آمپر، آندره ماری (۱۷۷۵ـ۱۸۳۶): تفاوت میان نسخه‌ها
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
آمپر، آندره ماری ( | آمپر، آندره ماری (۱۷۷۵ـ۱۸۳۶م)(Ampère, André-Marie)<br> | ||
{{جعبه زندگینامه | {{جعبه زندگینامه | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
|محل زندگی= | |محل زندگی= | ||
|تحصیلات و محل تحصیل= | |تحصیلات و محل تحصیل= | ||
| شغل و تخصص اصلی = | | شغل و تخصص اصلی =فیزیک‌دان | ||
|شغل و تخصص های دیگر= | |شغل و تخصص های دیگر=ریاضی‌دان | ||
|سبک = | |سبک = | ||
|مکتب = | |مکتب = | ||
|سمت = | |سمت = | ||
|جوایز و افتخارات =نام گذاری واحد جریان الکتریکی به نام او | |جوایز و افتخارات =نام گذاری واحد جریان الکتریکی به نام او | ||
|آثار =بررسی نظریه ریاضی | |آثار =بررسی نظریه ریاضی بازی‌ها (۱۸۰۲م)؛ یادداشت‌هایی دربارۀ نظریۀ ریاضی پدید‌ه‌‌های الکترودینامیکی استنتاج‌شده از آزمایش (۱۸۲۷م) | ||
|خویشاوندان سرشناس = | |خویشاوندان سرشناس = | ||
|گروه مقاله =فیزیک و مکانیک | |گروه مقاله =فیزیک و مکانیک | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
|پست تخصصی = | |پست تخصصی = | ||
|باشگاه = | |باشگاه = | ||
}}[[پرونده:10216800.jpg|بندانگشتی|آندره ماری آمپر]]فیزیک‌دان و ریاضی‌دان فرانسوی. در [[الکترومغناطیس]]<ref>electromagnetism</ref> و [[الکترودینامیک]]<ref>electrodynamics</ref> به کشفیات بسیار دست یافت. با پی‌گیری کارهای [[اورستد، هانس کریستیان (۱۷۷۷ـ۱۸۵۱)|هانس اورستد]]<ref>Hans Oersted</ref> در زمینۀ برهم‌کنش<ref>interaction</ref> [[آهنربا]]<ref>magnet</ref> و جریان الکتریکی<ref>electric current</ref>، قاعده‌ای به دست آورد که جهت [[میدان مغناطیسی|میدان مغناطیسیِ]]<ref>magnetic field</ref> وابسته به جریان الکتریکی را معین می‌کند. واحد جریان الکتریکی را به افتخار او [[آمپر]] نامیده‌اند. [[آمپر، قانون|قانون آمپر]]<ref>Ampère\'s law</ref> معادله‌ای است که نیروی مغناطیسی تولیدشده بین دو سیم موازی حامل [[جریان]]<ref>current</ref> را با حاصل‌ضرب جریان‌های گذرنده از این [[رسانا]]<ref>conductor</ref>ها و فاصلۀ رساناها از یکدیگر ارتباط می‌دهد. امروزه این قانون معمولاً با استفاده از [[آنالیز]] ریاضی بیان می‌شود: [[انتگرال]] خطیِ میدان مغناطیسی حول هر مسیر دلخواه متناسب است با جریان الکتریکی خالصی که در همان مسیر محصور شده است. آمپر در نزدیکی [[لیون]]<ref>Lyon</ref> زاده شد و تا | }}[[پرونده:10216800.jpg|بندانگشتی|آندره ماری آمپر]]فیزیک‌دان و ریاضی‌دان فرانسوی. در [[الکترومغناطیس]]<ref>electromagnetism</ref> و [[الکترودینامیک]]<ref>electrodynamics</ref> به کشفیات بسیار دست یافت. با پی‌گیری کارهای [[اورستد، هانس کریستیان (۱۷۷۷ـ۱۸۵۱)|هانس اورستد]]<ref>Hans Oersted</ref> در زمینۀ برهم‌کنش<ref>interaction</ref> [[آهنربا]]<ref>magnet</ref> و جریان الکتریکی<ref>electric current</ref>، قاعده‌ای به دست آورد که جهت [[میدان مغناطیسی|میدان مغناطیسیِ]]<ref>magnetic field</ref> وابسته به جریان الکتریکی را معین می‌کند. واحد جریان الکتریکی را به افتخار او [[آمپر]] نامیده‌اند. [[آمپر، قانون|قانون آمپر]]<ref>Ampère\'s law</ref> معادله‌ای است که نیروی مغناطیسی تولیدشده بین دو سیم موازی حامل [[جریان]]<ref>current</ref> را با حاصل‌ضرب جریان‌های گذرنده از این [[رسانا]]<ref>conductor</ref>ها و فاصلۀ رساناها از یکدیگر ارتباط می‌دهد. امروزه این قانون معمولاً با استفاده از [[آنالیز]] ریاضی بیان می‌شود: [[انتگرال]] خطیِ میدان مغناطیسی حول هر مسیر دلخواه متناسب است با جریان الکتریکی خالصی که در همان مسیر محصور شده است. آمپر در نزدیکی [[لیون]]<ref>Lyon</ref> زاده شد و تا ۱۸۰۵م، که به [[پاریس، شهر|پاریس]] نقل مکان کرد، در همان‌جا [[ریاضیات|ریاضی]] درس می‌داد. در رشته‌های ریاضی، [[فلسفه]]، [[نجوم]]، و فیزیک تجربی سِمت‌های دانشگاهی داشت. اولین اثر آمپر مقاله‌ای مقدماتی دربارۀ نظریۀ احتمال<ref>probability theory</ref> بود. در این اثر، که با نام ''بررسی نظریۀ ریاضی بازی‌ها''<ref>''Considerations on the Mathematical Theory of Games''</ref> در ۱۸۰۲م منتشر شد، مسلّم‌بودن باخت یک قمارباز در برابر رقیبی با پشتوانۀ مالی بسیار قوی‌تر را بیان کرده بود. آمپر در مجموعه‌ای از مقالات، که انتشار آن‌ها از ۱۸۲۰م آغاز شد، نظریۀ الکترومغناطیس<ref>electromagnetic theory</ref> و قوانین پایۀ آن را تشریح کرد. او این مبحث را الکترودینامیک نامید تا از بررسی نیروهای الکتریکی ساکن<ref>stationary electric forces</ref>، که آن را [[الکتروستاتیک]]<ref>electrostatics</ref> می‌خواند، متمایز شود. او نشان داد دو سیم موازی حامل جریان‌های هم‌جهت یکدیگر را می‌ربایند، در حالی‌که وقتی حامل جریان‌هایی با جهت مخالف‌ا‌ند، یکدیگر را می‌رانند. همچنین، این مطلب را پیش‌بینی و ثابت کرد که هر پیچۀ مارپیچی<ref>helical coil</ref> از سیم حامل جریان، که آن را [[سیم لوله|سیم‌لوله]]<ref>solenoid</ref> نامید، همانند آهنربای میله‌ای<ref>bar magnet</ref> عمل می‌کند. آمپر در تلاش برای توضیح الکترومغناطیس، خواص مغناطیسی را ناشی از الکتریسیتۀ متحرک در نظر گرفت. اظهارنظرش مبنی بر این‌که مولکول‌ها با جریان الکتریکی دایمی<ref>perpetual electric current</ref> احاطه می‌شوند، زمینه‌ساز مُدل پوسته‌ای الکترون<ref>electron shell model</ref> به شمار می‌آید. در ۱۸۲۷م، رسالۀ ''یادداشت‌هایی دربارۀ نظریۀ ریاضی پدید‌ه‌‌های الکترودینامیکی استنتاج‌شده از آزمایش''<ref>''Notes on the Mathematical Theory of Electrodynamic Phenomena Deduced Solely from Experiment''</ref> را به چاپ رساند. | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۵ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۰۳
آمپر، آندره ماری (۱۷۷۵ـ۱۸۳۶م)(Ampère, André-Marie)
| آندره ماری آمپر André-Marie Ampère | |
|---|---|
| زادروز |
لیون ۱۷۷۵م |
| درگذشت | ۱۸۳۶م |
| ملیت | فرانسوی |
| شغل و تخصص اصلی | فیزیک‌دان |
| شغل و تخصص های دیگر | ریاضی‌دان |
| آثار | بررسی نظریه ریاضی بازی‌ها (۱۸۰۲م)؛ یادداشت‌هایی دربارۀ نظریۀ ریاضی پدید‌ه‌‌های الکترودینامیکی استنتاج‌شده از آزمایش (۱۸۲۷م) |
| گروه مقاله | فیزیک و مکانیک |
| جوایز و افتخارات | نام گذاری واحد جریان الکتریکی به نام او |
فیزیک‌دان و ریاضی‌دان فرانسوی. در الکترومغناطیس[۱] و الکترودینامیک[۲] به کشفیات بسیار دست یافت. با پی‌گیری کارهای هانس اورستد[۳] در زمینۀ برهم‌کنش[۴] آهنربا[۵] و جریان الکتریکی[۶]، قاعده‌ای به دست آورد که جهت میدان مغناطیسیِ[۷] وابسته به جریان الکتریکی را معین می‌کند. واحد جریان الکتریکی را به افتخار او آمپر نامیده‌اند. قانون آمپر[۸] معادله‌ای است که نیروی مغناطیسی تولیدشده بین دو سیم موازی حامل جریان[۹] را با حاصل‌ضرب جریان‌های گذرنده از این رسانا[۱۰]ها و فاصلۀ رساناها از یکدیگر ارتباط می‌دهد. امروزه این قانون معمولاً با استفاده از آنالیز ریاضی بیان می‌شود: انتگرال خطیِ میدان مغناطیسی حول هر مسیر دلخواه متناسب است با جریان الکتریکی خالصی که در همان مسیر محصور شده است. آمپر در نزدیکی لیون[۱۱] زاده شد و تا ۱۸۰۵م، که به پاریس نقل مکان کرد، در همان‌جا ریاضی درس می‌داد. در رشته‌های ریاضی، فلسفه، نجوم، و فیزیک تجربی سِمت‌های دانشگاهی داشت. اولین اثر آمپر مقاله‌ای مقدماتی دربارۀ نظریۀ احتمال[۱۲] بود. در این اثر، که با نام بررسی نظریۀ ریاضی بازی‌ها[۱۳] در ۱۸۰۲م منتشر شد، مسلّم‌بودن باخت یک قمارباز در برابر رقیبی با پشتوانۀ مالی بسیار قوی‌تر را بیان کرده بود. آمپر در مجموعه‌ای از مقالات، که انتشار آن‌ها از ۱۸۲۰م آغاز شد، نظریۀ الکترومغناطیس[۱۴] و قوانین پایۀ آن را تشریح کرد. او این مبحث را الکترودینامیک نامید تا از بررسی نیروهای الکتریکی ساکن[۱۵]، که آن را الکتروستاتیک[۱۶] می‌خواند، متمایز شود. او نشان داد دو سیم موازی حامل جریان‌های هم‌جهت یکدیگر را می‌ربایند، در حالی‌که وقتی حامل جریان‌هایی با جهت مخالف‌ا‌ند، یکدیگر را می‌رانند. همچنین، این مطلب را پیش‌بینی و ثابت کرد که هر پیچۀ مارپیچی[۱۷] از سیم حامل جریان، که آن را سیم‌لوله[۱۸] نامید، همانند آهنربای میله‌ای[۱۹] عمل می‌کند. آمپر در تلاش برای توضیح الکترومغناطیس، خواص مغناطیسی را ناشی از الکتریسیتۀ متحرک در نظر گرفت. اظهارنظرش مبنی بر این‌که مولکول‌ها با جریان الکتریکی دایمی[۲۰] احاطه می‌شوند، زمینه‌ساز مُدل پوسته‌ای الکترون[۲۱] به شمار می‌آید. در ۱۸۲۷م، رسالۀ یادداشت‌هایی دربارۀ نظریۀ ریاضی پدید‌ه‌‌های الکترودینامیکی استنتاج‌شده از آزمایش[۲۲] را به چاپ رساند.
- ↑ electromagnetism
- ↑ electrodynamics
- ↑ Hans Oersted
- ↑ interaction
- ↑ magnet
- ↑ electric current
- ↑ magnetic field
- ↑ Ampère\'s law
- ↑ current
- ↑ conductor
- ↑ Lyon
- ↑ probability theory
- ↑ Considerations on the Mathematical Theory of Games
- ↑ electromagnetic theory
- ↑ stationary electric forces
- ↑ electrostatics
- ↑ helical coil
- ↑ solenoid
- ↑ bar magnet
- ↑ perpetual electric current
- ↑ electron shell model
- ↑ Notes on the Mathematical Theory of Electrodynamic Phenomena Deduced Solely from Experiment