ناصرالملک، محمود ( ـ تهران ۱۳۰۵ق)

ناصرُالْمُلْک‌، محمود ( ـ تهران ۱۳۰۵ق)

وزیر و سیاستمدار مشهور ایران‌ در دورۀ‌ قاجار. از بزرگان طایفۀ قراگوزلو و فرزند فضل‌الله‌‌خان‌ قراگوزلوی همدانی‌، و جد ابوالقاسم‌‌خان‌ ناصرالملک‌، نایب‌السلطنۀ‌ احمدشاه‌ قاجار، بود. او در ۱۲۶۷ق، وارد وزارت‌ امور خارجه‌ شد و به‌ مقام‌ نایب‌ اولی‌ سفارت‌ ایران‌ در روسیه‌ رسید (۱۲۶۹ق) و ملقب به «جنابی» شد. سپس‌ به‌ تهران آمد و «لقب‌ ناصرالملک»‌ گرفت‌ (۱۲۷۵ق) و عهده‌دار این مشاغل‌ شد: فرماندۀ قشون پایتخت (۱۲۷۵ق)، وزارت‌ تجارت‌ (۱۲۷۶ق)، عضویت‌ دارالشورای‌ کبری‌ و مأمور ساختن‌ راه‌ گیلان‌ (۱۲۷۷ق)، وزیر مختار‌ ایران‌ در انگلیس‌ (۱۲۷۹ق)، معاونت‌ میرزا حسین‌‌خان‌ مشیرالدوله‌ صدراعظم‌ (۱۲۸۹ق)، وزارت‌ جنگ‌ و سپهسالاری‌ (۱۲۹۰ق)، ریاست‌ شورای‌ عسکریه‌ (۱۲۹۰ق)، حکومت‌ گیلان‌ (۱۲۹۲ق)، حکومت‌ کردستان‌ و کرمانشاهان (۱۲۹۹ق)، وزیر امور خارجه‌ (۱۳۰۱ق) و حکومت‌ خراسان‌ (۱۳۰۴ق). او در سفر دوم‌ ناصرالدین‌‌شاه‌ به‌ اروپا ملتزم‌ رکاب‌ بود (۱۲۹۵ق) و پس‌ از بازگشت‌ برای‌ بار دوم‌ به‌ حکومت‌ خراسان‌ رسید و ملقب‌ به‌ «فرمانفرما» شد (۱۳۰۳ق).