اسماعیل ریاحی

اسماعیل ریاحی
زادروز	تهران ۱۲۹۹ش
درگذشت	تهران ۱۳۸۹ش
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	فارغ التحصیل دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران و دانشسرای عالی- دارای دو مدرک لیسانس
شغل و تخصص اصلی	کارگردان سینما، تئاتر و تلویزیون
شغل و تخصص های دیگر	فیلم‌نامه‌نویس
آثار	جاده مرگ (1342)؛ شیطان در می زند (1343)؛ زن و عروسک هایش (1344)؛ داماد فراری (1345)؛ جهان پهلوان (1345)؛ میلیونرهای گرسنه (1346)؛ شکوه جوانمردی (1346)؛ خشم کولی (1347)؛ بهشت دور نیست (1348)
خویشاوندان سرشناس	شهلا ریاحی (همسر)
جوایز و افتخارات	نخستین کسی که در ایران، فیلم تبلیغاتی- تجاری ساخت

اسماعیل ریاحی و همسرش شهلا ریاحی

اسماعیل ریاحی (تهران ۱۲۹۹ – همان جا ۱۳۸۹ش)

کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس سینما، تئاتر و تلویزیون ایران، فارغ التحصیل دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران و دانشسرای عالی.

او پس از اخذ دیپلم، در مدارس تهران به عنوان آموزگار به تدریس پرداخت و هم‌زمان نیز تحصیلاتش را در دانشگاه ادامه داد و دو مدرک لیسانس گرفت.

ریاحی نویسندۀ سناریو، و کارگردان تئاترهای متعدد بود و چند فیلم سینمایی را نیز نوشت و کارگردانی کرد.

در دی 1320ش و در بحبوحۀ اشغال ایران توسط متفقین و پس از جنگ جهانی دوم، او و شهلا ریاحی با یکدیگر ازدواج کردند. در آن زمان، همسرش 15 ساله بود. حاصل ازدواج شان دو فرزند (یک دختر و یک پسر) به نام های پریچهره و منوچهر است. همسرش در بیشتر فیلم هایش نقش داشت.

اسماعیل ریاحی با توجه به عشق و علاقۀ بسیارش به تئاتر، به همراه همسر جوانش وارد عالم تئاتر شد و فعالیت هنری اش را با بازی در تئاتر آغاز کرد. اما حساسیت پوست صورت اش به چسب گریم، سبب شد که خیلی زود از آن دست بکشد.

آن گاه به کار مطبوعات، و سپس به ساختن تیزرهای تبلیغاتی- تجاری پرداخت. او نخستین کسی بود که در ایران، فیلم تبلیغاتی- تجاری ساخت. اولین فیلم تبلیغاتی در ایران را او برای روغن نباتی «شاه‌پسند» ساخت. و این اولین کارش بود که با استقبال زیادی نیز مواجه شد.

نخستین تجربۀ سینمایی اش نگارش فیلم نامۀ جاده مرگ در 1342ش بود که با فیلم های آن زمان بسیار تفاوت داشت.

از جمله فیلم هایی که در آن ها فیلم نامه نویسی و کارگردانی کرده، عبارت اند از: جاده مرگ (1342)؛ شیطان در می زند (1343)؛ زن و عروسک هایش (1344)؛ داماد فراری (1345)؛ جهان پهلوان (1345)؛ میلیونرهای گرسنه (1346)؛ شکوه جوانمردی (1346)؛ خشم کولی (1347)؛ بهشت دور نیست (1348)؛ دل های بی آرام (1350).

او در 1351 از دنیای سینما خداحافظی کرد و در مؤسسه ای تبلیغاتی به عنوان مشاور به کار پرداخت.

اسماعیل ریاحی در 20 آبان 1389 در 90 سالگی در خانه اش درگذشت و در قطعۀ هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.