استبداد صغیر: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(جایگزینی متن - '\\1' به '<!--1')
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱: خط ۱:


اِستبداد صغیر <br>
اِستبداد صغیر <br>دوره‌ای کوتاه‌ از تاریخ‌ سیاسی‌ معاصر ایران که از به‌توپ‌بستن [[مجلس شورای ملی|مجلس‌ شورای‌ ملی‌]] در ۲۳ جمادی‌الاولی‌ ۱۳۲۶ق شروع و با خلع‌ [[محمدعلی شاه قاجار (تبریز ۱۲۸۹ـ ایتالیا ۱۳۴۴ق)|محمدعلی‌ شاه‌]] در ۲۶ جمادی‌الثانی‌ ۱۳۲۷ق ختم می‌شود. بعد از به‌توپ‌‌بستن‌ مجلس‌، گروهی‌ از نمایندگان‌ و مشروطه‌خواهان‌ پس‌ از ضرب‌ و جرح، دستگیر‌، اعدام‌ یا تبعید و گروهی‌ نیز متواری‌ و عده‌ای‌ هم‌ به‌ سفارت‌ انگلستان‌ پناهنده‌ و روزنامه‌های‌ مشروطه‌خواه‌ و انجمن‌های‌ هوادار نیز ناگهان تعطیل‌ شدند تا گروهی‌ از مردم به رهبری [[ستارخان]]، علیه‌ حکومت مرکزی‌‌ قیام‌ مسلحانه و از شهر [[تبریز، شهر|تبریز]] به‌‌صورت‌ سنگری‌ در مقابل‌ نیروهای‌ استبداد دفاع‌ کردند. مراجع‌ مشروطه‌خواه‌ [[نجف|نجف‌]]، ضمن‌ تأیید قیام‌ مردم‌ تبریز، به تکفیر شاه و جهاد علیه او فتوا دادند. با حمایت‌ همه‌جانبۀ‌ مردم‌ تبریز از ستارخان‌ و احتمال‌ بروز قیام‌های‌ مشابهی‌ در [[تهران، شهر|تهران‌]] و سایر شهرها، نیروهای‌ استبدادی‌ پس‌ از چند ماه‌ محاصره‌ تبریز، سرانجام‌ عقب نشستند و با توافق‌ پنهانی‌ سفیران‌ [[روسیه|روسیه‌]] و [[انگلستان|انگلستان‌]]، نیروهای‌ روس‌ جانشین‌ نیروهای‌ دولتی‌ شدند. از سوی‌ دیگر، سپهدار تُنکابِنی‌، و نیز سردار [[سردار اسعد بختیاری ، جعفرقلی خان (بختیاری ۱۲۵۸ـ۱۳۱۳ش)|اسعد بختیاری‌]]، در رأس‌ نیروهای‌ ایلاتی‌ و مردمی‌، روانه‌ تهران‌ شدند. نیروهای‌ دولتی‌ پس‌ از زدوخورد اندکی،‌ تسلیم‌ نیروهای‌ مهاجم‌ شدند و تهران‌ به‌تصرف‌ نیروهای‌ گیلانی‌ و بختیاری‌ درآمد.<br><!--11248300-->
دوره‌ای کوتاه‌ از تاریخ‌ سیاسی‌ معاصر ایران که از به‌توپ‌بستن مجلس‌ شورای‌ ملی‌ در ۲۳ جمادی‌الاولی‌ ۱۳۲۶ق شروع و با خلع‌ محمدعلی‌ شاه‌ در ۲۶ جمادی‌الثانی‌ ۱۳۲۷ق ختم می‌شود. بعد از به‌توپ‌‌بستن‌ مجلس‌، گروهی‌ از نمایندگان‌ و مشروطه‌خواهان‌ پس‌ از ضرب‌ و جرح، دستگیر‌، اعدام‌ یا تبعید و گروهی‌ نیز متواری‌ و عده‌ای‌ هم‌ به‌ سفارت‌ انگلستان‌ پناهنده‌ و روزنامه‌های‌ مشروطه‌خواه‌ و انجمن‌های‌ هوادار نیز ناگهان تعطیل‌ شدند تا&nbsp; گروهی‌ از مردم به رهبری ستارخان، علیه‌ حکومت مرکزی‌‌ قیام‌ مسلحانه و از شهر تبریز به‌‌صورت‌ سنگری‌ در مقابل‌ نیروهای‌ استبداد دفاع‌ کردند. مراجع‌ مشروطه‌خواه‌ نجف‌، ضمن‌ تأیید قیام‌ مردم‌ تبریز، به تکفیر شاه و جهاد علیه او فتوا دادند. با حمایت‌ همه‌جانبۀ‌ مردم‌ تبریز از ستارخان‌ و احتمال‌ بروز قیام‌های‌ مشابهی‌ در تهران‌ و سایر شهرها، نیروهای‌ استبدادی‌ پس‌ از چند ماه‌ محاصره‌ تبریز، سرانجام‌ عقب نشستند و با توافق‌ پنهانی‌ سفیران‌ روسیه‌ و انگلستان‌، نیروهای‌ روس‌ جانشین‌ نیروهای‌ دولتی‌ شدند. از سوی‌ دیگر، سپهدار تُنکابِنی‌، و نیز سردار اسعد بختیاری‌، در رأس‌ نیروهای‌ ایلاتی‌ و مردمی‌، روانه‌ تهران‌ شدند. نیروهای‌ دولتی‌ پس‌ از زدوخورد اندکی،‌ تسلیم‌ نیروهای‌ مهاجم‌ شدند و تهران‌ به‌تصرّف‌ نیروهای‌ گیلانی‌ و بختیاری‌ درآمد.
<br><!--11248300-->
[[رده:تاریخ ایران]]
[[رده:تاریخ ایران]]
[[رده:دورۀ قاجار]]
[[رده:دورۀ قاجار]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۷

اِستبداد صغیر
دوره‌ای کوتاه‌ از تاریخ‌ سیاسی‌ معاصر ایران که از به‌توپ‌بستن مجلس‌ شورای‌ ملی‌ در ۲۳ جمادی‌الاولی‌ ۱۳۲۶ق شروع و با خلع‌ محمدعلی‌ شاه‌ در ۲۶ جمادی‌الثانی‌ ۱۳۲۷ق ختم می‌شود. بعد از به‌توپ‌‌بستن‌ مجلس‌، گروهی‌ از نمایندگان‌ و مشروطه‌خواهان‌ پس‌ از ضرب‌ و جرح، دستگیر‌، اعدام‌ یا تبعید و گروهی‌ نیز متواری‌ و عده‌ای‌ هم‌ به‌ سفارت‌ انگلستان‌ پناهنده‌ و روزنامه‌های‌ مشروطه‌خواه‌ و انجمن‌های‌ هوادار نیز ناگهان تعطیل‌ شدند تا گروهی‌ از مردم به رهبری ستارخان، علیه‌ حکومت مرکزی‌‌ قیام‌ مسلحانه و از شهر تبریز به‌‌صورت‌ سنگری‌ در مقابل‌ نیروهای‌ استبداد دفاع‌ کردند. مراجع‌ مشروطه‌خواه‌ نجف‌، ضمن‌ تأیید قیام‌ مردم‌ تبریز، به تکفیر شاه و جهاد علیه او فتوا دادند. با حمایت‌ همه‌جانبۀ‌ مردم‌ تبریز از ستارخان‌ و احتمال‌ بروز قیام‌های‌ مشابهی‌ در تهران‌ و سایر شهرها، نیروهای‌ استبدادی‌ پس‌ از چند ماه‌ محاصره‌ تبریز، سرانجام‌ عقب نشستند و با توافق‌ پنهانی‌ سفیران‌ روسیه‌ و انگلستان‌، نیروهای‌ روس‌ جانشین‌ نیروهای‌ دولتی‌ شدند. از سوی‌ دیگر، سپهدار تُنکابِنی‌، و نیز سردار اسعد بختیاری‌، در رأس‌ نیروهای‌ ایلاتی‌ و مردمی‌، روانه‌ تهران‌ شدند. نیروهای‌ دولتی‌ پس‌ از زدوخورد اندکی،‌ تسلیم‌ نیروهای‌ مهاجم‌ شدند و تهران‌ به‌تصرف‌ نیروهای‌ گیلانی‌ و بختیاری‌ درآمد.