الغیطانی، جمال (مصر علیا ۱۹۴۵م - )

الغیطانی، جمال (مصر علیا ۱۹۴۵م - )

غيطاني (الغيطاني)، جمال

نویسنده و روزنامه‌نگار مصری. در قاهره، طراحی قالی آموخت و تا ۱۹۶۸م به این کار اشتغال داشت. اولین داستان کوتاهش در مجلۀ لبنانی الادیب چاپ شد (۱۹۶۳م). مشخصۀ سبک او استفاده از متن در متن، یعنی پیشبرد داستان به‌وسیلۀ تلفیق متن‌های بیرونی با خود متن اصلی، است که شاید تعلیم او در طراحی قالی در آن مؤثر بوده باشد. نخستین رمانش، زَینی برکات (۱۹۷۱م)، بی‌درنگ او را در مقام نویسنده‌ای طراز اول تثبیت کرد. این کتاب ماجرای زینی برکات، شخصیت تاریخی و محتسب قاهره قبل از تهاجم عثمانی، است که در نظام جدید هم منصب خود را حفظ می‌کند و ظاهراً توازی و تشابهاتی با جمال عبدالناصر دارد. غیطانی، در این اثر، با نقل از ابن ایاس، مورخ مصری، و استفاده از متون تخیلی قرون وسطا کوشیده است از قیچی سانسور در امان بماند. در وقایع فلکۀ زعفرانی (۱۹۷۶م)، که در یک محلۀ کارگری قاهره جریان دارد، روزنامه‌ها و گزارش‌های رسمی را برای بیان قدرت فاسد به‌کار می‌گیرد و در شخصیت حسن انور، کاریکاتوری از انورسادات ترسیم می‌کند. غیطانی، در رمان‌های بعدی خود نیز، همچنان از سنت ادبی عرب به‌مثابۀ منبع الهام استفاده می‌برد. در کتاب تجلیات (۳ جلد، ۱۹۸۳ـ۱۹۸۶م) از فتوحات مکیّه ابن عربی بهره‌ها گرفته و عناصر واقعی و رازآمیز را با انتقاد سیاسی از مصر معاصر درمی‌آمیزد.