غیبگوی دهکده (اپرا)

از چاپ‌های نمایشنامه

غیبگوی دهکده (به فرانسوی: Le Devin du village) اپرا- کمدی یک پرده‌ای از ژان ژاک روسو. نخستین بار به سال ۱۷۵۲ در حضور لوئی پانزدهم، در کاخ فونتنبلو و یک سال بعد در آکادمی سلطنتی موسیقی پاریس (اپرای پاریس کنونی) روی صحنه رفت. اپرا شامل سه شخصیت اصلیِ کولین، کولت و فالگیر (پیشگو/ غیبگو) است، به‌علاوۀ جمعی از جوانان روستا. علاوه بر نگارش لیبرتوی اپرا، موسیقی آن را نیز خود روسو ساخته است. اپرانامۀ غیبگوی دهکده، جز به زبان اصلی، به زبان‌های دیگر نیز برگردانده و چاپ و منتشر شده است. علاوه بر چندین تقلید، اجرا و بازسازی‌ِ غیبگوی دهکده در فاصلۀ سال‌های 1753 تا 1790 (از جمله اپرایی از موتسارت در سال 1768)، اجراها و اقتباس‌ها و ضبط‌های متعددی نیز از آن در دورۀ متأخر صورت گرفته است.

غیبگوی دهکده اپرا- کمیک کوتاهی است با داستانی روستایی که موضوع آن از خاطرات و گردش‌های روسو به هنگام اقامت در پاسی سرچشمه گرفته است. روسو آن را در مدت یک ماه نوشته است (به غیر از وقتی که برای نوشتن بالۀ پایانی آن به منظور نمایش در اپرای پاریس صرف کرد). در این دوره روسو دیگر یک مبتدی علاقمند به موسیقی نبود، بلکه در این زمینه تجربیات فراوانی داشت و این اپرا یکی از ساخته‌های متعدد او بود که به سبک ساده و درخشان اپرا ۔ کمبک ایتالیایی نزدیک می‌شد. روسو در مدت اقامت در ایتالیا، به‌خصوص در ونیز، با این نوع موسیقی آشنا شده بود. اما آوازهایی که در اثر خود به کار برده است به شیوهٔ آوازهای عامیانۀ فرانسوی است. از این رو، اپرای او چنان موفقیتی کسب کرد که دشمنان پرشماری برای او پدید آورد. و این همه افزون بر کسانی بود که دلایل او را عليه موسیقی فرانسوی نمی‌پذیرفتند و او را به سخره می‌گرفتند.

خلاصۀ داستان

کولت، گله‌مند از خیانت کولین، به سراغ فالگیر دهکده می‌رود تا از سرنوشت عشقش مطلع شود و از طریق او متوجه می‌شود که معشوقش با هدایا دل خانم خانه را تسخیر کرده است. فالگیر به کولت امید می‌دهد که شاید بتواند کولین را نزد خود بازگرداند. سپس به کولین می‌فهماند که معشوقه‌اش او را رها کرده تا به دنبال مردی از شهر برود. کولین آن را باور نمی‌کند و در عین حال کولت را بیش‌تر از همیشه عاشق خود می‌بیند.

---