الدروس فی علم الاصول

الدّروس فی علم‌الاصول
تألیف سید محمدباقر صدر، كتابی به عربی، در علم اصول فقه امامیه. هدف مؤلف از تألیف این اثر تحول در نظام آموزشی حوزه‌های علمیه بوده است. به اعتقاد او، كتاب‌های درسی علم اصول فقه، مانند معالم‌الاصولِ شیخ حسن؛ قوانین‌الاصول میرزای قمی؛ رسائل شیخ انصاری؛ كفایةالاصول آخوند خراسانی و حتی اصول فقه محمدرضا مظفر كه اخیراً جای قوانین را گرفته است، هیچ‌كدام شرایط كتاب‌های درسی را ندارند. در حقیقت آن‌ها تدوین شده بودند تا فقط آرای مؤلفانشان را بازگو كنند. به گمان مؤلف اشكال دیگر این آثار دربرداشتن سیر تاریخی مسائل علم اصول، تا آخوند خراسانی است، به همین سبب طلب‌های كه با خواندن این آثار دورۀ سطح را می‌گذراند، از جدیدترین آرای اصولیان بزرگ بعد از آخوند خراسانی؛ مانند آقا ضیاء عراقی و محمدحسین نائینی كه در درس‌های خارج از اصول فقه مطرح می‌شد، اطلاعی نداشت و آمادگی ورود به درس خارج را پیدا نمیكرد. نظیر این اشكالات موجب شد تا مؤلف كتابی تدوین كند كه در آن افزون بر رعایت مراحل تدریس از مطالب ساده به پیچیده، جدیدترین آرای اصولی را نیز بگنجاند. دروس فی علم‌الاصول دورهای كامل در علم اصول فقه امامیه است و مؤلف آن را در سه جلد و بر مبنای سه مرحلۀ درسی، برای تدریس در دورۀ سطح تألیف كرده است. این اثر گرچه در شماری اندك از حوزه‌های علمیۀ شیعی تدریس میشود؛ اما هنوز نتوانسته است جایگزین آثاری چون معالم‌الاصول، رسائل و كفایه شود (چاپ لبنان، ۱۴۰۶).