آرتین، امیل (۱۸۹۸ـ۱۹۶۲): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
 
{{جعبه زندگینامه
آرْتین، اِمیل (۱۸۹۸ـ۱۹۶۲)(Artin, Emil){{جعبه زندگینامه
|عنوان =امیل آرتین
|عنوان =امیل آرتین
|نام =Emil Artin
|نام =Emil Artin
خط ۲۷: خط ۲۶:
|پست تخصصی =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
|باشگاه =
}}ریاضی‌دان اتریشی. سهم مهمی در پیشبرد نظریۀ میدان (هیئت)های رده‌ای<ref>class field theory</ref>&nbsp;و نظریۀ اعداد اَبَرمختلط<ref>theory of hypercomplex numbers</ref>&nbsp;داشت و یکی از پدیدآورندگان جبر نوین<ref>modern algebra</ref>&nbsp;به‌شمار می‌رود. آرتین در وین&nbsp;زاده شد. در آن‌جا و لایپزیگ<ref>Leipzig</ref>&nbsp;آلمان درس خواند و از ۱۹۲۳ تا ۱۹۳۷، در هامبورگ به‌تدریس اشتغال داشت. در ۱۹۳۷، به امریکا مهاجرت کرد و در آن‌جا، از ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۶، در دانشگاه ایندیانا<ref>Indiana University</ref>&nbsp;و از ۱۹۴۸ تا ۱۹۵۸، در دانشگاه پرینستون<ref>Princeton University</ref>&nbsp;به‌تدریس پرداخت. در ۱۹۵۸، به هامبورگ بازگشت. تحقیقات اولیه‌اش معطوف به نظریۀ آنالیزی و حسابی میدان‌ها یا هیئت‌های عددی درجۀ دوم بود. در رسالۀ دکتری‌اش (۱۹۲۱)، ضمن بررسی توسیع درجۀ دوم<ref>quadratic extension</ref>&nbsp;میدان توابع گویایِ<ref>rational functions</ref>&nbsp;یک متغیره روی یک میدان متناهی ثابت، نظیر حدس ریمان<ref>Riemann hypothesis</ref>&nbsp;دربارۀ صفرهای تابع زتای<ref>zeta function</ref>کلاسیک را صورت‌بندی کرد. او برای این کار از نظریۀ حسابی و آنالیزی اعداد درجۀ دوم روی میدان اعداد طبیعی بهره گرفت. بعدها، در ۱۹۲۳، طی مهم‌ترین کشف دوران زندگی‌اش، معادله‌ای تابعی برای این نوع جدید L - سری<ref>L-series</ref>&nbsp;استنتاج کرد. آرتین اثبات این معادله را در ۱۹۲۷ منتشر کرد و به این ترتیب، با استفاده از نظریۀ میدان‌های حقیقی صوری<ref>theory of formal real fields</ref>&nbsp;جواب مثبتی برای مسئلۀ توابع معین هیلبرت<ref>Hilbert</ref>&nbsp;عرضه کرد. این مسئله یکی از مسائل بیست‌وسه‌گانۀ معروفی بود که هیلبرت در کنگرۀ بین‌المللی ریاضی‌دانان، در ۱۹۰۰، مطرح کرده بود. این اثبات قانون کلی تقابل<ref>general law of reciprocity</ref>&nbsp;را در تداول آرتین‌ به‌دست داد که همۀ قوانین شناخته‌شدۀ قبلی را دربرمی‌گرفت و به‌صورت قضیۀ بنیادی نظریۀ میدان‌های رده‌ای درآمد. از دیگر دستاوردهای مهم آرتین، نظریۀ بافته‌ها<ref>theory of braids</ref>ی اوست که در ۱۹۲۵ عرضه شد و نقش مهمی در مطالعۀ گره‌ها<ref>nodes</ref>&nbsp;در فضای سه‌بعدی دارد. همچنین، در ۱۹۴۴ حلقه‌هایی با شرایط کمینه را که امروز حلقه‌های آرتینی<ref>Artin rings</ref>&nbsp;نامیده می‌شوند کشف کرد.
}}
[[پرونده:10082900.jpg|بندانگشتی|امیل آرتین]]
 
آرْتین، اِمیل (۱۸۹۸ـ۱۹۶۲)(Artin, Emil)
 
ریاضی‌دان اتریشی. سهم مهمی در پیشبرد نظریۀ میدان (هیئت)های رده‌ای<ref>class field theory</ref> و نظریۀ اعداد اَبَرمختلط<ref>theory of hypercomplex numbers</ref> داشت و یکی از پدیدآورندگان جبر نوین<ref>modern algebra</ref> به‌شمار می‌رود. آرتین در [[وین]] زاده شد. در آن‌جا و [[لایپزیگ]]<ref>Leipzig</ref> [[آلمان]] درس خواند و از ۱۹۲۳ تا ۱۹۳۷م، در [[هامبورگ، بندر|هامبورگ]] به تدریس اشتغال داشت. در ۱۹۳۷، به [[امریکا، ایالات متحده|امریکا]] مهاجرت کرد و در آن‌جا، از ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۶م، در دانشگاه ایندیانا<ref>Indiana University</ref> و از ۱۹۴۸ تا ۱۹۵۸م، در دانشگاه پرینستون<ref>Princeton University</ref>&nbsp;به‌تدریس پرداخت. در ۱۹۵۸، به هامبورگ بازگشت. تحقیقات اولیه‌اش معطوف به نظریۀ آنالیزی و حسابی میدان‌ها یا هیئت‌های عددی درجۀ دوم بود. در رسالۀ دکتری‌اش (۱۹۲۱)، ضمن بررسی توسیع درجۀ دوم<ref>quadratic extension</ref>&nbsp;میدان توابع گویایِ<ref>rational functions</ref>&nbsp;یک متغیره روی یک میدان متناهی ثابت، نظیر حدس ریمان<ref>Riemann hypothesis</ref>&nbsp;دربارۀ صفرهای تابع زتای<ref>zeta function</ref>کلاسیک را صورت‌بندی کرد. او برای این کار از نظریۀ حسابی و آنالیزی اعداد درجۀ دوم روی میدان اعداد طبیعی بهره گرفت. بعدها، در ۱۹۲۳، طی مهم‌ترین کشف دوران زندگی‌اش، معادله‌ای تابعی برای این نوع جدید L - سری<ref>L-series</ref>&nbsp;استنتاج کرد. آرتین اثبات این معادله را در ۱۹۲۷ منتشر کرد و به این ترتیب، با استفاده از نظریۀ میدان‌های حقیقی صوری<ref>theory of formal real fields</ref>&nbsp;جواب مثبتی برای مسئلۀ توابع معین هیلبرت<ref>Hilbert</ref>&nbsp;عرضه کرد. این مسئله یکی از مسائل بیست‌وسه‌گانۀ معروفی بود که هیلبرت در کنگرۀ بین‌المللی ریاضی‌دانان، در ۱۹۰۰، مطرح کرده بود. این اثبات قانون کلی تقابل<ref>general law of reciprocity</ref>&nbsp;را در تداول آرتین‌ به‌دست داد که همۀ قوانین شناخته‌شدۀ قبلی را دربرمی‌گرفت و به‌صورت قضیۀ بنیادی نظریۀ میدان‌های رده‌ای درآمد. از دیگر دستاوردهای مهم آرتین، نظریۀ بافته‌ها<ref>theory of braids</ref>ی اوست که در ۱۹۲۵ عرضه شد و نقش مهمی در مطالعۀ گره‌ها<ref>nodes</ref>&nbsp;در فضای سه‌بعدی دارد. همچنین، در ۱۹۴۴ حلقه‌هایی با شرایط کمینه را که امروز حلقه‌های آرتینی<ref>Artin rings</ref>&nbsp;نامیده می‌شوند کشف کرد.


&nbsp;
&nbsp;

نسخهٔ ‏۱۶ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۳۰

امیل آرتین
Emil Artin
زادروز وین ۱۸۹۸م
درگذشت ۱۹۶۲م
محل زندگی اتریش، آلمان، امریکا
ملیت اتریشی
تحصیلات و محل تحصیل دانشگاه وین و لایپزیگ
شغل و تخصص اصلی ریاضی دان
گروه مقاله ریاضیات
امیل آرتین

آرْتین، اِمیل (۱۸۹۸ـ۱۹۶۲)(Artin, Emil)

ریاضی‌دان اتریشی. سهم مهمی در پیشبرد نظریۀ میدان (هیئت)های رده‌ای[۱] و نظریۀ اعداد اَبَرمختلط[۲] داشت و یکی از پدیدآورندگان جبر نوین[۳] به‌شمار می‌رود. آرتین در وین زاده شد. در آن‌جا و لایپزیگ[۴] آلمان درس خواند و از ۱۹۲۳ تا ۱۹۳۷م، در هامبورگ به تدریس اشتغال داشت. در ۱۹۳۷، به امریکا مهاجرت کرد و در آن‌جا، از ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۶م، در دانشگاه ایندیانا[۵] و از ۱۹۴۸ تا ۱۹۵۸م، در دانشگاه پرینستون[۶] به‌تدریس پرداخت. در ۱۹۵۸، به هامبورگ بازگشت. تحقیقات اولیه‌اش معطوف به نظریۀ آنالیزی و حسابی میدان‌ها یا هیئت‌های عددی درجۀ دوم بود. در رسالۀ دکتری‌اش (۱۹۲۱)، ضمن بررسی توسیع درجۀ دوم[۷] میدان توابع گویایِ[۸] یک متغیره روی یک میدان متناهی ثابت، نظیر حدس ریمان[۹] دربارۀ صفرهای تابع زتای[۱۰]کلاسیک را صورت‌بندی کرد. او برای این کار از نظریۀ حسابی و آنالیزی اعداد درجۀ دوم روی میدان اعداد طبیعی بهره گرفت. بعدها، در ۱۹۲۳، طی مهم‌ترین کشف دوران زندگی‌اش، معادله‌ای تابعی برای این نوع جدید L - سری[۱۱] استنتاج کرد. آرتین اثبات این معادله را در ۱۹۲۷ منتشر کرد و به این ترتیب، با استفاده از نظریۀ میدان‌های حقیقی صوری[۱۲] جواب مثبتی برای مسئلۀ توابع معین هیلبرت[۱۳] عرضه کرد. این مسئله یکی از مسائل بیست‌وسه‌گانۀ معروفی بود که هیلبرت در کنگرۀ بین‌المللی ریاضی‌دانان، در ۱۹۰۰، مطرح کرده بود. این اثبات قانون کلی تقابل[۱۴] را در تداول آرتین‌ به‌دست داد که همۀ قوانین شناخته‌شدۀ قبلی را دربرمی‌گرفت و به‌صورت قضیۀ بنیادی نظریۀ میدان‌های رده‌ای درآمد. از دیگر دستاوردهای مهم آرتین، نظریۀ بافته‌ها[۱۵]ی اوست که در ۱۹۲۵ عرضه شد و نقش مهمی در مطالعۀ گره‌ها[۱۶] در فضای سه‌بعدی دارد. همچنین، در ۱۹۴۴ حلقه‌هایی با شرایط کمینه را که امروز حلقه‌های آرتینی[۱۷] نامیده می‌شوند کشف کرد.

 


  1. class field theory
  2. theory of hypercomplex numbers
  3. modern algebra
  4. Leipzig
  5. Indiana University
  6. Princeton University
  7. quadratic extension
  8. rational functions
  9. Riemann hypothesis
  10. zeta function
  11. L-series
  12. theory of formal real fields
  13. Hilbert
  14. general law of reciprocity
  15. theory of braids
  16. nodes
  17. Artin rings