عروسک: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
عروسک (puppet) | عروسک (puppet) | ||
پیکرهای که معمولاً آن را گردانندهای ـ که پیدا نیست ـ بر صحنهای کوچک میگرداند. قدیمیترین عروسکِ شناختهشده به قرن ۱۰پم تعلق دارد. انواع عروسکها عبارتاند از عروسکهای انگشتی یا دستکشی (همچون پانچ<ref>Punch</ref>)؛ عروسکهای | پیکرهای که معمولاً آن را گردانندهای ـ که پیدا نیست ـ بر صحنهای کوچک میگرداند. قدیمیترین عروسکِ شناختهشده به قرن ۱۰پم تعلق دارد. انواع عروسکها عبارتاند از عروسکهای انگشتی یا دستکشی (همچون پانچ<ref>Punch</ref>)؛ عروسکهای خیمهشببازی نخی یا سیمی (که در برمۀ باستان و سریلانکا و از قرن ۱۶ تا ۱۸ در دربار سلاطین ایتالیایی به سطح هنری بالایی رسیدند؛ و [[فرانتس یوزف (۱۸۳۰ـ۱۹۱۶)|فرانتس یوزف]] هایدن<ref>Franz Joseph Haydn </ref> آهنگساز در ۱۷۷۸ اُپرت<ref>operetta </ref> خود را با نام ''دیدو''<ref>Dido </ref>، برای آنها نوشت)؛ تصویرهای سایهنما<ref>shadow silhouettes </ref> (که با میلههایی گردانده و بر پردههایی روشن نمایان میشدند، ازجمله در جاوه<ref>Java </ref>)؛ و بونراکو<ref>bunraku </ref> (که در اوزاکا<ref>Osaka </ref>ی ژاپن ابداع شد)، که در آن سه یا چهار عروسکگردان سیاهپوش بر روی صحنه میتوانند چنان با هم کار کنند که اندازۀ هر عروسک تا حدود یک متر بزرگ شود. | ||
نمایشهای عروسکی طی قرنهای ۱۶ و ۱۷ توجه اشراف اروپا را برانگیخت و تا قرن ۱۹ عروسکها را همچون ابزارهایی برای به سُخرهگرفتن و هجوکردن استفاده میکردند، تا آنکه در قرن ۱۹ به برنامههایی برای سرگرمکردن کودکان در پارکها بدل شدند. در دهۀ ۱۹۲۰، [[سرگی اوبرازتسوف|سرگِی اوبرازتسوف]]<ref>Sergei Obraztsov </ref> مرکز دولتی تئاتر عروسکی<ref>State Central </ref> را در مسکو تأسیس کرد. از دهۀ ۱۹۶۰، عروسکهای بزرگ | نمایشهای عروسکی طی قرنهای ۱۶ و ۱۷ توجه اشراف اروپا را برانگیخت و تا قرن ۱۹ عروسکها را همچون ابزارهایی برای به سُخرهگرفتن و هجوکردن استفاده میکردند، تا آنکه در قرن ۱۹ به برنامههایی برای سرگرمکردن کودکان در پارکها بدل شدند. در دهۀ ۱۹۲۰، [[سرگی اوبرازتسوف|سرگِی اوبرازتسوف]]<ref>Sergei Obraztsov </ref> مرکز دولتی تئاتر عروسکی<ref>State Central </ref> را در [[مسکو، شهر|مسکو]] تأسیس کرد. از دهۀ ۱۹۶۰، عروسکهای بزرگ نقش عمدهای در تئاتر خیابانی<ref>Street theatre </ref> داشتهاند؛ ازجمله در تئاتر ''نان و عروسک''<ref>Bread and puppet Theatre </ref> اثر پیتر شومن<ref>Peter Schuman </ref> در امریکا. در دهۀ ۱۹۷۰، تلویزیون به تئاتر عروسکی جانی تازه بخشید که از آن جملهاند: ''نمایش ماپت''<ref>''The Muppet Show'' </ref>''ها'' (که جیم هنسون<ref>''Jim Henson'' </ref> آن را پدید آورد)، و برنامۀ تلویزیونی طنزآمیزی در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ با نام ''تصویر مشابه''<ref>''Spitting Image'' </ref>، که در آن نقش اصلی را عروسکهایی دارند که اداهای شخصیتهای شناختهشده را بهصورتی خندهآور درمیآورند؛ این برنامهها را نخست فلاک و لا<ref>Fluck and Law</ref> پدید آوردند. | ||
---- | ---- |