آپومیکسی: تفاوت میان نسخه‌ها
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
آپومیکسی (apomixis) | آپومیکسی (apomixis) | ||
نوعی تولید مثل در گیاهان گل‌دار<ref>flowering plants</ref>، بدون هم‌جوشی [[گامت]]<ref>gamete</ref>ها. این واژه به انواع تولید مثل غیرجنسی اطلاق می‌شود. از آن جمله است [[تولید مثل رویشی]]<ref>vegetative reproduction</ref> که طی آن، گیاه با اندام‌هایی رویشی (غیرجنسی) تکثیر می‌شود. نوع دیگر [[آگاموسپرمی]]<ref>agamospermy</ref> است که طی آن، دانه بدون لقاح<ref>fertilization</ref> تشکیل می‌شود. براثر پدیدۀ آپومیکسی، رویان گیاهی از یاخته‌های تخم بدون لقاح با دانۀ گرده حاصل می‌شود. از این‌رو، دانه‌های تشکیل‌شده [[کلون]]<ref>clone</ref>ها یا تاگ‌های همدیگر و گیاه مادرند. به همین سبب، هرگاه گیاهانی که با مهندسی ژنتیک اصلاح شده‌اند با آپومیکسی تولید مثل کنند، در مقایسه با گیاهانی که به‌روش جنسی تولید مثل می‌کنند کمتر بر اثر انتقال تصادفی ژن به ایجاد جمعیت‌های وحشی می‌انجامند. آپومیکسی به‌ویژه در تیره‌های | نوعی [[تولید مثل]]<ref>reproduction</ref> در گیاهان گل‌دار<ref>flowering plants</ref>، بدون هم‌جوشی [[گامت]]<ref>gamete</ref>ها. این واژه به انواع تولید مثل غیرجنسی اطلاق می‌شود. از آن جمله است [[تولید مثل رویشی]]<ref>vegetative reproduction</ref> که طی آن، گیاه با اندام‌هایی رویشی (غیرجنسی) تکثیر می‌شود. نوع دیگر [[آگاموسپرمی]]<ref>agamospermy</ref> است که طی آن، دانه بدون [[لقاح]]<ref>fertilization</ref> تشکیل می‌شود. براثر پدیدۀ آپومیکسی، رویان گیاهی از یاخته‌های تخم بدون لقاح با دانۀ گرده حاصل می‌شود. از این‌رو، دانه‌های تشکیل‌شده [[کلون]]<ref>clone</ref>ها یا تاگ‌های همدیگر و گیاه مادرند. به همین سبب، هرگاه گیاهانی که با [[مهندسی ژنتیک]]<ref>genetic engineering</ref> اصلاح شده‌اند با آپومیکسی تولید مثل کنند، در مقایسه با گیاهانی که به‌روش جنسی تولید مثل می‌کنند کمتر بر اثر انتقال تصادفی [[ژن]]<ref>gene</ref> به ایجاد جمعیت‌های وحشی می‌انجامند. آپومیکسی به‌ویژه در تیره‌های [[گندمیان]]<ref>Gramineae</ref>، [[گل سرخیان|گل‌سرخیان]]<ref>Rosacea</ref> و مرکبان متداول است. آگاموسپرمی شکل تحلیل‌یافتۀ [[تولید مثل جنسی]]<ref>sexual reproduction</ref> است و میوه‌ها و دانه‌های تولیدشده ظاهری کاملاً طبیعی دارند و به‌روش معمول منتشر می‌شوند. بنابراین، تشخیص گیاه حاصل از آگاموسپرمی بدون مطالعۀ میکروسکوپی دشوار است. اگر با جلوگیری از [[گرده افشانی|گرده‌افشانی]]<ref>pollination</ref> دانۀ مانا<ref>viable seeds</ref> تشکیل شود، بایستی آگاموسپرمی صورت گرفته باشد. نشانۀ دیگر آگاموسپرمی این است که همۀ گیاهان حاصل شبیه گیاه مادری‌اند و با یکدیگر تفاوتی ندارند؛ به‌عکس آنچه در گیاهان حاصل از تولید مثل جنسی دیده می‌شود. سازوکار آگاموسپرمی متفاوت ولی سه نوع آن تشخیص‌پذیر است: ۱. [[بکرزایی (زیست شناسی)|بکرزایی]]<ref>parthenogenesis</ref> نمو رویان از تخم لقاح نیافته است که در آن، [[میوز]]<ref>meiosis</ref> (فرآیند طبیعی کاهش تعداد [[کروموزوم|کروموزوم]]<ref>chromosome</ref>ها) طی نشده است؛ ۲. آپوگامی<ref>apogamy</ref> بسیار شبیه بکرزایی است، اما یاخته‌ای که رویان را تشکیل می‌دهد یاختۀ تخم نیست؛ ۳. رویان‌زایی نابه‌جا<ref>adventitious</ref> وقتی پدیدار می‌شود که رویان از بخش‌هایی از [[تخمک (گیاه شناسی)|تخمک]]<ref>ovule</ref>، مانند خورش<ref>nucellus</ref> یا غلاف‌های اطراف ([[پوش (گیاه شناسی)|پوش]]<ref>integument</ref>ها)، حاصل شود. پیچیدگی بیشتر وقتی پدید می‌آید که برخی گیاهان قبل از آن‌که دانه در آن‌ها از طریق آپومیکنیک پدید آید، باید گرده‌افشانی شوند. در این حالت، دانۀ گرده نمو دانه را تحریک می‌کند، اما عامل اصلی لقاح یاختۀ تخم نیست.<br><!--10029500--> | ||
----[[رده:گیاه شناسی]] | ----[[رده:گیاه شناسی]] | ||
[[رده:اصطلاحات و اجزاء و محصولات]] | [[رده:اصطلاحات و اجزاء و محصولات]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۳۰
آپومیکسی (apomixis)
نوعی تولید مثل[۱] در گیاهان گل‌دار[۲]، بدون هم‌جوشی گامت[۳]ها. این واژه به انواع تولید مثل غیرجنسی اطلاق می‌شود. از آن جمله است تولید مثل رویشی[۴] که طی آن، گیاه با اندام‌هایی رویشی (غیرجنسی) تکثیر می‌شود. نوع دیگر آگاموسپرمی[۵] است که طی آن، دانه بدون لقاح[۶] تشکیل می‌شود. براثر پدیدۀ آپومیکسی، رویان گیاهی از یاخته‌های تخم بدون لقاح با دانۀ گرده حاصل می‌شود. از این‌رو، دانه‌های تشکیل‌شده کلون[۷]ها یا تاگ‌های همدیگر و گیاه مادرند. به همین سبب، هرگاه گیاهانی که با مهندسی ژنتیک[۸] اصلاح شده‌اند با آپومیکسی تولید مثل کنند، در مقایسه با گیاهانی که به‌روش جنسی تولید مثل می‌کنند کمتر بر اثر انتقال تصادفی ژن[۹] به ایجاد جمعیت‌های وحشی می‌انجامند. آپومیکسی به‌ویژه در تیره‌های گندمیان[۱۰]، گل‌سرخیان[۱۱] و مرکبان متداول است. آگاموسپرمی شکل تحلیل‌یافتۀ تولید مثل جنسی[۱۲] است و میوه‌ها و دانه‌های تولیدشده ظاهری کاملاً طبیعی دارند و به‌روش معمول منتشر می‌شوند. بنابراین، تشخیص گیاه حاصل از آگاموسپرمی بدون مطالعۀ میکروسکوپی دشوار است. اگر با جلوگیری از گرده‌افشانی[۱۳] دانۀ مانا[۱۴] تشکیل شود، بایستی آگاموسپرمی صورت گرفته باشد. نشانۀ دیگر آگاموسپرمی این است که همۀ گیاهان حاصل شبیه گیاه مادری‌اند و با یکدیگر تفاوتی ندارند؛ به‌عکس آنچه در گیاهان حاصل از تولید مثل جنسی دیده می‌شود. سازوکار آگاموسپرمی متفاوت ولی سه نوع آن تشخیص‌پذیر است: ۱. بکرزایی[۱۵] نمو رویان از تخم لقاح نیافته است که در آن، میوز[۱۶] (فرآیند طبیعی کاهش تعداد کروموزوم[۱۷]ها) طی نشده است؛ ۲. آپوگامی[۱۸] بسیار شبیه بکرزایی است، اما یاخته‌ای که رویان را تشکیل می‌دهد یاختۀ تخم نیست؛ ۳. رویان‌زایی نابه‌جا[۱۹] وقتی پدیدار می‌شود که رویان از بخش‌هایی از تخمک[۲۰]، مانند خورش[۲۱] یا غلاف‌های اطراف (پوش[۲۲]ها)، حاصل شود. پیچیدگی بیشتر وقتی پدید می‌آید که برخی گیاهان قبل از آن‌که دانه در آن‌ها از طریق آپومیکنیک پدید آید، باید گرده‌افشانی شوند. در این حالت، دانۀ گرده نمو دانه را تحریک می‌کند، اما عامل اصلی لقاح یاختۀ تخم نیست.
- ↑ reproduction
- ↑ flowering plants
- ↑ gamete
- ↑ vegetative reproduction
- ↑ agamospermy
- ↑ fertilization
- ↑ clone
- ↑ genetic engineering
- ↑ gene
- ↑ Gramineae
- ↑ Rosacea
- ↑ sexual reproduction
- ↑ pollination
- ↑ viable seeds
- ↑ parthenogenesis
- ↑ meiosis
- ↑ chromosome
- ↑ apogamy
- ↑ adventitious
- ↑ ovule
- ↑ nucellus
- ↑ integument