لاپلاند: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


{{الگو:جعبه اطلاعات شهر6
{{الگو:جعبه اطلاعات شهر6
| کشور = نروژ، سوئد، فنلاند، و شبه‌جزیرۀ کولا در شمال غربی روسیه
| کشور = فنلاند


| نام فارسی = لاپْلانْد  
| نام فارسی = لاپْلانْد  

نسخهٔ ‏۱۴ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۵۸

لاپلاند
کشور فنلاند
نام فارسی لاپْلانْد
نام لاتین Lapland
جمعیت 177,161 نفر (2019)
موقعیت اروپا، در مدار شمالگان
تولیدات و صنایع مهم کروم، مس، آهن، الوار، نیروی برقابی، و گردشگری
مساحت 100,366 کیلومتر مربع

لاپْلانْد (Lapland)

لاپْلانْد

ناحیه‌ای در اروپا[۱] در مدار شمالگان[۲]، در کشورهای نروژ، سوئد، فنلاند، و شبه‌جزیرۀ کولا[۳] در شمال غربی روسیه، بدون تعریف سیاسی. بزرگ‌ترین و شمالی‌ترین منطقۀ فنلاند است. 177,161 نفر جمعیت (2019) و 100,366 کیلومتر مربع مساحت دارد. منابع اصلی آن عبارت‌اند از کروم، مس، آهن، الوار، نیروی برقابی، و گردشگری. جمعیت بومی آن سومی[۴] نام دارند (قبلاً لاپ‌ها[۵] نامیده می‌شدند)، که ده درصد از آنان صحرانشین‌اند و بقیه اساساً در آبادی‌های ساحلی سکونت دارند. دمای لاپلاند پایین است و دو ماه از تابستان روز و دو ماه از زمستان شب است. کشاورزی در تابستان صورت می‌گیرد. لاپلاند اسکاندیناوی[۶] شامل سنگپوزها[۷] و آبدره‌ها[۸]، یخچال‌های طبیعی ژرف، دریاچه‌های کوهستانی و رودهایی است که از دریاچه‌ها تغذیه می‌کنند. لاپلاند روسی و فنلاندی[۹] به‌ بخش‌های پست‌تر همتای سوئدی خود شباهت دارد. مناطق مرتفع‌تر دارای پوشش گیاهی توندراست و مناطق پایین‌تر را درختان کاج، صنوبر، و باتلاق‌ها پوشانده‌اند. هوای این منطقه قطبی است. برحسب فاصله از شمال مدار شمالگان، خورشید در زمستان به‌مدت هفت یا هشت هفته از افق بالا نمی‌آید و تاریکی نسبی حکمفرماست؛ به‌استثنای زمانی که شفق شمالی، منطقه‌ای پوشیده از برف را روشن می‌کند. تابستان سه ماه طول می‌کشد و نسبتاً گرم است؛ خورشید نیمه‌شب در شمال رووانیمی[۱۰]، مرکز لاپلاند فنلاند[۱۱]، زیر مدار شمالگان، دیده می‌شود. گرچه فعالیت‌های کشاورزی در این منطقه با فصل کوتاه کشت و یخبندان تابستانی محدود شده است، یونجه، سیب‌زمینی، و جوِ دوسر در آن تولید می‌شود. ذخایر غنی سنگ آهن، به‌ویژه در لاپلاند سوئد[۱۲]، قرار دارد؛ غنی‌ترین ذخایر سنگ آهن جهان در کیرونا[۱۳] و یلیواره[۱۴] یافت می‌شود (سنگ‌های معدنی آن دست‌‌کم حاوی ۶۰درصد آهن است). برای خدمات‌رسانی به معدنچی‌ها، راه‌آهن برقی در ۱۹۰۲ از لولئو[۱۵]، در خلیج بوتنی[۱۶]، تا نارویک[۱۷]، در ساحل نروژ، احداث شده است. جمعیت سامی لاپلاند بیشتر وقت خود را به نگهداری از گله‌های بزرگ گوزن شمالی می‌گذراند، که به‌نحو فصلی از منطقه‌ا‌ی به منطقۀ دیگر می‌روند و گوشت، شیر، و پوست مردم را تأمین می‌کنند؛ از شاخ و استخوان‌های آن‌ها در صنایع دستی استفاده می‌شود.

 


  1. Europe
  2. Arctic Circle
  3. Kola Peninsula
  4. Saami
  5. Lapps
  6. Scandinavian Lapland
  7. headlands
  8. fjords
  9. Russian and Finnish Lapland
  10. Rovaniemi
  11. Finnish Lapland
  12. Swedish Lapland
  13. Kiruna
  14. Gallivare
  15. Luleå
  16. Gulf of Bothnia
  17. Narvik