تیمورتاش، عبدالحسین (بجنورد ۱۲۶۰ـ تهران ۱۳۱۲ش): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(بدون تفاوت)

نسخهٔ ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۰۶

تیمورتاش‌، عبدالحسین‌ (بجنورد ۱۲۶۰ـ تهران ۱۳۱۲ش)

تيمورتاش‌، عبدالحسين‌

(ملقب‌ به‌ مُعَزَّزالْمُلک و سردار مُعَظَّم‌ خراسانی) دولتمرد اواخر دورۀ‌ قاجار و اوایل پهلوی‌‌. فرزند کریم‌ دادخان‌ معززالملک‌ نردینی‌ بود. پس‌ از تحصیلات‌ مقدماتی‌ در بجنورد وارد مدرسۀ‌ نظام‌ روسیه،‌ ویژۀ‌ شاهزادگان‌ و اشراف‌ روس، گردید و سپس‌ به‌ ایران‌ بازگشت‌. به‌ مجلس‌ دوم‌ راه‌ یافت‌ و در فترت‌ میان‌ مجلس ‌دوم و سوم به‌ فرماندهی‌ قشون‌ تعیین‌ شد و لقب‌ سردار معظم‌ گرفت‌. در انتخابات‌ دورۀ‌ سوم نیز به‌ وکالت‌ رسید و در جریان‌ کودتای‌ سیدضیاءالدین‌ طباطبایی‌ بازداشت‌ و چندی‌ نیز به‌ قم‌ تبعید شد. در کابینۀ‌ مشیرالدوله‌، وزیر عدلیه‌ شد. وی‌ تلاش‌ فراوانی‌ در تحکیم‌ و تثبیت‌ حکومت‌ رضاخان‌ سردارسپه داشت؛ از این‌رو پس‌ از به‌ سلطنت‌ رسیدن‌ او در ۱۳۰۴‌ش وزیر دربار و مقتدرترین‌ دولتمرد کشور به‌شمار می‌رفت‌. تیمورتاش از مبدعان اصلی اصلاحات رضاشاه و نوسازی ایران به‌سبک اروپایی بود. در ۱۳۱۰ش، پس‌ از سفری به اروپا، به‌ دلایل‌ نامعلومی‌ در تهران‌ دستگیر (۱۳۱۱‌ش) و به‌ پنج سال‌ زندان‌ محکوم‌ شد و سپس‌ در زندان‌ قصر به‌‌قتل‌ رسید.