آماسیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
[[File:10214600.jpg|thumb|آماسيه]] | [[File:10214600.jpg|thumb|آماسيه]] | ||
(یا: آماسیا) ولایت و شهری در [[آناتولی]] شمالی، بر کرانۀ نهر توقات ([[توکات]] سویو)، شاخۀ اصلی رودخانۀ یِشیل | (یا: آماسیا) ولایت و شهری در [[آناتولی]]<ref>Anatolia</ref> شمالی، بر کرانۀ نهر توقات ([[توکات]]<ref>Tokat</ref> سویو)، شاخۀ اصلی رودخانۀ یِشیل ایرماق<ref>Yeşilırmak</ref>، در [[ترکیه]]<ref>Turkey</ref> کنونی. آماسیا نزدیک کوه فرهاد (فرهاد داغ) واقع شده و به باور عامۀ مردم فرهاد کوه‌کن بنیادگذار این شهر بوده است. در ۷۱۲م اعراب برای مدتی کوتاه آن‌جا را تصرف کردند. در قرن ۱۱م زیر سلطۀ خاندان حکومتگر دانشمندیه بود. [[قلج ارسلان دوم|قلیچ ارسلان دوم]]<ref>Kilij Arslan II</ref>، آماسیا را ضمیمۀ قلمرو خود کرد. سپس نوبت حکومت به مغولان رسید. [[بایزید عثمانی اول]]، شهر را به تصرف درآورد. [[تیمور گورکان|تیمور]] پس از جنگ ملازگرد آن‌جا را گرفت، اما دوباره [[عثمانی، امپراتوری|عثمانیان]] مسلط شدند. در زمان [[سلجوقیان]] از مراکز مهم فرهنگی آناتولی بود. یونانیان در این ناحیه استحکاماتی برپا کرده بودند، و رومیان به مرمت آن همت گماشتند. سلجوقیان و عثمانیان نیز در تعمیر آن کوشیدند، اما اکنون تنها ویرانه‌های آن برجاست. مسجد بورمالی<ref>Burmali Mosque</ref> به فرمان کیخسرو سلجوقی دوم در آماسیا ساخته شد. یک مدرسه نیز در آن دوره بنا شده بود. بناهای مهمی به‌ویژه از دورۀ سلجوقی در این شهر بوده که اغلب آن‌ها در زلزله و آتش‌سوزی نابود شده‌اند. از مشاهیر آماسیه حافظ محمد ثبات‌الدین (۱۳۰۹ـ۱۳۵۷ق) است که به فارسی، عربی، کردی و ترکی شعر می‌گفته و دیوان اشعارش محفوظ مانده است. | ||
<br /> | |||
---- | ---- | ||
<!--10214600--> | |||
[[Category:تاریخ جهان]] | [[Category:تاریخ جهان]] | ||
نسخهٔ ۲۳ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۴۳
آماسیه (Amasya)
(یا: آماسیا) ولایت و شهری در آناتولی[۱] شمالی، بر کرانۀ نهر توقات (توکات[۲] سویو)، شاخۀ اصلی رودخانۀ یِشیل ایرماق[۳]، در ترکیه[۴] کنونی. آماسیا نزدیک کوه فرهاد (فرهاد داغ) واقع شده و به باور عامۀ مردم فرهاد کوه‌کن بنیادگذار این شهر بوده است. در ۷۱۲م اعراب برای مدتی کوتاه آن‌جا را تصرف کردند. در قرن ۱۱م زیر سلطۀ خاندان حکومتگر دانشمندیه بود. قلیچ ارسلان دوم[۵]، آماسیا را ضمیمۀ قلمرو خود کرد. سپس نوبت حکومت به مغولان رسید. بایزید عثمانی اول، شهر را به تصرف درآورد. تیمور پس از جنگ ملازگرد آن‌جا را گرفت، اما دوباره عثمانیان مسلط شدند. در زمان سلجوقیان از مراکز مهم فرهنگی آناتولی بود. یونانیان در این ناحیه استحکاماتی برپا کرده بودند، و رومیان به مرمت آن همت گماشتند. سلجوقیان و عثمانیان نیز در تعمیر آن کوشیدند، اما اکنون تنها ویرانه‌های آن برجاست. مسجد بورمالی[۶] به فرمان کیخسرو سلجوقی دوم در آماسیا ساخته شد. یک مدرسه نیز در آن دوره بنا شده بود. بناهای مهمی به‌ویژه از دورۀ سلجوقی در این شهر بوده که اغلب آن‌ها در زلزله و آتش‌سوزی نابود شده‌اند. از مشاهیر آماسیه حافظ محمد ثبات‌الدین (۱۳۰۹ـ۱۳۵۷ق) است که به فارسی، عربی، کردی و ترکی شعر می‌گفته و دیوان اشعارش محفوظ مانده است.