تعلیق، خط: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۱۹

تَعْلیق، خَط

از خطوطی که ایرانیان اختراع‌ کرده‌اند و براساس خط‌های توقیع، رقاع، و نسخ به‌وجود آمده است. این خط تودرتو و پیچیده است که به جهت سرعت بخشیدن به نوشتن پیوسته نوشته می‌شد. خط مذکور از قرن ۸ق به‌وجود آمد و تا سه قرن بعد در دربار تیموریان و فرمانروایان آق‌قویونلو و شاهان صفوی رواج داشت. این خط را خواجه ابوالعال وضع کرد که خود در نوشتن و خواندن خط پهلوی بصیرتی کامل داشت، گرچه این گفته قطعیت ندارد. خط‌شناسان تعلیق را بر دو گونه شمرده‌اند: تعلیق قدیم یا تعلیق اصل و دیگر شکستۀ تعلیق که در اثر کاربرد بسیار پدید آمد و خواجه تاج‌الدین اصفهانی و سپس خواجه عبدالحی منشی استرآبادی به آن سروسامان دادند. خط تعلیق که در آغاز برای تحریر کتاب‌ها و نوشتن نامه‌ها (خط تحریری) به‌کار می‌رفت، کم‌کم به‌شکل شکسته درآمد و پس از مدتی که تکامل یافت موجب از رونق افتادن خطوط توقیع و رقاع، خط‌های رسمی دیوان‌ها، شد. این خط خاص منشیان و عمال دیوان بود و به آن ترسُل نیز می‌گفتند. پس از رواج خط نستعلیق و شکسته نستعلیق، از قرن ۱۰ق به بعد کاربرد این خط کاهش یافت، اما اساس و پایۀ خط نستعلیق و شکسته نستعلیق شد.

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 تَعْلیق، خَط <br>
-[[پرونده: 14173900-2.jpg | بندانگشتی|تَعْليق، خَط]]از خطوطی که ایرانیان اختراع‌ کرده‌اند و براساس خط‌های توقیع، رقاع، و نسخ به‌وجود آمده است. این خط تودرتو و پیچیده است که به جهت سرعت بخشیدن به نوشتن پیوسته نوشته می‌شد. خط مذکور از قرن ۸ق به‌وجود آمد و تا سه قرن بعد در دربار تیموریان و فرمانروایان آق‌قویونلو و شاهان صفوی رواج داشت. این خط را خواجه ابوالعال وضع کرد که خود در نوشتن و خواندن خط پهلوی بصیرتی کامل داشت، گرچه این گفته قطعیت ندارد. خط‌شناسان تعلیق را بر دو گونه شمرده‌اند: تعلیق قدیم یا تعلیق اصل و دیگر شکستۀ تعلیق که در اثر کاربرد بسیار پدید آمد و خواجه تاج‌الدین اصفهانی و سپس خواجه عبدالحی منشی استرآبادی به آن سروسامان دادند. خط تعلیق که در آغاز برای تحریر کتاب‌ها و نوشتن نامه‌ها (خط تحریری) به‌کار می‌رفت، کم‌کم به‌شکل شکسته درآمد و پس از مدتی که تکامل یافت موجب از رونق افتادن خطوط توقیع و رقاع، خط‌های رسمی دیوان‌ها، شد. این خط خاص منشیان و عمال دیوان بود و به آن ترسُل نیز می‌گفتند. پس از رواج خط نستعلیق و شکسته نستعلیق، از قرن ۱۰ق به بعد کاربرد این خط کاهش یافت، اما اساس و پایۀ خط نستعلیق و شکسته نستعلیق شد.
+[[پرونده: 14173900-2.jpg | بندانگشتی|تَعْليق، خَط]]از خطوطی که ایرانیان اختراع‌ کرده‌اند و براساس خط‌های [[توقیع، خط|توقیع]]، [[رقاع، خط|رقاع]]، و [[نسخ، خط|نسخ]] به‌وجود آمده است. این خط تودرتو و پیچیده است که به جهت سرعت بخشیدن به نوشتن پیوسته نوشته می‌شد. خط مذکور از قرن ۸ق به‌وجود آمد و تا سه قرن بعد در دربار [[تیموریان]] و فرمانروایان [[آق قوینلو|آق‌قویونلو]] و شاهان [[صفویه|صفوی]] رواج داشت. این خط را خواجه ابوالعال وضع کرد که خود در نوشتن و خواندن خط پهلوی بصیرتی کامل داشت، گرچه این گفته قطعیت ندارد. خط‌شناسان تعلیق را بر دو گونه شمرده‌اند: تعلیق قدیم یا تعلیق اصل و دیگر شکستۀ تعلیق که در اثر کاربرد بسیار پدید آمد و خواجه تاج‌الدین اصفهانی و سپس خواجه عبدالحی منشی استرآبادی به آن سروسامان دادند. خط تعلیق که در آغاز برای تحریر کتاب‌ها و نوشتن نامه‌ها (خط تحریری) به‌کار می‌رفت، کم‌کم به‌شکل شکسته درآمد و پس از مدتی که تکامل یافت موجب از رونق افتادن خطوط توقیع و رقاع، خط‌های رسمی دیوان‌ها، شد. این خط خاص منشیان و عمال دیوان بود و به آن ترسُل نیز می‌گفتند. پس از رواج [[نستعلیق، خط|خط نستعلیق]] و [[شکسته نستعلیق، خط|شکسته نستعلیق]]، از قرن ۱۰ق به بعد کاربرد این خط کاهش یافت، اما اساس و پایۀ خط نستعلیق و شکسته نستعلیق شد.
 <br><!--14173900-->
 [[رده:خوشنویسی]]