زرقان، شهرستان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
زرقان، شهرستان (County) Zarqan
زرقان، شهرستان (County) Zarqan


واقع در نواحی مرکزی [[فارس، استان|استان فارس]]، به مرکزیت [[زرقان، شهر|شهر زرقان]]. در نیمۀ دوم سال 1398ش، بنابر مصوبۀ هیأت دولت در تاریخ 10 مهر 1398ش با تغییراتی داخلی در بخش زرقانِ [[شیراز، شهرستان|شهرستان شیراز]] و انتزاع آن از این شهرستان ایجاد شده است. نام زرقان در کتب جغرافيايى اسلامى به صورت‌هاى رَقان، زَرَّقان، زرگان، راركان، زاركان و ازرقان آمده است. این کلمه را مركّب از «زر» و پسوند نسبت «گان» و به معنای اصطلاحی منطقۀ حاصلخیز دانسته‌اند. با توجه به آثار و محوطه‌های مکشوفه، می‌توان گفت که منطقۀ زرقان از دوره‌های باستان مسکونی بوده‌ است. در دوره‌های تاریخی و از نخستین دهه‌های آغاز حکومت [[هخامنشیان]] بر رونق این نواحی افزوده شد؛ و این به دلیل نزدیکی این مناطق به خاستگاه و تختگاه پادشاهان هخامنشی و [[ساسانیان|ساسانی]] است. در دوره‌های اسلامی به دلیل واقع بودن آبادی زرقان در میانۀ راه دو شهر مهم فارس، [[شیراز، شهر|شیراز]] و [[اصطخر]]، تبدیل به شهرکی پررونق شد. در دوره‌های متأخرتر، این آبادی به خاطر آخرین نبرد [[نادرشاه افشار|نادرقلی میرزا]] با [[اشرف افغان]] (در سال 1142ق) شهرت یافت. در اواخر دورۀ [[زندیه]] و اوائل [[قاجاریه، سلسله|قاجاریه]]، زرقان چندمرتبه آسیب زیادی دید و از نو بازسازی شد. در اولین تقسیمات کشوری (دورۀ [[رضاشاه پهلوی (آلاشت ۱۲۵۷ـ ژوهانسبورگ ۱۳۲۳ش)|رضاشاه]]) بخش زرقان در شهرستان شیراز ایجاد گردید. در سال 1318ش آبادی زرقان به شهر ارتقاء یافت. بخش زرقان، در 1355ش، مشتمل بر دهستان‌هاى حومه و كُربال و شهرهاى زرقان و [[خرامه]] بود. سال بعد دهستان كربال و شهر خرامه از زرقان جدا شدند. در مهر 1365ش، دهستان‌هاى رحمت‌آباد و بند امير در بخش زرقان تشكيل شدند. در شهريور 1369ش، بخش زرقان مشتمل بر شهر زرقان و دهستان‌هاى زرقان، بند امير و رحمت‌آباد بود. در سال 1379ش آبادی [[لپویی]] به شهر ارتقاء یافت. در سال 1398ش ضمن ایجاد بخش رحمت‌آباد این دو بخش به شهرستان زرقان تبدیل شدند. و نهایتاً در سال 1400ش روستای رحمت‌آباد نیز به شهر ارتقاء یافت.
واقع در نواحی مرکزی [[فارس، استان|استان فارس]]، به مرکزیت [[زرقان، شهر|شهر زرقان]]. در نیمۀ دوم سال 1398ش، بنابر مصوبۀ هیأت دولت در تاریخ 10 مهر 1398ش با تغییراتی داخلی در بخش زرقانِ [[شیراز، شهرستان|شهرستان شیراز]] و انتزاع آن از این شهرستان ایجاد شده است. نام زرقان در کتب جغرافيايى اسلامى به صورت‌هاى رَقان، زَرَّقان، زرگان، راركان، زاركان و ازرقان آمده است. این کلمه را مركّب از «زر» و پسوند نسبت «گان» و به معنای اصطلاحی منطقۀ حاصلخیز دانسته‌اند. با توجه به آثار و محوطه‌های مکشوفه، می‌توان گفت که منطقۀ زرقان از دوره‌های باستان مسکونی بوده‌ است. در دوره‌های تاریخی و از نخستین دهه‌های آغاز حکومت [[هخامنشیان]] بر رونق این نواحی افزوده شد؛ و این به دلیل نزدیکی این مناطق به خاستگاه و تختگاه پادشاهان هخامنشی و [[ساسانیان|ساسانی]] است. در دوره‌های اسلامی به دلیل واقع بودن آبادی زرقان در میانۀ راه دو شهر مهم فارس، [[شیراز، شهر|شیراز]] و [[اصطخر]]، تبدیل به شهرکی پررونق شد. در دوره‌های متأخرتر، این آبادی به خاطر آخرین نبرد [[نادرشاه افشار|نادرقلی میرزا]] با [[اشرف افغان]] (در سال 1142ق) شهرت یافت. در اواخر دورۀ [[زندیه]] و اوائل [[قاجاریه، سلسله|قاجاریه]]، زرقان چندمرتبه آسیب زیادی دید و از نو بازسازی شد. در اولین تقسیمات کشوری (دورۀ [[رضاشاه پهلوی (آلاشت ۱۲۵۷ـ ژوهانسبورگ ۱۳۲۳ش)|رضاشاه]]) بخش زرقان در شهرستان شیراز ایجاد گردید. در سال 1318ش آبادی زرقان به شهر ارتقاء یافت. بخش زرقان، در 1355ش، مشتمل بر دهستان‌هاى حومه و كُربال و شهرهاى زرقان و [[خرامه]] بود. سال بعد دهستان كربال و شهر خرامه از زرقان جدا شدند. در مهر 1365ش، دهستان‌هاى رحمت‌آباد و بند امير در بخش زرقان تشكيل شدند. در شهريور 1369ش، بخش زرقان مشتمل بر شهر زرقان و دهستان‌هاى زرقان، بند امير و رحمت‌آباد بود. در سال 1379ش آبادی [[لپویی]]<ref>Lapui</ref> به شهر ارتقاء یافت. در سال 1398ش ضمن ایجاد بخش رحمت‌آباد این دو بخش به شهرستان زرقان تبدیل شدند. و نهایتاً در سال 1400ش روستای رحمت‌آباد نیز به شهر ارتقاء یافت.
 
شهرستان زرقان متشکل است از 2 بخش، 4 دهستان (با حدود 30 روستای مسکونی) و 3 شهر: بخش مرکزی (مشتمل بر دهستان‌های زرقان و بند امیر، و شهرهای لپویی و زرقان، به مرکزیت شهر زرقان)، و بخش رحمت‌آباد (مشتمل بر دهستان‌های رحمت‌آباد و امامزاده علی، به مرکزیت شهر رحمت‌آباد). براساس جمعیت بخش زرقان در سرشماری سراسری سال 1395ش جمعیت شهرستان زرقان 56,104نفر است؛ طبق اطلاعات مرکز آمار ایران و براساس سرشماری سال 1395ش، حدود 73درصد این مقدار شهرنشین و نزدیک به 27درصد روستانشین بوده‌اند. شهرستان زرقان در مناطق غربی و جنوبی با [[شیراز، شهرستان|شهرستان شیراز]]، در شرق با [[خرامه، شهرستان|شهرستان خرامه]]، در شمال با [[مرودشت، شهرستان|شهرستان مرودشت]] و در شمال غربی با [[بیضا، شهرستان|شهرستان بیضا]] محدود شده است.  
----
----
[[رده:جغرافیای ایران]]
[[رده:جغرافیای ایران]]
[[رده:فارس]]
[[رده:فارس]]