به تبیین فضاهای شعری خود دست زد. تأثیر شعر الهی بر شاعران این جزوه را میتوان نظیر همان تأثیر غیرمحسوسی دانست که [[ازرا پاوند (۱۸۸۵ـ۱۹۷۲)|ازرا پاوند]] بر جُنگ سوررئالیستها داشت. بعضی از ترجمههای او در همان دوره در مجلهی اندیشه و هنر منتشر شد.</p>الهی از اعضای شعر موج نو و از اعضای مهم و تاثیرگذار [[شعر دیگر]] و همچنین از جملهی شاعران [[شعر حجم]] است که بیانیهی این جریان را امضا نکرده است. استفاده از تکنیکهای ادبیات مدرن در کنار دانش او از ادبیات کلاسیک، منجر به خلق فضایی نو و تصویرپردازی ویژهای در شعر بیژن الهی شد. از جمله شاخصههای مهم شعر او تقطیع و چینش منحصر به فرد واژگان و همچنین تلفیق گزارههای انفصالی، تلویحی و به هم پیوستن توانش ارتباطی و روایی و خلق صحنههای بدیع و تصویرسازیهای تازه و نو در شعر فارسی است. نگاه ارگانیک او به تقطیع و استفادههای زیبایش از ویرگول و خط تیره و دو نقطه و... آثار او را از شاعران همنسل خودش متمایز جلوه میداد و به نوعی سایهی او را بر شعر شاعران پیشرو [[شعر دیگر]] میگستراند. همچنین باید اضافه کرد که الهی شیوهای خاص را در رسمالخط متون ادبی استفاده میکرد که به تبع آثار او بسیار متداول شده است. | بیژن الهی (تهران ۱۳۲۴- تهران ۱۰ آذر ۱۳۸۹ش)</p> <p style="text-align: justify;">شاعر، مترجم و نقاش ایرانی. در نوجوانی در کلاسهای نقاشی جواد حمیدی شرکت کرد. او به زبانهای متعددی از جمله انگلیسی، اسپانیایی، فرانسوی و آلمانی تسلط داشت. الهی با دعوت [[فریدون رهنما]] نخستین شعرش را در شمارهی آبان ماه ۱۳۴۳ مجلهی طرفه به چاپ رساند. او در ابتدای دههی 1340، با حضور در محافل شعری و چاپ اشعاری در مجلهی جزوهی شعر، که [[اسماعیل نوری علا|اسماعیل نوری علا]] در قطع دفتر مشق مدرسه در میآورد و به قولی پیشتازترین صحنهی شعر آن دوره بود، به تبیین فضاهای شعری خود دست زد. تأثیر شعر الهی بر شاعران این جزوه را میتوان نظیر همان تأثیر غیرمحسوسی دانست که [[ازرا پاوند (۱۸۸۵ـ۱۹۷۲)|ازرا پاوند]] بر جُنگ سوررئالیستها داشت. بعضی از ترجمههای او در همان دوره در مجلهی اندیشه و هنر منتشر شد.</p>الهی از اعضای شعر موج نو و از اعضای مهم و تاثیرگذار [[شعر دیگر]] و همچنین از جملهی شاعران [[شعر حجم]] است که بیانیهی این جریان را امضا نکرده است. استفاده از تکنیکهای ادبیات مدرن در کنار دانش او از ادبیات کلاسیک، منجر به خلق فضایی نو و تصویرپردازی ویژهای در شعر بیژن الهی شد. از جمله شاخصههای مهم شعر او تقطیع و چینش منحصر به فرد واژگان و همچنین تلفیق گزارههای انفصالی، تلویحی و به هم پیوستن توانش ارتباطی و روایی و خلق صحنههای بدیع و تصویرسازیهای تازه و نو در شعر فارسی است. نگاه ارگانیک او به تقطیع و استفادههای زیبایش از ویرگول و خط تیره و دو نقطه و... آثار او را از شاعران همنسل خودش متمایز جلوه میداد و به نوعی سایهی او را بر شعر شاعران پیشرو [[شعر دیگر]] میگستراند. همچنین باید اضافه کرد که الهی شیوهای خاص را در رسمالخط متون ادبی استفاده میکرد که به تبع آثار او بسیار متداول شده است. | ||
الهی به دلایل نامعلومی پس از بازگشت از سفر مشهد، دایرهی رفاقتهای گروهی و حضور در مجامع ادبی را ترک کرد. او در ۶۵ سالگی در تهران بر اثر عارضهی قلبی درگذشت. بنا بر وصیتش در روستای بیجدهنو مازندران به خاک سپرده شد و بر سنگ قبرش چیزی نگاشته نشد | الهی به دلایل نامعلومی پس از بازگشت از سفر مشهد، دایرهی رفاقتهای گروهی و حضور در مجامع ادبی را ترک کرد. او در ۶۵ سالگی در تهران بر اثر عارضهی قلبی درگذشت. بنا بر وصیتش در روستای بیجدهنو مازندران به خاک سپرده شد و بر سنگ قبرش چیزی نگاشته نشد. | ||
وی مدتی همسر [[غزاله علیزاده]] و مدتی همسر [[ژاله کاظمی (۱۳۲۲ـ۱۳۸۳ش)|ژاله کاظمی]] بوده است. بسیاری از ترجمههای الهی هنوز منتشر نشدهاند. علاوه بر نشر بیدگل که امتیاز غالب کارهای او را در اختیار دارد، ناشران مختلف، گزینههای متعددی از شعرها و ترجمههایش منتشر کردهاند و طی چند سال اخیر چندین کتاب پیرامون زندگی و آثار و اندیشهی او منتشر شده است. بیژن الهی در چهارمین بیینال تهران (بهار 1343- در کنار هنرمندان شاخصی چون [[رضا بانگیز]]، [[رویین پاکباز (۱۳۱۸ش)|رویین پاکباز]]، [[فرامرز پیلارام (تهران ۱۳۱۶ـ۱۳۶۲ش)|فرامرز پیلارام]]، [[حشمت جزنی]]، [[اردشیر ارژنگ]]، [[ژازه طباطبایی]]، [[پرویز کلانتری (زنجان ۱۳۱۰ش)|پرویز کلانتری،]] [[مرتضی ممیز]] و...) حضور داشته است. | |||
گزیده اشعار فدریکو گارسیا لورکا (امیرکبیر، 1347) | '''گزیدهی کتابشناسی'''[[File:بیژن الهی 2.jpg|thumb|بیژن الهی]] | ||
----<br />[[File:بیژن الهی | |||
* گزیده اشعار فدریکو گارسیا لورکا (امیرکبیر، 1347) | |||
* حاکی ماوراء (ترجمهی شعرهای ولادیمیر ناباکوف- ؟) | |||
* علف ایام (مجموعه شعر- بینا- 1350) | |||
* اشعار حلاج (انجمن فلسفه ایران، 1354) | |||
* اشراقها: اوراق مصور آرتور رمبو (شعرهای به نثر ۱۸۷۵-۱۸۷۲) (تهران: فاریاب، 1362) | |||
* دیدن (تهران: بیدگل، ۱۳۹۳) | |||
* جوانیها: چهل و یک تا پنجاه و یک (تهران: بیدگل ۱۳۹۴) | |||
* چهارشنبه - خاکستر (تی.اس. الیوت، تهران: پیکره، ۱۳۹۰) | |||
* بهانههای مانوس: فلوبر...[و دیگران] (تهران: بیدگل، ۱۳۹۳) | |||
* نیت خیر (فریدریش هلدرلین، با همکاری عزیزه عضدی- تهران: بیدگل، ۱۳۹۴) | |||
* مستغلات (هانری میشو، تهران: بیدگل، ۱۳۹۴) | |||
* حلاجالاسرار (اخبار و اشعار): حسین بن منصور حلاج (تهران: بیدگل، ۱۳۹۵) | |||
* درهی علف هزار رنگ: شکسپیر، پو... (جنگی از گرداندههای بیژن الهی) (تهران: بیدگل، ۱۳۹۵). | |||
----<br />[[File:بیژن الهی 1.jpg|thumb|بیژن الهی]]<p style="text-align: justify;"><span dir="RTL">[[پرونده:2042148503-5.jpg|جایگزین=از آثار بیژن الهی|بندانگشتی|از آثار بیژن الهی|279x279پیکسل]]<br /><p style="text-align: justify;"><span dir="RTL">منابع:</span></p> | |||
*روزنمای ادبیات امروز ایران 1396؛ پژوهش و تدوین: محمد ولیزاده؛ تهران: انتشارات بامداد نو؛ چاپ اول: 1395 | *روزنمای ادبیات امروز ایران 1396؛ پژوهش و تدوین: محمد ولیزاده؛ تهران: انتشارات بامداد نو؛ چاپ اول: 1395 | ||