میرزا محمدباقر بواناتی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
میرزا محمدباقر بواناتی  (بوانات حـ ۱۲۳۰ تا ۱۲۳۵ق- تهران 1310ق)
میرزا محمدباقر بواناتی  (بوانات 1247- تهران 1310ق)


(نام‌های دیگر: میرزا محمدباقر بن صابر بواناتی؛ محمدباقر بواناتی شیدانی؛ معروف به ابراهیم معطر) ادیب و شاعر و روشنفکر آزادی‌خواه ایرانی. آموزگار زبان فارسی [[براون، ادوارد (۱۸۶۲ـ۱۹۲۶)|ادوارد براون]]، خاورشناس شهیر انگلیسی، بود. در اوایل جوانی٬ مدتی درویش‌مسلک بود. پس از آن نصرانی و سپس کلیمی شد. طی سیر فکری و تغییر عقیده، مدتی دهری‌مسلک و بی‌دین شد. اما عاقبت به اسلام گروید و در ترویج مذهب اسلام با تعصب بسیار پیش رفت. [[اسدآبادی، سیدجمال الدین (۱۲۵۴ـ۱۳۱۴ق)|سید جمال‌الدین اسدآبادی]] که از هندوستان به مکه رفته بود، او را در بوشهر دید و پس از مباحثه و مناظره، باعث شد او که تازه مسیحی شده بود، تسلیم و مسلمان شود.
(نام‌های دیگر: میرزا محمدباقر بن صابر بواناتی؛ محمدباقر بواناتی شیدانی؛ معروف به ابراهیم معطر) ادیب و شاعر و روشنفکر آزادی‌خواه ایرانی. آموزگار زبان فارسی [[براون، ادوارد (۱۸۶۲ـ۱۹۲۶)|ادوارد براون]]، خاورشناس شهیر انگلیسی، بود. در اوایل جوانی٬ مدتی درویش‌مسلک بود. پس از آن نصرانی و سپس کلیمی شد. طی سیر فکری و تغییر عقیده، مدتی دهری‌مسلک و بی‌دین شد. اما عاقبت به اسلام گروید و در ترویج مذهب اسلام با تعصب بسیار پیش رفت. [[اسدآبادی، سیدجمال الدین (۱۲۵۴ـ۱۳۱۴ق)|سید جمال‌الدین اسدآبادی]] که از هندوستان به مکه رفته بود، او را در بوشهر دید و پس از مباحثه و مناظره، باعث شد او که تازه مسیحی شده بود، تسلیم و مسلمان شود.


در یکی از دهستان‌های بوانات متولد شد. اگرچه تاریخ تولدش مشخص نیست، اما احتمالاً بین ۱۲۳۰ تا ۱۲۳۵ق باشد. او فرزند صابر شیدانی و از خانواده‌ای بود. مبادی علوم عصر خود را در زادگاهش فراگرفت. حدود ۱۲سالگی، بدون اطلاعِ خانواده‌اش به شیراز رفت و آنجا به تحصیل پرداخت و زبان انگلیسی را نیز آموخت. هنگام جوانی، به سبب مشهور بودن به دهری‌گری و بی‌دینی و بیان سخنان بدعت‌آمیز، ناچار شد شیراز را ترک کند و به برازجان برود. سپس به هند و بغداد سفر کرد. پس از بازگشت به وطن، به بوشهر رفت و آنجا ازدواج کرد. مدتی نیز مترجم کنسولگری انگلیس بود. از آنجا راهی لندن شد. او که مدتی معروف بود به «میرزا محمدباقر خدایی» و نیز «میرزا محمدباقر کفری» و «ابراهیم جان معطر»، در لندن خودش را «محمدباقر ایرانی» نامید. آنجا به تدریس زبان عربی و فارسی مشغول بود و از این راه، امرار معاش می‌کرد. در همین دوره زبان و ادب فارسی را به ادوارد براون آموزش داد. حدود 5سال در لندن اقامت داشت و سپس به علت بیماری دخترش، به بیروت رفت؛ اما دخترش آنجا درگذشت. حدود 1283ق پس از مخالفت دولت عثمانی با ماندنش در بیروت، به ایران بازگشت و مکتب آموزش رایگان اطفال را در تهران بنیان نهاد.
در یکی از دهستان‌های بوانات متولد شد. اگرچه تاریخ تولدش مشخص نیست، اما احتمالاً بین ۱۲۳۰ تا ۱۲۳۵ق باشد. او فرزند صابر شیدانی و از خانواده‌ای بود. مبادی علوم عصر خود را در زادگاهش فراگرفت. حدود ۱۲سالگی، بدون اطلاعِ خانواده‌اش به شیراز رفت و آنجا به تحصیل پرداخت و زبان انگلیسی را نیز آموخت. هنگام جوانی، به سبب مشهور بودن به دهری‌گری و بی‌دینی و بیان سخنان بدعت‌آمیز، ناچار شد شیراز را ترک کند و به برازجان برود. سپس به هند و بغداد سفر کرد. پس از بازگشت به وطن، به بوشهر رفت و آنجا ازدواج کرد. مدتی نیز مترجم کنسولگری انگلیس بود. از آنجا راهی لندن شد. او که مدتی معروف بود به «میرزا محمدباقر خدایی» و نیز «میرزا محمدباقر کفری» و «ابراهیم جان معطر»، در لندن خودش را «محمدباقر ایرانی» نامید. آنجا به تدریس زبان عربی و فارسی مشغول بود و از این راه، امرار معاش می‌کرد. در همین دوره زبان و ادب فارسی را به ادوارد براون آموزش داد. حدود 5سال در لندن اقامت داشت و سپس به علت بیماری دخترش، به بیروت رفت؛ اما دخترش آنجا درگذشت. حدود 1283ق پس از مخالفت دولت عثمانی با ماندنش در بیروت، به ایران بازگشت و مکتب آموزش رایگان اطفال را در تهران بنیان نهاد.
بواناتی در 1307ق به اتهام الحاد و همچنین ارتباطش با سید جمال‌الدین زندانی شد، اما با پادرمیانی و شفاعت [[امین السلطان ، علی اصغرخان (تهران ۱۲۸۰ـ ۱۳۲۵ق)|میرزا علی‌اصغرخان امین‌السلطان]] آزاد شد. وی استاد تفسیر و مباحث دینی بوده است و افرادی چون [[محمد عبده|شیخ محمد عبده]]، و [[احمد مدحت افندی|احمد مدحت]]، روزنامه‌نگار و نویسنده اهل ترکیه، پيش او تعليم داده شده‌اند.
میرزا محمدباقر بواناتی دارای کتابی به نام ''شمیسه لندنیه و سدیره ناسوتیه'' است که این کتاب توسط محمود کمالی، عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور بوانات، تصحیح و شرح شده است.
----
[[رده:ادبیات فارسی]]
[[رده:ادبیات قدیم – اشخاص]]

نسخهٔ ‏۷ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۰۶

میرزا محمدباقر بواناتی (بوانات 1247- تهران 1310ق)

(نام‌های دیگر: میرزا محمدباقر بن صابر بواناتی؛ محمدباقر بواناتی شیدانی؛ معروف به ابراهیم معطر) ادیب و شاعر و روشنفکر آزادی‌خواه ایرانی. آموزگار زبان فارسی ادوارد براون، خاورشناس شهیر انگلیسی، بود. در اوایل جوانی٬ مدتی درویش‌مسلک بود. پس از آن نصرانی و سپس کلیمی شد. طی سیر فکری و تغییر عقیده، مدتی دهری‌مسلک و بی‌دین شد. اما عاقبت به اسلام گروید و در ترویج مذهب اسلام با تعصب بسیار پیش رفت. سید جمال‌الدین اسدآبادی که از هندوستان به مکه رفته بود، او را در بوشهر دید و پس از مباحثه و مناظره، باعث شد او که تازه مسیحی شده بود، تسلیم و مسلمان شود.

در یکی از دهستان‌های بوانات متولد شد. اگرچه تاریخ تولدش مشخص نیست، اما احتمالاً بین ۱۲۳۰ تا ۱۲۳۵ق باشد. او فرزند صابر شیدانی و از خانواده‌ای بود. مبادی علوم عصر خود را در زادگاهش فراگرفت. حدود ۱۲سالگی، بدون اطلاعِ خانواده‌اش به شیراز رفت و آنجا به تحصیل پرداخت و زبان انگلیسی را نیز آموخت. هنگام جوانی، به سبب مشهور بودن به دهری‌گری و بی‌دینی و بیان سخنان بدعت‌آمیز، ناچار شد شیراز را ترک کند و به برازجان برود. سپس به هند و بغداد سفر کرد. پس از بازگشت به وطن، به بوشهر رفت و آنجا ازدواج کرد. مدتی نیز مترجم کنسولگری انگلیس بود. از آنجا راهی لندن شد. او که مدتی معروف بود به «میرزا محمدباقر خدایی» و نیز «میرزا محمدباقر کفری» و «ابراهیم جان معطر»، در لندن خودش را «محمدباقر ایرانی» نامید. آنجا به تدریس زبان عربی و فارسی مشغول بود و از این راه، امرار معاش می‌کرد. در همین دوره زبان و ادب فارسی را به ادوارد براون آموزش داد. حدود 5سال در لندن اقامت داشت و سپس به علت بیماری دخترش، به بیروت رفت؛ اما دخترش آنجا درگذشت. حدود 1283ق پس از مخالفت دولت عثمانی با ماندنش در بیروت، به ایران بازگشت و مکتب آموزش رایگان اطفال را در تهران بنیان نهاد.

بواناتی در 1307ق به اتهام الحاد و همچنین ارتباطش با سید جمال‌الدین زندانی شد، اما با پادرمیانی و شفاعت میرزا علی‌اصغرخان امین‌السلطان آزاد شد. وی استاد تفسیر و مباحث دینی بوده است و افرادی چون شیخ محمد عبده، و احمد مدحت، روزنامه‌نگار و نویسنده اهل ترکیه، پيش او تعليم داده شده‌اند.

میرزا محمدباقر بواناتی دارای کتابی به نام شمیسه لندنیه و سدیره ناسوتیه است که این کتاب توسط محمود کمالی، عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور بوانات، تصحیح و شرح شده است.