باغ لاله زار

عمارت کلاه‌فرنگی باغ لاله‌زار

باغ لاله‌زار

از بناهای دورۀ فتحعلی شاه قاجار، در خارج از تهرانِ آن زمان، در محدودۀ میدان‌های مخبر‌الدوله و توپخانه و خیابان‌های سعدی و استانبول و بخش‌هایی از لاله‌زار کنونی. در آن‌جا لالۀ وحشی می‌رویید و، به همین سبب، به لاله‌زار شهرت داشت. فتحعلی شاه در آن‌جا عمارتی ساده و دوطبقه ساخته بود که در حکم تفریحگاه او و باغ ییلاقی محمدشاه بود. در دورۀ ناصرالدین شاه، اقامتگاه موقت سفیران و نمایندگان کشورهای اروپایی بود. در این دوره، عمارت اصلی گسترش بسیار یافت و در باغ کلاه‌فرنگی زیبایی بنا شد. در ۱۲۷۵ق، نخستین سیمِ تلگراف به‌‌صورت آزمایشی از باغ گلستان (← کاخ_گلستان) به باغ لاله‌زار کشیده شد. نخستین باغ وحش تهران در حدود ۱۲۸۲ق در باغ لاله‌زار ساخته شد (← باغ_وحش_تهران). پس از توسعۀ شهر تهران در ۱۲۸۴ق، باغ لاله‌زار داخل محدودۀ شهر شد و با نرده‌کشی پیرامون آن، به گردشگاهی عمومی تبدیل شد. قسمتی از آن نیز برای برگزاری مسابقات کشتی اختصاص یافت. ناصرالدین شاه، در اواخر سلطنت خود، قسمتی از باغ لاله‌زار را فروخت. با قطع درختان و برداشتن حصار باغ، خیابان‌های لاله‌زار و بعدها سعدی احداث شد.

---