افشاریه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۲۳

افشاریه

سلسله ایرانی (حک: ۱۱۴۸ـ۱۲۱۰ق) تأسیس‌شده به دست نادرشاه افشار. از آن‌جا که نادر به شاخه‌ای از طایفۀ افشار (قرخلو یا قرقلو) منسوب بود، سلسلۀ پادشاهی پس از او به افشاریه معروف شدند. نادر قلمرو حکومتش را بسیار گسترش داد، اما بعد از کشته‌شدنش (۱۱۶۰ق) قلمرو او به‌سبب بی‌کفایتی اعقابش و نیز ظهور مدعیان بسیار، رو‌به تجزیه نهاد. پس از قتل نادر، برادرزاده‌اش علی‌قلی میرزا، با نام عادل‌شاه افشار به سلطنت رسید. یکی از رقبای عادل‌شاه، برادر کوچک‌ترش، ابراهیم‌خان (بعداً ابراهیم‌شاه افشار) بود. حکومت این دو برادر به طول نینجامید و هردو به دست امرای شاهرخ افشار، پسر رضاقلی میرزا و نوادۀ نادر، مغلوب شدند. اما شاهرخ در دورۀ پادشاهی‌اش قدرت و نفوذ چندانی نداشت و قلمرو حکومتش که بیشتر به دست امرا و فرزندش اداره می‌شد، به ایالت خراسان محدود ماند. پس از آن‌که امرا و سردارانِ شاهرخ او را برکنار و نابینا کردند، سلیمان صفوی دوم به جای شاهرخ به تخت سلطنت نشست، ولی حکومت او بیش از چهل روز دوام نیافت و یوسف علی‌خان جلایر او را برکنار و نابینا کرد و شاهرخ دوباره به حکومت رسید. نابینایی شاهرخ سبب حاکمیت‌یافتن پسرش، نادر میرزا افشار، و کشمکش بین آنان شد. سرانجام آقا محمدخان قاجار به مشهد حمله برد و شاهرخ را دستگیر کرد و کشت و سلسلۀ افشاریه را برانداخت (۱۲۱۰ق). نادر میرزا که در یورش آقا محمدخان به هرات گریخته بود، در دورۀ فتحعلی‌شاه قاجار برای احیای دوبارۀ دولت افشاریه مشهد را تصرف کرد، اما طرفی نبست و پس از دستگیری به فرمان فتحعلی‌شاه کشته شد (۱۲۱۸ق). وی آخرین بازماندۀ سلسلۀ افشاریه بود و بدین‌ترتیب این سلسله کاملاً منقرض شد.

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 افشاریه <br>
-[[پرونده: 11409000-1.jpg | بندانگشتی|نادرشاه افشار]][[پرونده: 11409000.jpg | بندانگشتی|نادرشاه افشار]]سلسله ایرانی (حک: ۱۱۴۸ـ۱۲۱۰ق) تأسیس‌شده به دست [[نادرشاه افشار]]. از آن‌جا که نادر به شاخه‌ای از طایفۀ افشار (قرخلو یا قرقلو) منسوب بود، سلسلۀ پادشاهی پس از او به افشاریه معروف شدند. نادر قلمرو حکومتش را بسیار گسترش داد، اما بعد از کشته‌شدنش (۱۱۶۰ق) قلمرو او به‌سبب بی‌کفایتی اعقابش و نیز ظهور مدعیان بسیار، رو‌به تجزیه نهاد. پس از قتل نادر، برادرزاده‌اش علی‌قلی میرزا، با نام عادل‌شاه افشار به سلطنت رسید. یکی از رقبای عادل‌شاه، برادر کوچک‌ترش، ابراهیم‌خان (بعداً ابراهیم‌شاه افشار) بود. حکومت این دو برادر به طول نینجامید و هردو به دست امرای شاهرخ افشار، پسر رضاقلی میرزا و نوادۀ نادر، مغلوب شدند. اما شاهرخ در دورۀ پادشاهی‌اش قدرت و نفوذ چندانی نداشت و قلمرو حکومتش که بیشتر به دست امرا و فرزندش اداره می‌شد، به ایالت خراسان محدود ماند. پس از آن‌که امرا و سردارانِ شاهرخ او را برکنار و نابینا کردند، سلیمان صفوی دوم به جای شاهرخ به تخت سلطنت نشست، ولی حکومت او بیش از چهل روز دوام نیافت و یوسف علی‌خان جلایر او را برکنار و نابینا کرد و شاهرخ دوباره به حکومت رسید. نابینایی شاهرخ سبب حاکمیت‌یافتن پسرش، نادر میرزا افشار، و کشمکش بین آنان شد. سرانجام آقا محمدخان قاجار به مشهد حمله برد و شاهرخ را دستگیر کرد و کشت و سلسلۀ افشاریه را برانداخت (۱۲۱۰ق). نادر میرزا که در یورش آقا محمدخان به هرات گریخته بود، در دورۀ فتحعلی‌شاه قاجار برای احیای دوبارۀ دولت افشاریه مشهد را تصرف کرد، اما طرفی نبست و پس از دستگیری به فرمان فتحعلی‌شاه کشته شد (۱۲۱۸ق). وی آخرین بازماندۀ سلسلۀ افشاریه بود و بدین‌ترتیب این سلسله کاملاً منقرض شد.
+[[پرونده: 11409000-1.jpg | بندانگشتی|نادرشاه افشار]]سلسله ایرانی (حک: ۱۱۴۸ـ۱۲۱۰ق) تأسیس‌شده به دست [[نادرشاه افشار]]. از آن‌جا که نادر به شاخه‌ای از طایفۀ افشار (قرخلو یا قرقلو) منسوب بود، سلسلۀ پادشاهی پس از او به افشاریه معروف شدند. نادر قلمرو حکومتش را بسیار گسترش داد، اما بعد از کشته‌شدنش (۱۱۶۰ق) قلمرو او به‌سبب بی‌کفایتی اعقابش و نیز ظهور مدعیان بسیار، رو‌به تجزیه نهاد. پس از قتل نادر، برادرزاده‌اش علی‌قلی میرزا، با نام عادل‌شاه افشار به سلطنت رسید. یکی از رقبای عادل‌شاه، برادر کوچک‌ترش، ابراهیم‌خان (بعداً ابراهیم‌شاه افشار) بود. حکومت این دو برادر به طول نینجامید و هردو به دست امرای شاهرخ افشار، پسر رضاقلی میرزا و نوادۀ نادر، مغلوب شدند. اما شاهرخ در دورۀ پادشاهی‌اش قدرت و نفوذ چندانی نداشت و قلمرو حکومتش که بیشتر به دست امرا و فرزندش اداره می‌شد، به ایالت خراسان محدود ماند. پس از آن‌که امرا و سردارانِ شاهرخ او را برکنار و نابینا کردند، سلیمان صفوی دوم به جای شاهرخ به تخت سلطنت نشست، ولی حکومت او بیش از چهل روز دوام نیافت و یوسف علی‌خان جلایر او را برکنار و نابینا کرد و شاهرخ دوباره به حکومت رسید. نابینایی شاهرخ سبب حاکمیت‌یافتن پسرش، نادر میرزا افشار، و کشمکش بین آنان شد. سرانجام آقا محمدخان قاجار به مشهد حمله برد و شاهرخ را دستگیر کرد و کشت و سلسلۀ افشاریه را برانداخت (۱۲۱۰ق). نادر میرزا که در یورش آقا محمدخان به هرات گریخته بود، در دورۀ فتحعلی‌شاه قاجار برای احیای دوبارۀ دولت افشاریه مشهد را تصرف کرد، اما طرفی نبست و پس از دستگیری به فرمان فتحعلی‌شاه کشته شد (۱۲۱۸ق). وی آخرین بازماندۀ سلسلۀ افشاریه بود و بدین‌ترتیب این سلسله کاملاً منقرض شد.
 <br><!--11409000-->
 [[رده:تاریخ ایران]]
 [[رده:ایران از حکومت صفویه تا قاجار]]