آقا نجفی قوچانی، سیدحسن (قوچان ۱۲۵۶ ـ ۱۳۲۲ ش)

آقا نجفی قوچانی، سیدحسن (قوچان ۱۲۵۶‌ـ‌۱۳۲۲‌ش) Agha Najafi ghouchani, Seyed Hassan

فقیه، ادیب و زندگی‌نامه‌نویس ایرانی. تحصیلات مقدماتی را در قوچان و مشهد گذراند و برای تکمیل آن به اصفهان رفت و سپس عازم نجف شد و در محضر آخوند خراسانی تحصیل کرد و به اجتهاد رسید. از روحانیان نواندیش و از طرفداران آخوند خراسانی درخلال انقلاب مشروطیت بود و رساله عذر بدتر از گناه را هم در همان سال‌ها در دفاع از مشروطه نوشت. پس از ۲۰ سال اقامت در نجف (به‌سبب همین اقامت طولانی در نجف به آقا نجفی مشهور شد) سرانجام به قوچان بازگشت و ادارۀ حوزۀ علمیه آن‌جا را به‌عهده گرفت. مهم‌ترین اثرش کتاب سیاحت شرق است که در آن زندگی پرماجرای خود را با نثری ساده و دلنشین از ابتدای کودکی تا نیل به مقام اجتهاد با زبردستی یک نویسندۀ هنرمند، روان‌شناس و جامعه‌شناس تیزبین گزارش کرده است و تصویری دقیق از جزئیات زندگی مردمان و روزگار خود به‌دست داده است و رنج و سختی زندگی طلبه‌ای محروم و فقیر را که سرشار از شوق ایمان و ذوق علم‌اندوزی است، باز نموده است.

برخی از دیگر آثارش: از سیاحت غرب، در کیفیت عالم برزخ و سیر ارواح پس از مرگ؛ حیوةالاسلام فی احوال آیت‌الله الملک العلام، درباره زندگی آخوند خراسانی.

 

---