آشفتگی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
آشفتگی (محیط زیست)(Disturbance) | آشفتگی (محیط زیست)(Disturbance) | ||
آشفتگی (اختلال)ها در محیط زیست در دو گسترۀ فراوانی و دامنه اتفاق می‌افتد، که این دو جنبه (فراوانی و دامنه) معمولاً با یکدیگر رابطۀ معکوس دارند. در یک سر آن به آشفتگی‌های فراوان (مکرر) اما کم‌دامنه بر می‌خوریم، مانند تخریبی که بازی کودکان در سواحل سنگی ایجاد می‌کند و در سر دیگر آشفتگی بسیار نادر، اما نسبتاً شدید مانند تأثیر برخورد با یک | آشفتگی (اختلال)ها در [[محیط زیست]] در دو گسترۀ فراوانی و دامنه اتفاق می‌افتد، که این دو جنبه (فراوانی و دامنه) معمولاً با یکدیگر رابطۀ معکوس دارند. در یک سر آن به آشفتگی‌های فراوان (مکرر) اما کم‌دامنه بر می‌خوریم، مانند تخریبی که بازی کودکان در سواحل سنگی ایجاد می‌کند و در سر دیگر آشفتگی بسیار نادر، اما نسبتاً شدید مانند تأثیر برخورد با یک [[شهاب سنگ|شهاب‌سنگ]]، به چشم می‌خورد. ارائۀ تعریفی معنی‌دار و مورد قبول از آشفتگی دشوار است. آنچه ما آشفتگی می‌نامیم رویدادی نسبتاً گسسته است که متوجه موجودات معینی نیست که به نابودی آن‌ها منجر شود، و در نتیجه بخشی از فضا را آزاد کند. از آن‌جا که در اغلب زیستگاه‌ها آشفتگی گریزناپذیر است، گونه‌ها می‌کوشند خود را با شرایط وفق دهند و با اتکای بر آشفتگی‌ها فضای بیشتری را در اختیار داشته باشند. آشفتگی وسیله‌ای مهم است که با آن، تنوع گونه‌ها حفظ می‌شود. تغییرات تکاملی در پایان در فواصل و شکاف‌هایی روی می‌دهد که از طریق آشفتگی به وجود آمده است و از این رو، در یک مقیاس منطقه‌ای، زیستگاه‌ها از قطعه‌های متغیر پوشش گیاهی در مراحل گوناگون بازیابی، هر یک با آمیزۀ خاص خود از گونه‌ها، تشکیل می‌شوند. در محدودۀ محلی‌تر «فرضیۀ آشفتگی بینابینی» مطرح است. بنابر این فرضیه، وقتی آشفتگی‌ها کم‌دامنه و نادر باشد گونه‌های مسلط از طریق رقابت، رقیب‌های ضعیف‌تر را حذف می‌کنند، و از این‌رو تنوع گونه‌ها کاهش خواهد یافت. امّا، اگر آشفتگی‌ها پردامنه و فراوان باشد، به نابودی اجتماع گونه‌ها گرایش پیدا می‌کند، که باز هم به کاهش گونه‌های زیستی منجر می‌شود. به این ترتیب، حداکثر تنوع در سطوح بینابینی آشفتگی پیش‌بینی می‌شود. | ||
<br/> | <br/> | ||
[[Category:زیست شناسی]] [[Category:بوم شناسی و محیط زیست]] | [[Category:زیست شناسی]] [[Category:بوم شناسی و محیط زیست]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۱۲
آشفتگی (محیط زیست)(Disturbance)
آشفتگی (اختلال)ها در محیط زیست در دو گسترۀ فراوانی و دامنه اتفاق می‌افتد، که این دو جنبه (فراوانی و دامنه) معمولاً با یکدیگر رابطۀ معکوس دارند. در یک سر آن به آشفتگی‌های فراوان (مکرر) اما کم‌دامنه بر می‌خوریم، مانند تخریبی که بازی کودکان در سواحل سنگی ایجاد می‌کند و در سر دیگر آشفتگی بسیار نادر، اما نسبتاً شدید مانند تأثیر برخورد با یک شهاب‌سنگ، به چشم می‌خورد. ارائۀ تعریفی معنی‌دار و مورد قبول از آشفتگی دشوار است. آنچه ما آشفتگی می‌نامیم رویدادی نسبتاً گسسته است که متوجه موجودات معینی نیست که به نابودی آن‌ها منجر شود، و در نتیجه بخشی از فضا را آزاد کند. از آن‌جا که در اغلب زیستگاه‌ها آشفتگی گریزناپذیر است، گونه‌ها می‌کوشند خود را با شرایط وفق دهند و با اتکای بر آشفتگی‌ها فضای بیشتری را در اختیار داشته باشند. آشفتگی وسیله‌ای مهم است که با آن، تنوع گونه‌ها حفظ می‌شود. تغییرات تکاملی در پایان در فواصل و شکاف‌هایی روی می‌دهد که از طریق آشفتگی به وجود آمده است و از این رو، در یک مقیاس منطقه‌ای، زیستگاه‌ها از قطعه‌های متغیر پوشش گیاهی در مراحل گوناگون بازیابی، هر یک با آمیزۀ خاص خود از گونه‌ها، تشکیل می‌شوند. در محدودۀ محلی‌تر «فرضیۀ آشفتگی بینابینی» مطرح است. بنابر این فرضیه، وقتی آشفتگی‌ها کم‌دامنه و نادر باشد گونه‌های مسلط از طریق رقابت، رقیب‌های ضعیف‌تر را حذف می‌کنند، و از این‌رو تنوع گونه‌ها کاهش خواهد یافت. امّا، اگر آشفتگی‌ها پردامنه و فراوان باشد، به نابودی اجتماع گونه‌ها گرایش پیدا می‌کند، که باز هم به کاهش گونه‌های زیستی منجر می‌شود. به این ترتیب، حداکثر تنوع در سطوح بینابینی آشفتگی پیش‌بینی می‌شود.