پرش به محتوا

اسب: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶۰ بایت اضافه‌شده ،  ۲ سال پیش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


اَسب (horse)<br/> [[File:11226800-2.jpg|thumb|اَسب]]پستانداری<ref>mammals  
اَسب (horse)<br /> [[File:11226800-2.jpg|thumb|اَسب]]پستانداری<ref>mammals  
</ref> چرنده، سُم‌دار<ref>hoofed </ref> و فردسم<ref>odd-toed </ref>، متعلق به خانواده‌ای که [[گوراسب|گوراسب‌]]<nowiki/>ها و [[الاغ|الاغ‌]]<nowiki/>ها نیز در آن قرار دارند. رنگ نژاد اسب‌های اروپایی و آسیایی، سفید، خاکستری، قهوه‌ای، سیاه و در کل بسیار متنوع است. اسب زردقهوه‌ای مغولی وحشی<ref>yellow-brown </ref> یا اسب پرزوالسکی<ref>Przewalski\'s horse</ref> (Equus Przewalski)، که نامش را از نام مکتشف لهستانی‌اش گرفته است، یگانه گونۀ اسب‌های وحشی باقی‌مانده است. گونه Equus caballus، در خانواده اکوئیدا<ref>Equidae
</ref> قرار دارد. اسب پرزوالسکی به‌سبب شکار و رقابت با جانوران اهلی بر سر غذا، منقرض شده است و فقط حدود ۸۰۰ رأس از آن در اسارت زنده‌اند. در اواخر دهه ۱۹۹۰، در مغولستان پنجاه و پنج رأس از این اسب‌ها با موفقیت در طبیعت رها شدند. اسب‌های اهلی اصولاً سه نوع‌اند؛ اسب‌های سبک سواری، اسب‌های سنگین یا اسب‌های کوتاه، و پونی. اسب سبک نژادهای اسب‌های سبک عبارت‌اند از ۱. اسب عرب، که کوچک، بسیار باوقار و باهوش است. ۲. اسب تروف‌برد<ref> Thoroughbred </ref>، مشتق از اسب عرب از طریق مادیان‌های انگلیسی<ref>English mares
</ref>، که به‌سبب سرعتش در مسابقات اسب‌دوانی از آن استفاده می‌کنند. جمعیت فعلی این اسب اخلاف سه اسب عربی، به‌ویژه اسب عربی دارلی<ref> Darley Arabian </ref> است که در قرن ۱۸ به بریتانیا آورده شدند. این اسب‌ها دارای قرابت نزدیک‌اند و بنابراین دارای دامنۀ محدودی از صفات ژنتیکی قابل بهینه‌سازی از طریق تولیدمثل‌اند. ۳. اسب آنگلو ـ عرب<ref>Anglo-Arab </ref> نژادی از اسب فرانسوی مشتق از جفت‌گیری تروف‌بِردهای انگلیسی و اسب‌های عرب است. ۴. نژاد استاندارد<ref>standard-bred</ref> [[امریکای شمالی، قاره|امریکای شمالی]]، و تکامل‌یافته از تروف‌برد انگلیسی برای مسابقات یورتمه و خرامش است. ۵. اسب راه‌رو تنسی<ref> Tennessee Walking Horse</ref> نوع تکامل‌یافته‌ای است که برای سرکشی مزارع جنوب [[امریکا، ایالات متحده|ایالات متحده امریکا]] به‌کار می‌آید و دارای نوعی انگشت مخصوص نرم و راحت است که برای ساعت‌ها حرکت با سرعت یورتمه‌ مناسب است. ۶. اسب کوارتر<ref> quarter horse</ref> که گاوچران‌ها از آن برای گله‌داری استفاده می‌کنند. ۷. هکنی<ref> hackney</ref>، که اسبی با گام‌های بلند است؛ و ۸. لیپی زانار<ref> Lippizaner </ref> که نوعی اسب سفید خالص است که نام‌اش از منشأ آن در [[اسلوونی]] گرفته شده است. این اسب از قرن ۱۶ در [[اتریش]] و [[ایتالیا]] پرورش داده می‌شود و برای مانور و حرکات نمایشی، که در مدرسه سوارکاری اسپانیایی<ref>Spanish Riding School </ref> در [[وین]]<ref>Vienna </ref> صورت می‌گیرد، مناسب است.


</ref> چرنده، سُم‌دار<ref>hoofed </ref> و فردسم<ref>odd-toed </ref>، متعلق به خانواده‌ای که گوراسب‌ها و الاغ‌ها نیز در آن قرار دارند. رنگ نژاد اسب‌های اروپایی و آسیایی، سفید، خاکستری، قهوه‌ای، سیاه و در کل بسیار متنوع است. اسب زردقهوه‌ای مغولی وحشی<ref>yellow-brown </ref> یا اسب پرزوالسکی<ref>Przewalski\'s horse</ref>&nbsp;(Equus Przewalski)، که نامش را از نام مکتشف لهستانی‌اش گرفته است، یگانه گونۀ اسب‌های وحشی باقی‌مانده است. گونه Equus caballus، در خانواده اکوئیدا<ref>Equidae
ا'''سب سنگین'''. ازجملۀ این نژاد در ایتالیا، شایر<ref>Shire </ref> است. این نژاد با قد ۱۷۳ سانتی‌متر بزرگ‌ترین اسب کوتاه دنیا است و از اسب‌های [[قرون وسطا]] که شوالیه‌های زره‌پوش را حمل می‌کردند منشاء گرفته است. نشانۀ این اسب‌ها موهای بلند اطراف مچ پا است. کلایدزدیل<ref>Clydesdale </ref> اسبی کوچک‌تر از شایر امّا دارای قدرت و تحمل بسیار زیاد است. سافُک پانج<ref>Suffolk punch </ref>، اسبی تنومند، همه‌کاره، و بلوطی‌رنگ است.
</ref> قرار دارد. اسب پرزوالسکی به‌سبب شکار و رقابت با جانوران اهلی بر سر غذا، منقرض شده است و فقط حدود ۸۰۰ رأس از آن در اسارت زنده‌اند. در اواخر دهه ۱۹۹۰، در مغولستان پنجاه و پنج رأس از این اسب‌ها با موفقیت در طبیعت رها شدند. اسب‌های اهلی اصولاً سه نوع‌اند؛ اسب‌های سبک سواری، اسب‌های سنگین یا اسب‌های کوتاه، و پونی. اسب سبک نژادهای اسب‌های سبک عبارت‌اند از ۱. اسب عرب، که کوچک، بسیار باوقار و باهوش است. ۲. اسب تروف‌برد<ref> Thoroughbred </ref>، مشتق از اسب عرب از طریق مادیان‌های انگلیسی<ref>English mares
</ref>، که به‌سبب سرعتش در مسابقات اسب‌دوانی از آن استفاده می‌کنند. جمعیت فعلی این اسب اخلاف سه اسب عربی، به‌ویژه اسب عربی دارلی<ref> Darley Arabian </ref> است که در قرن ۱۸ به بریتانیا آورده شدند. این اسب‌ها دارای قرابت نزدیک‌اند و بنابراین دارای دامنۀ محدودی از صفات ژنتیکی قابل بهینه‌سازی از طریق تولیدمثل‌اند. ۳. اسب آنگلو ـ عرب<ref>Anglo-Arab </ref> نژادی از اسب فرانسوی مشتق از جفت‌گیری تروف‌بِردهای انگلیسی و اسب‌های عرب است. ۴. نژاد استاندارد<ref>standard-bred</ref> امریکای شمالی، و تکامل‌یافته از تروف‌برد انگلیسی برای مسابقات یورتمه و خرامش است. ۵. اسب راه‌رو تنسی<ref> Tennessee Walking Horse</ref> نوع تکامل‌یافته‌ای است که برای سرکشی مزارع جنوب ایالات متحده امریکا به‌کار می‌آید و دارای نوعی انگشت مخصوص نرم و راحت است که برای ساعت‌ها حرکت با سرعت یورتمه‌ مناسب است. ۶. اسب کوارتر<ref> quarter horse</ref> که گاوچران‌ها از آن برای گله‌داری استفاده می‌کنند. ۷. هکنی<ref> hackney</ref>، که اسبی با گام‌های بلند است؛ و ۸. لیپی زانار<ref> Lippizaner </ref> که نوعی اسب سفید خالص است که نام‌اش از منشأ آن در اسلوونی گرفته شده است. این اسب از قرن ۱۶ در اتریش و ایتالیا پرورش داده می‌شود و برای مانور و حرکات نمایشی، که در مدرسه سوارکاری اسپانیایی<ref>Spanish Riding School </ref> در وین<ref>Vienna </ref> صورت می‌گیرد، مناسب است.


ا'''سب سنگین'''. ازجملۀ این نژاد در ایتالیا، شایر<ref>Shire </ref> است. این نژاد با قد ۱۷۳ سانتی‌متر بزرگ‌ترین اسب کوتاه دنیا است و از اسب‌های قرون وسطا که شوالیه‌های زره‌پوش را حمل می‌کردند منشاء گرفته است. نشانۀ این اسب‌ها موهای بلند اطراف مچ پا است. کلایدزدیل<ref>Clydesdale </ref> اسبی کوچک‌تر از شایر امّا دارای قدرت و تحمل بسیار زیاد است. سافُک پانج<ref>Suffolk punch </ref>، اسبی تنومند، همه‌کاره، و بلوطی‌رنگ است.'''پونی'''. اسبی با بدنی کوچک‌تر و کوتاه‌تر از&nbsp;۱.۴۷ متر است و کیفیت انواع اسب‌های بزرگ‌تر را یک‌جا دارد. نژادهای پونی عبارت‌اند از هایلند<ref>Highland</ref>، بزرگ‌ترین و قوی‌ترین نژاد بومی بریتانیا و بی‌همتا در قدرت و توان؛ ولش کاب<ref> Welshcob </ref>، که شبیه هایلند امّا سریع‌تر است؛ نیوفارست<ref>New Forest </ref> که کوچک‌تر است؛ و اِکسمور<ref>Exmoor </ref> و دارتمور<ref>Dartmoor</ref> که از همه کوچک‌ترند. کوچک‌ترین نژاد پونی شتلند<ref> Shetland </ref> نیرومند و مقاوم است، که قدی در حدود ۷۰ سانتی‌متر دارد. پونی‌های دلز<ref>Dales</ref> و فِلِ<ref> Fell </ref> کامبریا<ref>Cumbria </ref> را سابقاً کشاورزان به‌منزلۀ اسب کار به خدمت می‌گرفتند. کانمرا<ref>Connemara</ref> نژاد بزرگ ایرلندی است که اغلب برای چوگان‌بازی از آن استفاده می‌کنند. قاطر<ref> mule </ref> معمولاً بچۀ عقیم اسب نر و الاغ ماده و حیوانی بارکش و مقاوم است. یابو<ref>hinny</ref> نیز بچه عقیم اسب نر و الاغ ماده است که کمتر برای کار از آن استفاده می‌کنند. اسب‌ها در ۲ یا ۳سالگی از نظر جنسی به بلوغ می‌رسند و می‌توانند در شرایط مناسب&nbsp;تا بیش از ۶۰ سال&nbsp;زندگی کنند. عمر متوسط آن‌ها ۳۰ تا ۴۰ سال است.&nbsp;دوران حاملگی، از مرحله لقاح تا تولد کره‌اسب، یازده ماه است.
'''پونی'''. اسبی با بدنی کوچک‌تر و کوتاه‌تر از ۱.۴۷ متر است و کیفیت انواع اسب‌های بزرگ‌تر را یک‌جا دارد. نژادهای پونی عبارت‌اند از هایلند<ref>Highland</ref>، بزرگ‌ترین و قوی‌ترین نژاد بومی بریتانیا و بی‌همتا در قدرت و توان؛ ولش کاب<ref> Welshcob </ref>، که شبیه هایلند امّا سریع‌تر است؛ نیوفارست<ref>New Forest </ref> که کوچک‌تر است؛ و اِکسمور<ref>Exmoor </ref> و دارتمور<ref>Dartmoor</ref> که از همه کوچک‌ترند. کوچک‌ترین نژاد پونی شتلند<ref> Shetland </ref> نیرومند و مقاوم است، که قدی در حدود ۷۰ سانتی‌متر دارد. پونی‌های دلز<ref>Dales</ref> و فِلِ<ref> Fell </ref> کامبریا<ref>Cumbria </ref> را سابقاً کشاورزان به‌منزلۀ اسب کار به خدمت می‌گرفتند. کانمرا<ref>Connemara</ref> نژاد بزرگ ایرلندی است که اغلب برای چوگان‌بازی از آن استفاده می‌کنند. قاطر<ref> mule </ref> معمولاً بچۀ عقیم اسب نر و الاغ ماده و حیوانی بارکش و مقاوم است. یابو<ref>hinny</ref> نیز بچه عقیم اسب نر و الاغ ماده است که کمتر برای کار از آن استفاده می‌کنند. اسب‌ها در ۲ یا ۳سالگی از نظر جنسی به بلوغ می‌رسند و می‌توانند در شرایط مناسب&nbsp;تا بیش از ۶۰ سال&nbsp;زندگی کنند. عمر متوسط آن‌ها ۳۰ تا ۴۰ سال است.&nbsp;دوران حاملگی، از مرحله لقاح تا تولد کره‌اسب، یازده ماه است.


&nbsp;
&nbsp;
خط ۱۲: خط ۱۳:
----
----


[[Category:جانورشناسی]] [[Category:پستانداران]]
[[Category:جانورشناسی]]  
[[Category:پستانداران]]
<references />
سرویراستار، ویراستار
۳۶٬۷۲۷

ویرایش