ناصرالملک، ابوالقاسم خان قراگوزلو (۱۲۸۲ـ۱۳۴۶ق)

ناصرُالْمُلْک‌، ابوالقاسم ‌خان‌ قَراگوزلو (۱۲۸۲ـ۱۳۴۶ق)

ناصرُالْمُلْک‌، ابوالقاسم

ابوالقاسم خان قراگوزلو ناصرالملک
زادروز	۱۲۸۲ق
درگذشت	۱۳۴۶ق
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	فارغ التحصیل حقوق سیاسی از آکسفورد
شغل و تخصص اصلی	دولتمرد
لقب	مشیر حضور
آثار	ترجمه اوتللو و تاجر ونیزی شکسپیر
گروه مقاله	تاریخ ایران

(ملقب‌ به:‌ مُشیر حضور) وزیر مالیه‌ و نایب‌السلطنۀ‌ احمدشاه‌ قاجار.‌ نوادۀ‌ میرزا محمود‌خان‌ ناصِرُالْمُلک بود و در ۱۲۸۸ق با مقام‌ نایب‌ آجودان‌ شاه‌، به‌ خدمت‌ دربار ناصرالدین‌شاه‌ قاجار درآمد و چندی‌ بعد سرهنگ‌ فوج‌ مخبران‌ قراگوزلو شد. در ۱۲۹۵ق برای‌ تحصیل‌ به‌ لندن‌ رفت‌ و در رشتۀ‌ حقوق سیاسی‌ از آکسفورد فارغ‌التحصیل‌ شد. هم‌دوره‌ای‌های‌ او لُرد کُرزن‌، سر اِدْوارد گِری‌ و سرسیسیل‌ اِسپرینگ‌ رایس‌ بودند. در همان‌ زمان‌ نیز به‌ عضویت‌ لژ فراماسونری‌ آپولوی‌ انگلستان‌ درآمد. در ۱۳۰۱ق به‌ ایران‌ بازگشت‌ و در وزارت‌ امورخارجه‌ استخدام‌ شد و سال‌ بعد لقب‌ «مُشیر حضور» گرفت‌. پس‌ از مرگ‌ پدربزرگش‌ (۱۳۰۵ق) همۀ‌ مناصب‌، مشاغل‌ وی‌ و لقب‌ ناصرالملکی‌ را به‌ او دادند. از ۱۳۱۵ق به‌‌بعد، به‌ تناوب‌ وزیر مالیه‌ بود. او در هنگام‌ ابلاغ‌ قرارداد ۱۹۰۷ به‌ ایران‌، صدراعظم‌ بود (۱۳۲۵ق) و درپی‌ اختلاف‌ با محمدعلی‌شاه‌ به‌ پاریس‌ رفت‌. در ۱۳۲۸ق، پس از عَضدُالملک، نایب‌السلطنه‌ احمدشاه‌ قاجار شد. در ۱۳۳۰ق اولتیماتوم‌ روسیه‌ را به‌ ایران‌ پذیرفت‌ و به‌ دستور او مجلس‌ دوم‌ منحل‌ شد. وی‌ پس‌ از تاج‌گذاری‌ احمدشاه‌ (۱۳۳۲ق)، نیابت‌ سلطنت‌ را تحویل‌ داد و به‌ اروپا رفت‌. او چهارده‌ سال‌ بعد به‌ ایران‌ بازگشت‌ و درگذشت‌. ناصرالْمُلْک زبان انگلیسی را خوب می‌دانست. از آثار او ترجمه اُوتِلْلُو و تاجر ونیزی شکسپیر به زبان فارسی است.