قیاس اولویت

قیاس اولویّت

(یا: قیاس به طریق اولی) در اصول فقه، هرگاه جامع یا علّت در فرع، قوی‌تر از اصل باشد. قیاس فرع بر اصل را قیاس اولویت یا مفهوم موافق نامند؛ مانند این‌که: خداوند از گفتن افّ (وای) به پدر و مادر نهی فرموده است، پس زدن پدر و مادر به‌طریق اولی ممنوع است. در این مثال، حکم فرع، یعنی حکم زدن پدر و مادر بیان نشده است. اما فقیه می‌تواند با قیاس اولویت، حکم به تحریم زدن پدر و مادر کند، چون علت حرمت اف گفتن، به‌طور قوی‌تر در زدن نیز وجود دارد. این نوع قیاس مورد قبول شیعه هم هست. نیز ← قیاس_فقهی