پرش به محتوا

ونیز: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۱ بایت اضافه‌شده ،  ۱ ماه پیش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
(به ایتالیایی: ونتسیا<ref>Venezia
(به ایتالیایی: ونتسیا<ref>Venezia


</ref>) شهر، بندر، و پایگاهی دریایی بر ساحل شمال شرقی [[ایتالیا]]، با 258,685 نفر جمعیت (۲۰۲۰) و 414.57 کیلومتر مربع مساحت. در ارتفاع ۱ متری از سطح دریا قرار دارد. مرکز استان ونیز و ناحیۀ [[ونتو|وِنِتو]]<ref>Veneto </ref> است. این شهر قدیمی بر ستون‌هایی در جزایر پست در مردابی شور ساخته شده است و با لیدو<ref>Lido </ref>&nbsp;و دیگر نوارهای کوچک خشکی در مقابل [[آدریاتیک، دریای|دریای آدریاتیک]]<ref>Adriatic Sea </ref> محافظت می‌شود. ونیز حدود ۱۵۰ آبراه با حدود ۴۰۰ پل دارد. صرف‌نظر از [[گردشگری]] (سالانه ۸ میلیون گردشگر به این شهر می‌آیند)، صنایع آن عبارت‌اند از شیشه‌سازی، [[جواهرسازی]]، نساجی، و قیطان‌دوزی. ونیز از قرن ۱۰م جمهوری مستقل تجاری بود که قاضی ارشد بر آن حکومت می‌کرد. همچنین از مراکز [[رنسانس]] ایتالیا بود. مرکز اولیۀ [[چاپ]] نیز به‌شمار می‌‌رود؛ ۱۵ درصد از همۀ کتاب‌های چاپی تا پیش از ۱۵۰۰م در ونیز چاپ شده‌اند. ونیز و حومۀ صنعتی آن، [[مستره]]<ref>Mestre </ref>، اکنون با پُل‌های جاده‌ای و راه‌آ‎هن به سرزمین اصلی<ref>mainland </ref> متصل شده‌اند. [[کانال بزرگ]]<ref>Grand Canal </ref>، این شهر را تقسیم کرده و پل ریالتو<ref>Rialto Bridge </ref> بر فراز آن ساخته شده است، رفت‌وآمد با گوندولای سنتی (کرجی ونیزی) یا اتوبوس آبی صورت می‌گیرد. کلیسای جامع بیزانسی قرن ۱۱م سن مارکو۹، برج کلیسای قرون <ref>S Marco </ref> تا ۱۶م (بازسازی‌شده در ۱۹۰۲)، و کاخ [[گوتیک، معماری|گوتیک]] قرن ۱۴ و ۱۵م قاضی ارشد در میدان سان مارکو<ref>St Mark Square </ref>&nbsp;قرار دارند، که با یک پل قرن ۱۷ به زندان سابق متصل است. هنرمندان مکتب ونیز<ref>Venetian School </ref> عبارت‌اند از [[بلینی، وینچنتسو (۱۸۰۱ـ۱۸۳۵)|بلینی]]<ref>Bellinis </ref>، کارپاجو<ref>Carpaccio </ref>، [[جورجونه، دا کاسل فرانکو (۱۴۷۵ـ۱۵۱۰م)|جورجونه]]<ref>Giorgione </ref>، [[تیسین]]<ref>Titian </ref>، تینتورِتّو<ref>Tintoretto </ref>، و [[ورونزه، پایولو (ح ۱۵۲۸ـ۱۵۸۸)|ورونزه]]<ref>Veronese </ref>. جشنوارۀ ونیز هر سال در پایان [[فوریه]] با لباس‌ها و نقاب‌های باشکوه برگزار می‌شود. سالن اوپرای ونیز، که یکی از زیباترین ساختمان‌های شهر بود، در آتش‌سوزی ژانویۀ ۱۹۹۶ سوخت. در ۱۹۹۱، ارنستو کانالِ<ref>Ernesto Canal </ref> باستان‌شناس ثابت کرد که ونیز را رومی‌ها در قرن اول م بنا کردند. در قرن ۱۰م به جمهوری ثروتمند مستقل تبدیل شد، که وسعت آن در اواسط قرن ۱۵م تا آلپ گسترش یافت و کرت<ref>Crete </ref> را نیز شامل می‌شد. ونیز به شکست [[عثمانی، امپراتوری|امپراتوری عثمانی]]<ref>Ottoman Empire</ref> در نبرد دریایی لپانتو<ref> Lepanto</ref> (۱۵۷۱) کمک کرد، اما [[ناپلئون اول]] در ۱۷۹۷ این جمهوری را سرنگون کرد. ونیز در ۱۸۱۵ به [[اتریش]] تعلق یافت، اما در ۱۸۶۶ بخشی از کشور پادشاهی ایتالیا شد. در مرکز ونیز میدان سان مارکو قرار دارد. کلیسای سن مارکو با پنج گنبد از [[مرمر]] و [[موزاییک]] ساخته شده است و چهار اسب برنزی یونانی (قرن ۳ یا ۴م) دارد. برج ساعت ونیز در ۱۴۹۶م ساخته شد و موزۀ آن دارای مجموعۀ ارزشمندی از عتیقه‌هاست. در جنوب کلیسای جامع، ستونی با تندیس برنزی شیر سن مارکو از قرن ۶م قرار دارد. کلیساهای متعدد این شهر تزیینات و نقاشی‌های زیبایی دارند. در نگارخانۀ این شهر مجموعه‌هایی از آثار نقاشان ونیزی نگهداری می‌شود.
</ref>) شهر، بندر، و پایگاهی دریایی بر ساحل شمال شرقی [[ایتالیا]]، با 258,685 نفر جمعیت (۲۰۲۰) و 414.57 کیلومتر مربع مساحت. در ارتفاع ۱ متری از سطح دریا قرار دارد. مرکز استان ونیز و ناحیۀ [[ونتو|وِنِتو]]<ref>Veneto </ref> است. این شهر قدیمی بر ستون‌هایی در جزایر پست در مردابی شور ساخته شده است و با لیدو<ref>Lido </ref>&nbsp;و دیگر نوارهای کوچک خشکی در مقابل [[آدریاتیک، دریای|دریای آدریاتیک]]<ref>Adriatic Sea </ref> محافظت می‌شود. ونیز حدود ۱۵۰ آبراه با حدود ۴۰۰ پل دارد. صرف‌نظر از [[گردشگری]] (سالانه ۸ میلیون گردشگر به این شهر می‌آیند)، صنایع آن عبارت‌اند از شیشه‌سازی، [[جواهرسازی]]، نساجی، و قیطان‌دوزی. ونیز از قرن ۱۰م جمهوری مستقل تجاری بود که قاضی ارشد بر آن حکومت می‌کرد. همچنین از مراکز [[رنسانس]] ایتالیا بود. مرکز اولیۀ [[چاپ]] نیز به‌شمار می‌‌رود؛ ۱۵ درصد از همۀ کتاب‌های چاپی تا پیش از ۱۵۰۰م در ونیز چاپ شده‌اند. ونیز و حومۀ صنعتی آن، [[مستره]]<ref>Mestre </ref>، اکنون با پُل‌های جاده‌ای و راه‌آ‎هن به سرزمین اصلی<ref>mainland </ref> متصل شده‌اند. [[کانال بزرگ]]<ref>Grand Canal </ref>، این شهر را تقسیم کرده و پل ریالتو<ref>Rialto Bridge </ref> بر فراز آن ساخته شده است، رفت‌وآمد با گوندولای سنتی (کرجی ونیزی) یا اتوبوس آبی صورت می‌گیرد. کلیسای جامع بیزانسی قرن ۱۱م سن مارکو۹، برج کلیسای قرون <ref>S Marco </ref> تا ۱۶م (بازسازی‌شده در ۱۹۰۲)، و کاخ [[گوتیک، معماری|گوتیک]] قرن ۱۴ و ۱۵م قاضی ارشد در میدان سان مارکو<ref>St Mark Square </ref>&nbsp;قرار دارند، که با یک پل قرن ۱۷ به زندان سابق متصل است. هنرمندان مکتب ونیز<ref>Venetian School </ref> عبارت‌اند از [[بلینی، وینچنتسو (۱۸۰۱ـ۱۸۳۵)|بلینی]]<ref>Bellinis </ref>، کارپاجو<ref>Carpaccio </ref>، [[جورجونه، دا کاسل فرانکو (۱۴۷۵ـ۱۵۱۰م)|جورجونه]]<ref>Giorgione </ref>، [[تیسین]]<ref>Titian </ref>، [[تینتورتو|تینتورِتّو]]<ref>Tintoretto </ref>، و [[ورونزه، پایولو (ح ۱۵۲۸ـ۱۵۸۸)|ورونزه]]<ref>Veronese </ref>. جشنوارۀ ونیز هر سال در پایان [[فوریه]] با لباس‌ها و نقاب‌های باشکوه برگزار می‌شود. سالن اوپرای ونیز، که یکی از زیباترین ساختمان‌های شهر بود، در آتش‌سوزی ژانویۀ ۱۹۹۶ سوخت. در ۱۹۹۱، ارنستو کانالِ<ref>Ernesto Canal </ref> باستان‌شناس ثابت کرد که ونیز را رومی‌ها در قرن اول م بنا کردند. در قرن ۱۰م به جمهوری ثروتمند مستقل تبدیل شد، که وسعت آن در اواسط قرن ۱۵م تا آلپ گسترش یافت و کرت<ref>Crete </ref> را نیز شامل می‌شد. ونیز به شکست [[عثمانی، امپراتوری|امپراتوری عثمانی]]<ref>Ottoman Empire</ref> در نبرد دریایی لپانتو<ref> Lepanto</ref> (۱۵۷۱) کمک کرد، اما [[ناپلئون اول]] در ۱۷۹۷ این جمهوری را سرنگون کرد. ونیز در ۱۸۱۵ به [[اتریش]] تعلق یافت، اما در ۱۸۶۶ بخشی از کشور پادشاهی ایتالیا شد. در مرکز ونیز میدان سان مارکو قرار دارد. کلیسای سن مارکو با پنج گنبد از [[مرمر]] و [[موزاییک]] ساخته شده است و چهار اسب برنزی یونانی (قرن ۳ یا ۴م) دارد. برج ساعت ونیز در ۱۴۹۶م ساخته شد و موزۀ آن دارای مجموعۀ ارزشمندی از عتیقه‌هاست. در جنوب کلیسای جامع، ستونی با تندیس برنزی شیر سن مارکو از قرن ۶م قرار دارد. کلیساهای متعدد این شهر تزیینات و نقاشی‌های زیبایی دارند. در نگارخانۀ این شهر مجموعه‌هایی از آثار نقاشان ونیزی نگهداری می‌شود.


&nbsp;
&nbsp;
سرویراستار، ویراستار
۴۰٬۵۵۳

ویرایش