آلدر، کورت (۱۹۰۲ـ۱۹۵۸): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱: خط ۱:
<p style="text-align: justify;">آلْدِر، کورت (۱۹۰۲ـ۱۹۵۸)(Alder, Kurt)</p> <p style="text-align: justify;">{{جعبه زندگینامه
{{جعبه زندگینامه
|عنوان =کورت آلدر
|عنوان =کورت آلدر
|نام =Kurt Alder
|نام =Kurt Alder
خط ۱۱: خط ۱۱:
|ملیت=آلمانی
|ملیت=آلمانی
|محل زندگی=
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل=دانشگاه های برلین و کیل
|تحصیلات و محل تحصیل=دانشگاه‌های برلین و کیل
| شغل و تخصص اصلی =شیمی دان
| شغل و تخصص اصلی =شیمی‌دان
|شغل و تخصص های دیگر=
|شغل و تخصص های دیگر=
|سبک =
|سبک =
|مکتب =
|مکتب =
|سمت =مدیر موسسه شیمی دانشگاه کلن (از ۱۹۴۰)
|سمت =مدیر مؤسسه شیمی دانشگاه کلن (از ۱۹۴۰م)
|جوایز و افتخارات =نوبل شیمی (۱۹۵۰) مشترکا با اوتو دیلس برای کشف و گسترش فرآیند سنتز دی ان
|جوایز و افتخارات =نوبل شیمی (۱۹۵۰م) مشترکاً با اوتو دیلس برای کشف و گسترش فرآیند سنتز دی ان
|آثار =
|آثار =
|خویشاوندان سرشناس =
|خویشاوندان سرشناس =
خط ۲۶: خط ۲۶:
|پست تخصصی =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
|باشگاه =
}}متخصص آلمانی شیمی آلی. درنتیجۀ کشف و گسترش فرآیند سنتز دی‌اِن<ref>diene synthesis</ref>&nbsp;در ۱۹۲۸، جایزۀ نوبل شیمی<ref>Nobel Prize for Chemistry</ref>&nbsp;۱۹۵۰ را مشترکاً با اوتو دیلِز<ref>Otto Diels</ref>&nbsp;دریافت کرد. این سنتز فرآیندی بنیادی و معروف به واکنش دیلز ـ آلدر<ref>Diels-Alder</ref>&nbsp;است. از این فرآیند در شیمی آلی برای سنتز ترکیبات حلقوی (سیکلیک)<ref>cyclic</ref>&nbsp;استفاده می‌کنند. بسیاری از ترکیباتی که می‌توان از آن‌ها پلاستیک و مواد دیگری ساخت که معمولاً به مقدار اندک در گیاهان و منابع طبیعی دیگر یافت می‌شوند، و موادی که پایۀ ساخت داروها و رنگینه‌های مختلف‌اند با این فرآیند سنتز می‌شوند. کورت در کونیشسهوته<ref>Königshütte</ref>، واقع در سیلزی علیا<ref>Upper Silesia</ref>، که اکنون با نام کرولفسکا خوتا<ref>Krolewska Huta</ref>&nbsp;در لهستان واقع است، زاده شد. در برلین و کِیل<ref>Keil</ref>&nbsp;درس خواند. در کِیل، زیر نظر دیلس کار کرد و از ۱۹۴۰، مدیر مؤسسۀ شیمی<ref>Chemical Institute</ref>&nbsp;دانشگاه کلن بود. در واکنش دیلس ـ آلدر یک، دی‌اِن مزدوج<ref>conjugated diene</ref>&nbsp;(ترکیبی آلی با دو پیوند دوگانه که پیوندی یگانه آن‌ها را از هم جدا کرده است) به یک دی‌ان‌دوست<ref>dienophile</ref>&nbsp;(ترکیبی فقط با یک پیوند دوگانۀ فعال‌شده) افزوده می‌شود. واکنش نسبت به همۀ دی‌اِن‌دوست‌ها عموماً یکسان است، به شرط این‌که پیوندهای دوگانه براثر گروه هم‌جواری مانند کربوکسیل، کربونیل، سیانو، نیترو، یا استر فعال شده باشند. بسیاری از ترکیبات بررسی شده، برای اولین‌بار در آزمایشگاه آلدر تهیه شدند. سنتز و شبیه‌سازی دی‌ان‌ها شناختِ این گروه مهم از فرآورده‌های طبیعی را ساده‌تر کرد. سهولت انجام واکنش دال بر این است که فرآیند احتمالاً از طریق بیوسنتز<ref>biosynthetic</ref>&nbsp;طبیعی صورت می‌گیرد.</p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;</p>  
}}
[[پرونده:10186700.jpg|بندانگشتی|کورت آلدر]]
<p style="text-align: justify;">آلْدِر، کورت (۱۹۰۲ـ۱۹۵۸م)(Alder, Kurt)</p> <p style="text-align: justify;">متخصص آلمانی [[شیمی آلی]]. در نتیجۀ کشف و گسترش فرآیند سنتز دی‌اِن<ref>diene synthesis</ref> در ۱۹۲۸م، [[نوبل، جایزه|جایزۀ نوبل]] شیمی<ref>Nobel Prize for Chemistry</ref> ۱۹۵۰م را مشترکاً با [[دیلز، اتو پاول هرمان (۱۸۷۶ـ۱۹۵۴)|اوتو دیلِز]]<ref>Otto Diels</ref> دریافت کرد. این سنتز فرآیندی بنیادی و معروف به واکنش دیلز ـ آلدر<ref>Diels-Alder</ref> است. از این فرآیند در شیمی آلی برای سنتز ترکیبات حلقوی (سیکلیک)<ref>cyclic</ref> استفاده می‌کنند. بسیاری از ترکیباتی که می‌توان از آن‌ها [[پلاستیک]] و مواد دیگری ساخت که معمولاً به مقدار اندک در گیاهان و منابع طبیعی دیگر یافت می‌شوند، و موادی که پایۀ ساخت داروها و [[رنگینه|رنگینه‌]]<nowiki/>های مختلف‌اند با این فرآیند سنتز می‌شوند. کورت در کونیشسهوته<ref>Königshütte</ref>، واقع در سیلزی علیا<ref>Upper Silesia</ref>، که اکنون با نام کرولفسکا خوتا<ref>Krolewska Huta</ref> در [[لهستان]] واقع است، زاده شد. در [[برلین]] و [[کیل، بندر|کِیل]]<ref>Keil</ref> درس خواند. در کِیل، زیر نظر دیلس کار کرد و از ۱۹۴۰، مدیر مؤسسۀ شیمی<ref>Chemical Institute</ref> دانشگاه [[کلن]] بود. در واکنش دیلس ـ آلدر یک، دی‌اِن مزدوج<ref>conjugated diene</ref> (ترکیبی آلی با دو پیوند دوگانه که پیوندی یگانه آن‌ها را از هم جدا کرده است) به یک دی‌ان‌دوست<ref>dienophile</ref> (ترکیبی فقط با یک پیوند دوگانۀ فعال‌شده) افزوده می‌شود. واکنش نسبت به همۀ دی‌اِن‌دوست‌ها عموماً یکسان است، به شرط این‌که پیوندهای دوگانه براثر گروه هم‌جواری مانند [[کربوکسیل، گروه|کربوکسیل]]، [[کربونیل]]، سیانو، نیترو، یا [[استر (شیمی)|استر]] فعال شده باشند. بسیاری از ترکیبات بررسی شده، برای اولین‌بار در آزمایشگاه آلدر تهیه شدند. سنتز و شبیه‌سازی دی‌ان‌ها شناختِ این گروه مهم از فرآورده‌های طبیعی را ساده‌تر کرد. سهولت انجام واکنش دال بر این است که فرآیند احتمالاً از طریق بیوسنتز<ref>biosynthetic</ref> طبیعی صورت می‌گیرد.</p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;</p>  
----
----


[[Category:شیمی و بیوشیمی]] [[Category:(شیمی و بیوشیمی)اشخاص و آثار]]
[[Category:شیمی و بیوشیمی]] [[Category:(شیمی و بیوشیمی)اشخاص و آثار]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۰۴

کورت آلدر
Kurt Alder
زادروز کرولفسکا خوتا، لهستان ۱۹۰۲م
درگذشت ۱۹۵۸م
ملیت آلمانی
تحصیلات و محل تحصیل دانشگاه‌های برلین و کیل
شغل و تخصص اصلی شیمی‌دان
گروه مقاله شیمی و بیوشیمی
جوایز و افتخارات نوبل شیمی (۱۹۵۰م) مشترکاً با اوتو دیلس برای کشف و گسترش فرآیند سنتز دی ان
کورت آلدر

آلْدِر، کورت (۱۹۰۲ـ۱۹۵۸م)(Alder, Kurt)

متخصص آلمانی شیمی آلی. در نتیجۀ کشف و گسترش فرآیند سنتز دی‌اِن[۱] در ۱۹۲۸م، جایزۀ نوبل شیمی[۲] ۱۹۵۰م را مشترکاً با اوتو دیلِز[۳] دریافت کرد. این سنتز فرآیندی بنیادی و معروف به واکنش دیلز ـ آلدر[۴] است. از این فرآیند در شیمی آلی برای سنتز ترکیبات حلقوی (سیکلیک)[۵] استفاده می‌کنند. بسیاری از ترکیباتی که می‌توان از آن‌ها پلاستیک و مواد دیگری ساخت که معمولاً به مقدار اندک در گیاهان و منابع طبیعی دیگر یافت می‌شوند، و موادی که پایۀ ساخت داروها و رنگینه‌های مختلف‌اند با این فرآیند سنتز می‌شوند. کورت در کونیشسهوته[۶]، واقع در سیلزی علیا[۷]، که اکنون با نام کرولفسکا خوتا[۸] در لهستان واقع است، زاده شد. در برلین و کِیل[۹] درس خواند. در کِیل، زیر نظر دیلس کار کرد و از ۱۹۴۰، مدیر مؤسسۀ شیمی[۱۰] دانشگاه کلن بود. در واکنش دیلس ـ آلدر یک، دی‌اِن مزدوج[۱۱] (ترکیبی آلی با دو پیوند دوگانه که پیوندی یگانه آن‌ها را از هم جدا کرده است) به یک دی‌ان‌دوست[۱۲] (ترکیبی فقط با یک پیوند دوگانۀ فعال‌شده) افزوده می‌شود. واکنش نسبت به همۀ دی‌اِن‌دوست‌ها عموماً یکسان است، به شرط این‌که پیوندهای دوگانه براثر گروه هم‌جواری مانند کربوکسیل، کربونیل، سیانو، نیترو، یا استر فعال شده باشند. بسیاری از ترکیبات بررسی شده، برای اولین‌بار در آزمایشگاه آلدر تهیه شدند. سنتز و شبیه‌سازی دی‌ان‌ها شناختِ این گروه مهم از فرآورده‌های طبیعی را ساده‌تر کرد. سهولت انجام واکنش دال بر این است که فرآیند احتمالاً از طریق بیوسنتز[۱۳] طبیعی صورت می‌گیرد.

 


  1. diene synthesis
  2. Nobel Prize for Chemistry
  3. Otto Diels
  4. Diels-Alder
  5. cyclic
  6. Königshütte
  7. Upper Silesia
  8. Krolewska Huta
  9. Keil
  10. Chemical Institute
  11. conjugated diene
  12. dienophile
  13. biosynthetic