اردشیر برزگر

اردشیر برزگر
زادروز	بابل 1273ش
درگذشت	تهران 1334ش
ملیت	ایرانی
شغل و تخصص اصلی	تاریخ‌نگار
آثار	تاریخ تبرستان
گروه مقاله	تاریخ ایران

اردشیر برزگر (بابل 1273- تهران 1334ش)

تاریخ‌نگار ایرانی. اجدادش از مردم شیروانِ قفقاز بودند که پس از شکست ایران از روسیه در زمان فتحعلیشاه به ایران کوچیدند و در بارفروش ساکن شدند. اردشیر تحصیلات مقدماتی و متوسطه را نزد پدرش و در بابل و باکو گذراند. در سال 1290ش در مدرسۀ دارالفنون تهران به ادامۀ تحصیل پرداخت، اما سه‌سال بعد با وقوع جنگ جهانی اول آن را رها کرد و مجدداً به باکو رفت. در سال 1301 به ایران برگشت و در ادارۀ دارایی ساری مشغول به خدمت شد. مدتی بعد به استخدام بنگاه راه‌آهن تهران درآمد. در 1305ش به بابل برگشت و دوسال بعد کتابی دربارۀ تاریخ بابل نگاشت. همچنین وی مدت 5 سال در اردبیل زندگی و فعالیت کرد و در آن دوره با نام‌های مستعار مسافر و شهرفرنگ برای روزنامه‌های حبل‌المتین (کلکته) و ناهید (تهران) مقالات انتقادی می‌نوشت.

برزگر پس از نخستین تألیفش دربارۀ تاریخ بابل، نخست تاریخ تبرستان پیش از اسلام (طبع 1329ش- تهران، چاپ تابان) و سپس تاریخ تبرستان پس از اسلام (چاپ 1334ش- تهران) را نوشت. این کتاب پنج بخش دارد که بخشی از آن در روزنامۀ ملت منتشر شده است. کتاب دیگر او شرح حال دانشمندان و سخنوران تبرستان از سدۀ یکم تا پایان 1300ق است. این سه‌ تألیف اخیر برزگر در سال 1380ش در کتابی تحت عنوان تاریخ تبرستان (به صورت سه جلد در یک مجلد)، به تصحیح و پژوهش محمد شکری فومشی در تهران (انتشارات رسانش) تجدید چاپ شده است. برزگر نهایتاَ براثر بیماری سل درگذشت و در مسجد فیروزآبادی شهرری به خاک سپرده شد. وی در 1330ش از اعضای هیأت تحریریۀ هوخت بود و مقالاتش در آن نشریه که مربوط به زرتشتیان بود چاپ می‌شد. همچنین وی دو بخش از کنزالاسرار، دیوان اشعار شیخ‌العجم امیر پازواری (شاعر افسانه‌ای طبری)، را از روی تصحیح یوهان آلبرشت برنهارد دورن منتشر کرده است.

---