شماحی،‌ عبدالله بن عبدالوهاب

شماحی،‌ عبدالله بن عبدالوهاب (ذمار 1907- صنعاء 1985ش) Shammahi, Abdollah ibn Abdolwahhab

انقلابی، دولتمرد، ادیب و مورخ یمنی. تحصیلاتش را نزد پدرش، عبدالوهاب، که از علمای مشهور زیدیه‌ی یمن بود آغاز کرد و در شهرهای ظفیر و شهاره که پدرش سال‌ها به تدریس در مدارس دینی آنها اشتغال داشت ادامه داد و نهایتاً با او در صنعاء مستقر شد. در میان طلاب مدرسه‌ی علمیه، سرآمدی خود را اثبات کرد و بعد از فراغت از تحصیل به کار قضاوت پرداخت. فضای سیاسی زمانه و جنبش جمهوری‌خواهان که در پی ساقط کردن نظام پادشاهی امام یحیی و فرزندش -امام احمد- بودند بر وی تأثیر نهاد و او را به میدان سیاست کشاند.

همزمان با انقلاب 1948 که به «انقلاب مشروطه‌ی یمن» معروف است، شماحی به عنوان یکی از خطیبان برجسته‌ی این جنبش نقش ایفا کرد و با شکست این انقلاب، همراه صدها تن از انقلابیون دستگیر و به زندان حجه فرستاده شد. وی به مدت پنج سال- تا 1953م- در این زندان به سر برد. با پیروزی انقلاب 1962م که به عمر نظام پادشاهی پایان داد شماحی در مناصب قضایی، سیاسی و پارلمانی متعددی خدمت کرد و به عنوان نماینده به مجلس شورا و بعد به مجلس ملی راه یافت. سپس به عنوان وزیر اوقاف منصوب شد و پس از آن به عنوان مشاور وزیر دادگستری انتخاب گردید. وی عضو شورای علمی تقنین شریعت اسلامی و عضو مؤسس اتحادیه‌ی ادیبان و نویسندگان یمن بود. مقالات و شعرهای فراوانی از او در مجلات و روزنامه‌های عصر وی (از جمله مجله‌ی الحکمة الیمانیة) منتشر شده است.

در زمینه‌ی تمدن اسلامی کتاب الیمن و الانسان و الحضارة از وی در سال 1985 در بیروت منتشر شد. پژوهش شماحی درباره‌ی ابعاد معنوی و تمدنی و اقتصادی اسلام نیز در کنگره‌ی دهم اندیشه‌ی اسلامی در الجزایر ارائه شد. همچنین در زمینه‌ی مهاجرت‌های یمنی‌ها کتابی در سلسله پژوهش‌های تاریخی یمن از وی منتشر شده است با عنوان الهجرات  الیمنیة من بون صنعا الی البحران بیض المتوسط و شمال افریقیا.

---