اشکال اربعه: تفاوت میان نسخه‌ها
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
اَشکالِ اَرْبَعه <br>(یعنی شکل‌های چهارگانه) در اصطلاح [[منطق]]، مراد از شکل، نحوۀ قرارگرفتن حد وسط با حد اصغر و حد اکبر در دو مقدمۀ قیاس اقترانی است که به چهار گونه امکان‌پذیر است: ۱. شکل اول: حد وسط در صغری محمول و در کبری موضوع است؛ شکل دوم: حد وسط در هر دو مقدمه محمول است؛ شکل سوم: حد وسط در هر دو مقدمه موضوع است؛ شکل چهارم: حد وسط در صغری موضوع و در کبری محمول است؛ برترین و کامل‌ترین اشکال قیاس، شکل اول است. شاعری اشکال چهار گانۀ قیاس را در دو بیت جمع کرده است: «اوسط اگر حمل یافت در بر صغری و باز ـ وضع به کبری گرفت، شکل نخستین شمار/حمل به هر دو، دوم، وضع به هر دو، سوم ـ رابع اشکال را عکس نخستین بیار».<br><!--11362600--> | اَشکالِ اَرْبَعه <br>(یعنی شکل‌های چهارگانه) در اصطلاح [[منطق]]، مراد از شکل، نحوۀ قرارگرفتن حد وسط با [[حد اصغر]] و [[حد اکبر]] در دو مقدمۀ [[قیاس اقترانی]] است که به چهار گونه امکان‌پذیر است: ۱. شکل اول: حد وسط در صغری محمول و در کبری موضوع است؛ شکل دوم: حد وسط در هر دو مقدمه محمول است؛ شکل سوم: حد وسط در هر دو مقدمه موضوع است؛ شکل چهارم: حد وسط در صغری موضوع و در کبری محمول است؛ برترین و کامل‌ترین اشکال قیاس، شکل اول است. شاعری اشکال چهار گانۀ قیاس را در دو بیت جمع کرده است: «اوسط اگر حمل یافت در بر صغری و باز ـ وضع به کبری گرفت، شکل نخستین شمار/حمل به هر دو، دوم، وضع به هر دو، سوم ـ رابع اشکال را عکس نخستین بیار».<br><!--11362600--> | ||
[[رده:فلسفه ، منطق و کلام]] | [[رده:فلسفه ، منطق و کلام]] | ||
[[رده:منطق]] | [[رده:منطق]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۴۷
اَشکالِ اَرْبَعه
(یعنی شکل‌های چهارگانه) در اصطلاح منطق، مراد از شکل، نحوۀ قرارگرفتن حد وسط با حد اصغر و حد اکبر در دو مقدمۀ قیاس اقترانی است که به چهار گونه امکان‌پذیر است: ۱. شکل اول: حد وسط در صغری محمول و در کبری موضوع است؛ شکل دوم: حد وسط در هر دو مقدمه محمول است؛ شکل سوم: حد وسط در هر دو مقدمه موضوع است؛ شکل چهارم: حد وسط در صغری موضوع و در کبری محمول است؛ برترین و کامل‌ترین اشکال قیاس، شکل اول است. شاعری اشکال چهار گانۀ قیاس را در دو بیت جمع کرده است: «اوسط اگر حمل یافت در بر صغری و باز ـ وضع به کبری گرفت، شکل نخستین شمار/حمل به هر دو، دوم، وضع به هر دو، سوم ـ رابع اشکال را عکس نخستین بیار».