جنت گینور

جنت گینور Janet Gaynor
زادروز	پنسیلوانیا ۶ اکتبر ۱۹۰۶م
درگذشت	کالیفرنیا ۱۴ سپتامبر ۱۹۸۴م
ملیت	امریکایی
شغل و تخصص اصلی	بازیگر
آثار	سیل جانزتاون (1926م)؛ طلوع: آواز دو انسان (1927م)؛ آسمان هفتم (1927م)؛ فرشتۀ خیابانی (1928م)؛ سانی ساید آپ (1929م)؛ ستاره‌ای متولد شده است (1937م)؛ جوان‌دل (1938م)
گروه مقاله	سینما
جوایز و افتخارات	جایزۀ اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن (اولین دورۀ جوایز اسکار)

جنت گینور

جنت گینور و چارلز فارل در نمایی از فیلم آسمان هفتم

جنت گینور (پنسیلوانیا ۶ اکتبر ۱۹۰۶ - کالیفرنیا ۱۴ سپتامبر ۱۹۸۴م) Janet Gaynor

(نام اصلی: لائورا آگوستا گینور) بازیگر امریکایی، برندۀ جایزه اسکار بهترین بازیگر زن در اولین دوره مراسم اسکار. تحصیلاتش را در هنرستان پلی تکنیک سان فرانسیسکو به پایان برد. به همراه مادر و ناپدری‌اش به امید راه یافتن به سینما به لس آنجلس رفت. مدتی کوتاه حسابدار یک مغازۀ کفش‌فروشی بود و سپس در یک تماشاخانۀ محلی به عنوان کنترل‌چی به کار مشغول شد. در سال ۱۹۲۴م به عنوان سیاهی لشکر به سینما راه یافت و آرام آرام در کمدی‌های هال روچ نقش‌های کوتاهی را به عهده گرفت. دو سال بعد به خدمت فاکس درآمد و نخستین نقش مهم خود را در سیل جانزتاون ایفا کرد. ظرف یک‌سال به مهم‌ترین ستارۀ فاکس بدل شد و با تکیه بر جذابیت خود در شاهکارهایی مثل طلوع: آواز دو انسان (1927م) و آسمان هفتم (1927م) بازی‌هایی به یادماندنی ارائه داد. در ۱۹۳۴م در صدر فهرست بازیگران محبوب قرار گرفت و پس از ایفای نقش در فیلم‌های موفق ستاره‌ای متولد شده است (1937م) و جوان‌دل (1938م) از سینما کناره‌گیری کرد. در آغاز دهۀ ۱۹۵۰م به رادیو و تلویزیون راه یافت و در نمایش‌هایی پراکنده فعالیت‌هایش را ادامه داد. در ۱۹۵۷م با ایفای نقشی کوتاه در برناردین تنها برای یک بار دیگر جلوی دوربین رفت و دو سال بعد در نخستین اجرای تئاتری خود در بوستون و فیلادلفیا روی صحنه رفت. همسرانش لیدل پک تهیه‌کننده (از ۱۹۲۹ - ۱۹۳۳)، آدریان مشهورترین طراح لباس هالیوود (از ۱۹۳۹ - ۱۹۵۹)، و پل گریگوری تهیه‌کننده (از ۱۹۶۴م) بودند. در ۱۹۷۶م نمایشگاهی از نقاشی‌های او با مضمون طبیعت بی‌جان در یکی از گالری‌های نیویورک به نمایش درآمد. در سال 1982م به همراه همسرش و چند نفر دیگر بر اثر یک سانحۀ رانندگی صدمۀ زیادی دیدند و نهایتاً او پس از دوسال درمان براثر جراحات آن تصادف که به ریه، مثانه و کلیه‌هایش آسیب جدی زده بود، درگذشت.

گینور جثه‌ای کوچک، چانه‌ای گودافتاده و چهره‌ای دوست‌داشتنی داشت و جذابیت او در توانایی‌اش در القای سادگی و بی‌پناهی شخصیت‌هایی که به تصویر می‌کشید نهفته بود. اغلب با چارلز فارل هم‌بازی می‌شد و هر دو در اوج محبوبیت گروهی دونفره را تشکیل داده بودند که به «مرغان عشق آمریکا» شهرت یافته بود. در عین حال مشکل می‌شد قضاوت کرد که با کدام دوره از فعالیت‌های بازیگری‌اش بیشتر در یادها مانده است. هر چند روحیۀ او به سال‌های سینمای صامت نزدیک‌تر است، در دوران ناطق فعالیت بیشتری داشت. با این حال بی‌تردید شخصیت سینمایی او در دورۀ صامت شکل گرفت. او ملاحت زنانه را تجسم بخشید، اما آن را در کنترل خود داشت و نگذاشت که ناخوشایند و آزارنده شود. شخصیت سینمایی گینور تصویری از کودک-زنی بود که مری پیکفورد آن را خلق کرده بود، اما شخصیت‌های گینور از پیکفورد پیچیده‌تر و داناتر بودند. گینور در طلوع: آواز دو انسان غیر کلیشه‌ای‌ترین بازی خود را ارائه می‌دهد، اما در آسمان هفتم و فرشتۀ خیابانی (1928م) آزاد گذاشته می‌شود تا طغیان احساساتش را به روی پرده منتقل کند. در آسمان هفتم با صحنۀ نمایش عروسی با فارل به اوج شادمانی می‌رسد و با صحنۀ بیرون راندن گلادیس براک‌ول از خانه، نهایت ناراحتی و عصبانیت را به نمایش می‌گذارد. این فیلم، به علاوۀ فرشتۀ خیابانی طیف قابلیت‌های بازیگری گینور را ترسیم می‌کنند و در هر دو از دختری ضعیف، وحشت‌زده و مأیوس به زنی بدل می‌شود که عشق را می‌شناسد و توانایی‌های درونی را تجربه می‌کند. او در نخستین فیلم تمام‌ناطق خود، موزیکالِ سانی ساید آپ (1929م)، ترانه‌هایی می‌خواند که وصف خصوصیات خود او است و در آخرین نقش پُراهمیت خویش در ستاره‌ای متولد شده است بازیگری را به تصویر می‌کشد که به قلۀ شهرت رسیده است.

گینور در اولین دورۀ مراسم اسکار (۱۹۲۷/۱۹۲۸م) برای بازی در فیلم‌های طلوع: آواز دو انسان، آسمان هفتم و فرشتهٔ خیابانی اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن را از آن خود کرد و به خاطر ستاره‌ای متولد شده است نامزد دریافت همین جایزه شد.

---