یدالله رؤیایی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
یدالله رؤیایی (دامغان 17 اردیبهشت ۱۳11ش- | یدالله رؤیایی (دامغان 17 اردیبهشت ۱۳11ش- پاریس 24 شهریور 1401ش)<br> | ||
{{جعبه زندگینامه | {{جعبه زندگینامه | ||
|عنوان = یدالله رویایی | |عنوان = یدالله رویایی | ||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
|لقب= | |لقب= | ||
|زادروز=دامغان 17 اردیبهشت ۱۳11ش | |زادروز=دامغان 17 اردیبهشت ۱۳11ش | ||
|تاریخ مرگ= | |تاریخ مرگ=پاریس 24 شهریور 1401ش | ||
|دوره زندگی= | |دوره زندگی= | ||
|ملیت=ایرانی | |ملیت=ایرانی | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
}} | }} | ||
[[پرونده:2042166165- 2.jpg|جایگزین=یدالله رؤیایی|بندانگشتی|360x360پیکسل|یدالله رؤیایی]] | [[پرونده:2042166165- 2.jpg|جایگزین=یدالله رؤیایی|بندانگشتی|360x360پیکسل|یدالله رؤیایی]] | ||
<p>شاعرِ | <p>شاعرِ فرمالیست، روزنامه‌نگار و منتقد ادبی ایرانی، و بنیادگذار [[شعر حجم|شعرِ حجم]] در ایران. فعالیت‌های ادبی خود را در زادگاهش آغاز کرد و سپس به تهران رفت. وی از همان آغاز، با مطالبی که پیرامون فرم مطرح کرده بود، در میان شاعران معاصر به‌عنوان شاعری نوگرا و فرمالیست مطرح شد. سپس وارد عرصۀ روزنامه‌نگاری شد و ازجمله مسئولیت بخشِ شعر نشریۀ ''کتاب هفته'' (از مهم‌ترین مجله‌های ادبی دهۀ ۱۳۴۰ش) را به‌عهده گرفت و با حمایت از نوپردازانِ تندرو، مطرح‌ترین مقالات ادبی را دربارۀ فرم نوشت. مجموعه مقالات و نقدهای ادبی وی در دو کتاب ''از سکوی سرخ'' و ''هلاک عقل به وقت'' ''اندیشیدن'' منتشر شده است. رؤیایی بعدها متأثر از مکتب غیرمتعهدِ [[موج نو]]، مکتب ضد تعهد شعر حجم را بنیان نهاد و مبانی مورد نظرش را با عنوان «حجم‌گرایی» به سمت زبان و زیبایی‌شناسیِ ویژۀ خود پیش برد. حضور اندیشه و مفاهیم عرفانی در قالب ترکیب‌های زبانی پُرایهام، بازی‌ها و جابه‌جایی‌های واژگانی، فرم‌گرایی، عشق، اروتیسم و بدن، و مرگ از جملۀ شاخصه‌ها و درون‌مایه‌های اصلی شعر اوست. </p>رؤیایی تحصیلاتش را در رشتۀ حقوق سیاسی در دانشکدهٔ حقوق [[دانشگاه تهران]] تا اخذ درجۀ دکتری حقوق بین‌الملل عمومی ادامه داد؛ و از آن پس، در وزارت دارایی به استخدام درآمد و به عنوان ذی‌حساب و سرپرست امور مالی در ادارات و دیگر مراکز دولتی، از جمله وزارت آب و برق، سازمان تلویزیون ملی ایران و… به کار پرداخت. رؤیایی از سال 1358 در پاریس اقامت داشت. در سال 2001 عنوان «شوالیه در ادب و هنر» از طرف دولت فرانسه به او اعطا شده بود. | ||
از فعالیت‌های مهم ادبی او می‌توان به این موارد اشاره کرد: | از فعالیت‌های مهم ادبی او می‌توان به این موارد اشاره کرد: | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
* تأسیس شرکت انتشاراتی روزن با همکاری محمود زند و [[ابراهیم گلستان]]، سال ۱۳۴۶ | * تأسیس شرکت انتشاراتی روزن با همکاری محمود زند و [[ابراهیم گلستان]]، سال ۱۳۴۶ | ||
* اداره و انتشار دفترهای روزن، فصلنامه‌ای در شعر، نقاشی و قصه با همکاری گروه شاعران شعر حجم، ۱۳۴۶ و ۱۳۴۷ | * اداره و انتشار دفترهای روزن، فصلنامه‌ای در شعر، نقاشی و قصه با همکاری گروه شاعران شعر حجم، ۱۳۴۶ و ۱۳۴۷ | ||
* تأسیس جایزهٔ ادبی شعر سال به سرمایه‌گذاری تلویزیون ملی ایران و داورانی مرکب از [[مسعود فرزاد]]، [[محسن هشترودی]]، [[فریدون رهنما]]، [[بیژن جلالی]]، [[پژمان بختیاری، حسین (تهران ۱۲۷۹ـ۱۳۵۳ش)|پژمان بختیاری]] و یدالله | * تأسیس جایزهٔ ادبی شعر سال به سرمایه‌گذاری تلویزیون ملی ایران و داورانی مرکب از [[مسعود فرزاد]]، [[محسن هشترودی]]، [[فریدون رهنما]]، [[بیژن جلالی]]، [[پژمان بختیاری، حسین (تهران ۱۲۷۹ـ۱۳۵۳ش)|پژمان بختیاری]] و یدالله رؤیایی در سال‌های ۱۳۴۸، ۱۳۴۹ و ۱۳۵۰ | ||
* تأسیس «مدرسهٔ زبان و ادبیات فارسی» در پاریس، سال ۱۳۵۸ | * تأسیس «مدرسهٔ زبان و ادبیات فارسی» در پاریس، سال ۱۳۵۸ | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۱۵
یدالله رؤیایی (دامغان 17 اردیبهشت ۱۳11ش- پاریس 24 شهریور 1401ش)
| یدالله رویایی | |
|---|---|
| زادروز |
دامغان 17 اردیبهشت ۱۳11ش |
| درگذشت | پاریس 24 شهریور 1401ش |
| محل زندگی | پاریس |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | دکتری حقوق بین‌الملل عمومی- دانشگاه تهران |
| شغل و تخصص اصلی | شاعر، روزنامه‌نگار و منتقد ادبی |
| آثار | دلتنگی‌ها (۱۳۴۶)؛ از دوستت دارم (۱۳۴۷) |
| گروه مقاله | ادبیات فارسی |
| جوایز و افتخارات | عنوان «شوالیه در ادب و هنر» از طرف دولت فرانسه |
شاعرِ فرمالیست، روزنامه‌نگار و منتقد ادبی ایرانی، و بنیادگذار شعرِ حجم در ایران. فعالیت‌های ادبی خود را در زادگاهش آغاز کرد و سپس به تهران رفت. وی از همان آغاز، با مطالبی که پیرامون فرم مطرح کرده بود، در میان شاعران معاصر به‌عنوان شاعری نوگرا و فرمالیست مطرح شد. سپس وارد عرصۀ روزنامه‌نگاری شد و ازجمله مسئولیت بخشِ شعر نشریۀ کتاب هفته (از مهم‌ترین مجله‌های ادبی دهۀ ۱۳۴۰ش) را به‌عهده گرفت و با حمایت از نوپردازانِ تندرو، مطرح‌ترین مقالات ادبی را دربارۀ فرم نوشت. مجموعه مقالات و نقدهای ادبی وی در دو کتاب از سکوی سرخ و هلاک عقل به وقت اندیشیدن منتشر شده است. رؤیایی بعدها متأثر از مکتب غیرمتعهدِ موج نو، مکتب ضد تعهد شعر حجم را بنیان نهاد و مبانی مورد نظرش را با عنوان «حجم‌گرایی» به سمت زبان و زیبایی‌شناسیِ ویژۀ خود پیش برد. حضور اندیشه و مفاهیم عرفانی در قالب ترکیب‌های زبانی پُرایهام، بازی‌ها و جابه‌جایی‌های واژگانی، فرم‌گرایی، عشق، اروتیسم و بدن، و مرگ از جملۀ شاخصه‌ها و درون‌مایه‌های اصلی شعر اوست.
رؤیایی تحصیلاتش را در رشتۀ حقوق سیاسی در دانشکدهٔ حقوق دانشگاه تهران تا اخذ درجۀ دکتری حقوق بین‌الملل عمومی ادامه داد؛ و از آن پس، در وزارت دارایی به استخدام درآمد و به عنوان ذی‌حساب و سرپرست امور مالی در ادارات و دیگر مراکز دولتی، از جمله وزارت آب و برق، سازمان تلویزیون ملی ایران و… به کار پرداخت. رؤیایی از سال 1358 در پاریس اقامت داشت. در سال 2001 عنوان «شوالیه در ادب و هنر» از طرف دولت فرانسه به او اعطا شده بود.
از فعالیت‌های مهم ادبی او می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- تأسیس هفته‌نامه ادبی بارو با همراهی احمد شاملو (ترکیبی از نام‌های مستعار بامداد و رؤیا)، سال ۱۳۴۴
- تأسیس شرکت انتشاراتی روزن با همکاری محمود زند و ابراهیم گلستان، سال ۱۳۴۶
- اداره و انتشار دفترهای روزن، فصلنامه‌ای در شعر، نقاشی و قصه با همکاری گروه شاعران شعر حجم، ۱۳۴۶ و ۱۳۴۷
- تأسیس جایزهٔ ادبی شعر سال به سرمایه‌گذاری تلویزیون ملی ایران و داورانی مرکب از مسعود فرزاد، محسن هشترودی، فریدون رهنما، بیژن جلالی، پژمان بختیاری و یدالله رؤیایی در سال‌های ۱۳۴۸، ۱۳۴۹ و ۱۳۵۰
- تأسیس «مدرسهٔ زبان و ادبیات فارسی» در پاریس، سال ۱۳۵۸
از دفترهای شعر اوست:
- بر جاده‌های تهی (۱۳۴۰)
- دریایی‌ها (۱۳۴۴)
- دلتنگی‌ها (۱۳۴۶)
- از دوستت دارم (۱۳۴۷)
- لبریخته‌ها (1369)
- هفتاد سنگ قبر (1377)
- منِ گذشته: امضا (1381)
- در جستجوی آن لغتِ تنها (1387).