آدونیس (اسطوره شناسی)

آدونیس (اسطوره‌شناسی)(Adonis)
(آدون، Adon، در فرهنگ سامی به‌معنی «خداوند ارباب») در اساطیر یونان، جوانی زیبارو که آفرودیت عاشق او بود. وی هنگام شکار گراز کشته شد، ولی اجازه یافت که هرسال یک‌بار از دنیای مردگان بیرون آمده مدتی را با آفرودیت بگذراند. گل شقایق از خون وی رویید. در بابل، آشور و فنیقیه، خدای رُستنی‌ها و گیاهان است و تموز نام دارد. طبق افسانه‌ها خواهرش، ایشتر، او را از دنیای زیرین بیرون آورد. او را با اُزیریس، خدای مصری جهان زیرین، نیز یکی دانسته‌اند. داستان یونانی آدونیس دو روایت دارد: آفرودیت که مجذوب زیبایی این کودک شده بود، او را درون جعبه‌ای گذاشت و به پرسفونه، ملکه دنیای مردگان، سپرد تا از او مراقبت کند. پرسفونه نیز به کودک علاقه‌مند شد و از پس‌دادن او به آفرودیت امتناع کرد، تا آن که زئوس برای رفع اختلاف آن دو به داوری نشست. مطابق یکی از روایات، زئوس حکم کرد که آدونیس با هریک از دو الهه، یک‌سوم سال را بگذراند و در یک‌سوم باقی‌مانده آزاد باشد. آن‌گاه آدونیس گفت که می‌خواهد یک‌سوم باقی‌مانده را نیز با آفرودیت بگذراند. در روایت دیگر،‌ زئوس از حکمیت بین دو الهه سرباز می‌زند و داوری به کالیوپ که از موزها است واگذار می‌شود. وی چنین حکم می‌کند که آدونیس با هر دو الهه نیمی از سال را بگذراند. فرجام آدونیس نیز به دو گونه نقل شده است؛ یکی آن‌که گرازی وحشی وی را می‌کشد و آفرودیت که از مرگ وی بسیار اندوهگین شده بود، هر سال، بهار، شقایق سرخی را از خون وی می‌رویاند. دیگر این که آفرودیت به پرسفونه فرمان می‌دهد که هر سال، از آغاز بهار به مدت چهار ماه، آدونیس را به زمین بازگرداند.

 

---