آپاچی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


آپاچی (Apache)<br/> [[File:10024000.jpg|thumb|آپاچي]]به‌معنای «مرد جنگجو»، از قبایل سرخ‌پوست امریکایی. تعداد آنان در اواخر قرن ۲۰ حدود ۲۲هزار نفر بوده و در گذشته از طریق شکار [[گاومیش|گاومیش]]، برداشت گیاهان وحشی خوراکی، کشت [[ذرت|ذرّت]]، و حمله به سایر قبایل در غرب امریکا امرار معاش می‌کردند. آپاچی‌ها که از لحاظ فرهنگی به آپاچی‌های غربی و شرقی تقسیم می‌شدند، همراه همسایگان خود، قبیلۀ [[ناواهو]]<ref>Navajo</ref>، بازمانده‌های سرخ‌پوستان اَتابَسکی<ref>Athabaskan</ref>&nbsp;زبان به‌شمار می‌روند، که در سال ۱۰۰۰م از کانادا به جنوب‌غربی ایالات متحده&nbsp;کوچ کردند. در قرون ۱۸ و ۱۹ به جنگجویان سوارکار شهرت داشتند. آپاچی‌ها اکنون در قرارگاه‌های آریزونا، جنوب ‌غربی [[اوکلاهما|اوکلاهما]]<ref>Oklahoma</ref>&nbsp;و [[نیو_مکزیکو|نیومکزیکو]] زندگی می‌کنند. رهبران آپاچی از قبیل [[کوچیس|کوچیس]]<ref>Cochise</ref>، منگاس کلراداس<ref>Mangas Coloradas</ref>، [[جرونیمو|جرونیمو]]<ref>Geronimo</ref>، و ویکتوریو<ref>Victorio</ref>&nbsp;در نیمۀ دوم قرن ۱۹ چهره‌های شاخصی بودند. کوچیس، شدیدترین نبردهای سرخ‌پوستان را علیه سفیدپوستان امریکا در ۱۸۶۱ آغاز کرد. در ۱۸۷۱ـ۱۸۷۳ شمار زیادی از آپاچی‌ها تسلیم و به قرارگاه‌هایی در آریزونا فرستاده شدند. اما تعداد بیشتری از مستقرشدن سر باز زدند و تا ۱۸۸۶، که جنگجویان باقی‌مانده تسلیم شدند، نبرد آن‌ها به رهبری جرونیمو و ویکتوریو ادامه یافت. قبیلۀ چیریکائوئا<ref>Chiricahua</ref>ی جرونیمو به [[فلوریدا|فلوریدا]] و سپس [[آلاباما|آلاباما]]<ref>Alabama</ref>&nbsp;و در ۱۹۱۳ به اوکلاهما یا نیومکزیکو رفتند. آپاچی‌های شرقی در قرارگاه‌های نیومکزیکو، و آپاچی‌های غربی در قرارگاه‌های مرکز شرقی [[آریزونا|آریزونا]] مستقر شدند. بزرگ‌ترین قرارگاه در آریزونا، قرارگاه [[سان_کارلوس|سان‌کارلوس]] سرخ‌پوستان آپاچی<ref>San Carlos Apache Indian Reservation</ref>، تأسیس در ۱۸۷۱ (جمعیت ۱۰,۵۰۰ نفر در ۱۹۹۴) و قرارگاه فورت سرخ‌پوستان آپاچی<ref>Fort Apache Indian Reservation</ref>&nbsp;(جمعیت ۱۲هزار نفر در ۱۹۹۴) بودند که&nbsp;۱.۶ میلیون جریب وسعت دارند.
آپاچی (Apache)<br/> [[File:10024000.jpg|thumb|آپاچي]]به‌معنای «مرد جنگجو»، از قبایل سرخ‌پوست امریکایی. تعداد آنان در اواخر قرن ۲۰م حدود ۲۲هزار نفر بوده و در گذشته از طریق شکار [[گاومیش|گاومیش]]<ref>buffalo</ref>، برداشت گیاهان وحشی خوراکی، کشت [[ذرت]]، و حمله به سایر قبایل در غرب امریکا امرار معاش می‌کردند. آپاچی‌ها که از لحاظ فرهنگی به آپاچی‌های غربی و شرقی تقسیم می‌شدند، همراه همسایگان خود، قبیلۀ [[ناواهو]]<ref>Navajo</ref>، بازمانده‌های سرخ‌پوستان اَتابَسکی<ref>Athabaskan</ref> زبان به‌شمار می‌روند، که در سال ۱۰۰۰م از [[کانادا]] به جنوب غربی [[امریکا، ایالات متحده|ایالات متحده]] کوچ کردند. در قرون ۱۸ و ۱۹م به جنگجویان سوارکار شهرت داشتند. آپاچی‌ها اکنون در قرارگاه‌های [[آریزونا]]<ref>Arizona</ref>، جنوب ‌غربی [[اوکلاهما|اوکلاهما]]<ref>Oklahoma</ref> و [[نیو_مکزیکو|نیومکزیکو]]<ref>New Mexico</ref> زندگی می‌کنند. رهبران آپاچی از قبیل [[کوچیس|کوچیس]]<ref>Cochise</ref>، منگاس کلراداس<ref>Mangas Coloradas</ref>، [[جرونیمو|جرونیمو]]<ref>Geronimo</ref>، و ویکتوریو<ref>Victorio</ref> در نیمۀ دوم قرن ۱۹م چهره‌های شاخصی بودند. کوچیس، شدیدترین نبردهای سرخ‌پوستان را علیه سفیدپوستان امریکا در ۱۸۶۱م آغاز کرد. در ۱۸۷۱ـ۱۸۷۳م شمار زیادی از آپاچی‌ها تسلیم و به قرارگاه‌هایی در آریزونا فرستاده شدند. اما تعداد بیشتری از مستقرشدن سر باز زدند و تا ۱۸۸۶م، که جنگجویان باقی‌مانده تسلیم شدند، نبرد آن‌ها به رهبری جرونیمو و ویکتوریو ادامه یافت. قبیلۀ چیریکائوئا<ref>Chiricahua</ref>ی جرونیمو به [[فلوریدا|فلوریدا]]<ref>Florida</ref> و سپس [[آلاباما|آلاباما]]<ref>Alabama</ref> و در ۱۹۱۳م به اوکلاهما یا نیومکزیکو رفتند. آپاچی‌های شرقی در قرارگاه‌های نیومکزیکو، و آپاچی‌های غربی در قرارگاه‌های مرکز شرقی آریزونا مستقر شدند. بزرگ‌ترین قرارگاه در آریزونا، قرارگاه [[سان_کارلوس|سان‌کارلوس]] سرخ‌پوستان آپاچی<ref>San Carlos Apache Indian Reservation</ref>، تأسیس در ۱۸۷۱م (جمعیت ۱۰,۵۰۰ نفر در ۱۹۹۴م) و قرارگاه فورت سرخ‌پوستان آپاچی<ref>Fort Apache Indian Reservation</ref> (جمعیت ۱۲هزار نفر در ۱۹۹۴م) بودند که ۱.۶ میلیون جریب وسعت دارند.


&nbsp;
&nbsp;


----
----


[[Category:مردم شناسی]] [[Category:اقوام، نژادها و طوایف]]
[[Category:مردم شناسی]] [[Category:اقوام، نژادها و طوایف]]

نسخهٔ ‏۲۰ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۵۵

آپاچی (Apache)

آپاچي

به‌معنای «مرد جنگجو»، از قبایل سرخ‌پوست امریکایی. تعداد آنان در اواخر قرن ۲۰م حدود ۲۲هزار نفر بوده و در گذشته از طریق شکار گاومیش[۱]، برداشت گیاهان وحشی خوراکی، کشت ذرت، و حمله به سایر قبایل در غرب امریکا امرار معاش می‌کردند. آپاچی‌ها که از لحاظ فرهنگی به آپاچی‌های غربی و شرقی تقسیم می‌شدند، همراه همسایگان خود، قبیلۀ ناواهو[۲]، بازمانده‌های سرخ‌پوستان اَتابَسکی[۳] زبان به‌شمار می‌روند، که در سال ۱۰۰۰م از کانادا به جنوب غربی ایالات متحده کوچ کردند. در قرون ۱۸ و ۱۹م به جنگجویان سوارکار شهرت داشتند. آپاچی‌ها اکنون در قرارگاه‌های آریزونا[۴]، جنوب ‌غربی اوکلاهما[۵] و نیومکزیکو[۶] زندگی می‌کنند. رهبران آپاچی از قبیل کوچیس[۷]، منگاس کلراداس[۸]، جرونیمو[۹]، و ویکتوریو[۱۰] در نیمۀ دوم قرن ۱۹م چهره‌های شاخصی بودند. کوچیس، شدیدترین نبردهای سرخ‌پوستان را علیه سفیدپوستان امریکا در ۱۸۶۱م آغاز کرد. در ۱۸۷۱ـ۱۸۷۳م شمار زیادی از آپاچی‌ها تسلیم و به قرارگاه‌هایی در آریزونا فرستاده شدند. اما تعداد بیشتری از مستقرشدن سر باز زدند و تا ۱۸۸۶م، که جنگجویان باقی‌مانده تسلیم شدند، نبرد آن‌ها به رهبری جرونیمو و ویکتوریو ادامه یافت. قبیلۀ چیریکائوئا[۱۱]ی جرونیمو به فلوریدا[۱۲] و سپس آلاباما[۱۳] و در ۱۹۱۳م به اوکلاهما یا نیومکزیکو رفتند. آپاچی‌های شرقی در قرارگاه‌های نیومکزیکو، و آپاچی‌های غربی در قرارگاه‌های مرکز شرقی آریزونا مستقر شدند. بزرگ‌ترین قرارگاه در آریزونا، قرارگاه سان‌کارلوس سرخ‌پوستان آپاچی[۱۴]، تأسیس در ۱۸۷۱م (جمعیت ۱۰,۵۰۰ نفر در ۱۹۹۴م) و قرارگاه فورت سرخ‌پوستان آپاچی[۱۵] (جمعیت ۱۲هزار نفر در ۱۹۹۴م) بودند که ۱.۶ میلیون جریب وسعت دارند.

 



  1. buffalo
  2. Navajo
  3. Athabaskan
  4. Arizona
  5. Oklahoma
  6. New Mexico
  7. Cochise
  8. Mangas Coloradas
  9. Geronimo
  10. Victorio
  11. Chiricahua
  12. Florida
  13. Alabama
  14. San Carlos Apache Indian Reservation
  15. Fort Apache Indian Reservation