Automoderated users، رباتها، دیوانسالاران، checkuser، مدیران رابط کاربری، moderation، Moderators، پنهانگران، مدیران، userexport، سرویراستار
۴۷٬۲۳۸
ویرایش
آسیا، قاره: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi3 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
آسیا، قاره (Asia)<br/> [[File:10132000-3.jpg|thumb|قارۀ آسیا]][[File:10132000-1.jpg|thumb|معبد ایتسوکوشیما (دروازه بزرگ)، میاجیما، هونشو، ژاپن]][[File:10132000-4.jpg|thumb|دیوار بزرگ چین]][[File:10132000-5.jpg|thumb|تاج محل، آگرا، هندوستان]]'''موقعیت.''' قارۀ آسیا در نیمکرۀ شمالی [[زمین]] قرار دارد و از شمال به [[اقیانوس شمالگان]]<ref>Arctic Ocean</ref>، از شرق به [[اقیانوس آرام]]، از جنوب به [[اقیانوس هند]]، و از غرب به [[دریای سرخ]]<ref>Red Sea</ref>، [[مدیترانه، دریای|دریای مدیترانه]]، [[دریای سیاه]]<ref>Black Sea</ref>، کوههای [[قفقاز، رشته کوه|قفقاز]]، [[خزر، دریای|دریای خزر]]<ref>Caspian Sea</ref>، و [[اورال، کوه های|کوههای اورال]]<ref>Ural Montains</ref> محدود است (مرز غربی آسیا از دریای خزر و دریاهای سیاه و [[اژه، دریای|اژه]] و مدیترانه میگذرد). مساحت این قاره ۴۴,۳۹۱,۱۶۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۳,۷۷۶,۱۸۱,۹۴۹ (۲۰۰۸م) بزرگترین شهرهای آن، با جمعیت بیش از ۵میلیون نفر، عبارتاند از [[بانکوک]]، [[پکن]]<ref>Beijing</ref>، [[چنای]]<ref>Chennai</ref>، [[دهلی، شهر|دهلی]]<ref>Delhi</ref>، [[داکا]]<ref>Dhaka</ref>، [[هنگ کنگ|هنگکنگ]]، [[حیدرآباد (هند)|حیدرآباد]]، [[استانبول]]، [[جاکارتا]]<ref>Jakarta</ref>، [[کلکته]]<ref>Kolkata</ref>، [[کراچی]]<ref>Karachi</ref>، [[لاهور]]<ref>Lahore</ref>، [[مانیل]]<ref>Manila</ref>، [[ | آسیا، قاره (Asia)<br/> [[File:10132000-3.jpg|thumb|قارۀ آسیا]][[File:10132000-1.jpg|thumb|معبد ایتسوکوشیما (دروازه بزرگ)، میاجیما، هونشو، ژاپن]][[File:10132000-4.jpg|thumb|دیوار بزرگ چین]][[File:10132000-5.jpg|thumb|تاج محل، آگرا، هندوستان]]'''موقعیت.''' قارۀ آسیا در نیمکرۀ شمالی [[زمین]] قرار دارد و از شمال به [[اقیانوس شمالگان]]<ref>Arctic Ocean</ref>، از شرق به [[اقیانوس آرام]]، از جنوب به [[اقیانوس هند]]، و از غرب به [[دریای سرخ]]<ref>Red Sea</ref>، [[مدیترانه، دریای|دریای مدیترانه]]، [[دریای سیاه]]<ref>Black Sea</ref>، کوههای [[قفقاز، رشته کوه|قفقاز]]، [[خزر، دریای|دریای خزر]]<ref>Caspian Sea</ref>، و [[اورال، کوه های|کوههای اورال]]<ref>Ural Montains</ref> محدود است (مرز غربی آسیا از دریای خزر و دریاهای سیاه و [[اژه، دریای|اژه]] و مدیترانه میگذرد). مساحت این قاره ۴۴,۳۹۱,۱۶۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۳,۷۷۶,۱۸۱,۹۴۹ (۲۰۰۸م) بزرگترین شهرهای آن، با جمعیت بیش از ۵میلیون نفر، عبارتاند از [[بانکوک]]، [[پکن]]<ref>Beijing</ref>، [[چنای]]<ref>Chennai</ref>، [[دهلی، شهر|دهلی]]<ref>Delhi</ref>، [[داکا]]<ref>Dhaka</ref>، [[هنگ کنگ|هنگکنگ]]، [[حیدرآباد (هند)|حیدرآباد]]، [[استانبول]]، [[جاکارتا]]<ref>Jakarta</ref>، [[کلکته]]<ref>Kolkata</ref>، [[کراچی]]<ref>Karachi</ref>، [[لاهور]]<ref>Lahore</ref>، [[مانیل]]<ref>Manila</ref>، [[بمبئی، شهر|بمبئی]]، [[اوزاکا]]<ref>Osaka</ref>، [[سیول|سئول]]<ref>Seoul</ref>، [[شانگهای]]<ref>Shanghai</ref>، [[شنیانگ]]<ref>Shenyang</ref>، [[تهران، شهر|تهران]]، [[تیانجین]]<ref>Tianjin</ref>، و [[توکیو]]<ref>Tokyo</ref>. | ||
'''کرانهها و جزایر'''. الف: کرانههای شمالی، که بخشی از اقیانوس شمالگان است، از [[کارا، دریای|دریای کارا]]<ref>Kara Sea</ref>، [[لاپتف، دریای|دریای لاپتف]]<ref>Laptev Sea</ref>، و [[سیبری شرقی، دریای|دریای سیبری شرقی]]<ref>East Siberian Sea</ref> تشکیل شده و دماغۀ چلیوسکین<ref>Chelyuskin Cape</ref>، شمالیترین نقطۀ آن است. جزایر سِوِرنایا زِملیا<ref>Severnaya Zemlya</ref>، مجمعالجزایر سیبری جدید<ref>New Siberia</ref>، و [[ورانگل، جزیره|جزیرۀ ورانگِل]]<ref>Wrangel</ref> مهمترین جزایر آبهای ساحلی آن هستند. ب: کرانههای شرقی، یا اقیانوس آرام، از [[برینگ، دریای|دریای برینگ]]، [[اختسک، دریای|دریای اختسک]]، [[ژاپن، دریای|دریای ژاپن]]، [[دریای زرد]]، [[چین، دریای|دریای چین]] شرقی و دریای چین جنوبی پدید آمده و شبهجزیرۀ چوکچی آن را از کرانههای شمالی جدا میکند و شبهجزیرههای [[کامچاتکا، شبه جزیره|کامچاتکا]]، کره، [[مالی، شبه جزیره|مالی]] مهمترین عوارض ساحلی آن محسوب میشوند. شرقیترین نقطۀ قارۀ آسیا به نام دماغۀ دژنیووا، در طول جغرافیایی ۱۶۹ درجه و ۴۰ دقیقه قرار دارد و ساخالین، ژاپن، تایوان، و لوزون عمدهترین جزایر آن بهشمار میآیند. پ: کرانههای جنوبی، یا اقیانوس هند، از خلیج [[تایلند]]، [[بنگال، خلیج|خلیج بنگال]]، [[دریای عرب]]، خلیج عمان، [[خلیج فارس]]، و [[عدن، خلیج|خلیج عدن]] تشکیل شده است و جنوبیترین نقطۀ آن دماغۀ پیای ([[مالزی]]) در عرض جغرافیایی ۵۱ درجه و پانزده دقیقه شمالی جای دارد و [[سری لانکا|سریلانکا]]، [[بورنیو|بورنئو]]، و [[سوماترا]] عمدهترین جزایر آن هستند. شبهجزیرههای مالی، هند، و [[عربستان، شبه جزیره|عربستان]] عوارض چشمگیر این قسمت را تشکیل میدهند. ت: مرزهای غربی از [[دریای سرخ]]، برزخ سوئز، دریای مدیترانه، دریای اژه، دریای سیاه، رشتهکوه قفقاز<ref>Caucasus Mountains</ref>، کرانههای شمال غربی دریای خزر، استپهای [[قزاقستان]]، شرق رود [[ولگا]]، و کوههای اورال تشکیل یافته و غربیترین نقطۀ آن به نام دماغۀ بابا در غرب [[ترکیه]] قرار دارد. شبهجزیرۀ [[آناتولی]] مهمترین عارضۀ ساحلی و جزیرۀ قبرس عمدهترین جزیرۀ آن است. | '''کرانهها و جزایر'''. الف: کرانههای شمالی، که بخشی از اقیانوس شمالگان است، از [[کارا، دریای|دریای کارا]]<ref>Kara Sea</ref>، [[لاپتف، دریای|دریای لاپتف]]<ref>Laptev Sea</ref>، و [[سیبری شرقی، دریای|دریای سیبری شرقی]]<ref>East Siberian Sea</ref> تشکیل شده و دماغۀ چلیوسکین<ref>Chelyuskin Cape</ref>، شمالیترین نقطۀ آن است. جزایر سِوِرنایا زِملیا<ref>Severnaya Zemlya</ref>، مجمعالجزایر سیبری جدید<ref>New Siberia</ref>، و [[ورانگل، جزیره|جزیرۀ ورانگِل]]<ref>Wrangel</ref> مهمترین جزایر آبهای ساحلی آن هستند. ب: کرانههای شرقی، یا اقیانوس آرام، از [[برینگ، دریای|دریای برینگ]]، [[اختسک، دریای|دریای اختسک]]، [[ژاپن، دریای|دریای ژاپن]]، [[دریای زرد]]، [[چین، دریای|دریای چین]] شرقی و دریای چین جنوبی پدید آمده و شبهجزیرۀ چوکچی آن را از کرانههای شمالی جدا میکند و شبهجزیرههای [[کامچاتکا، شبه جزیره|کامچاتکا]]، کره، [[مالی، شبه جزیره|مالی]] مهمترین عوارض ساحلی آن محسوب میشوند. شرقیترین نقطۀ قارۀ آسیا به نام دماغۀ دژنیووا، در طول جغرافیایی ۱۶۹ درجه و ۴۰ دقیقه قرار دارد و ساخالین، ژاپن، تایوان، و لوزون عمدهترین جزایر آن بهشمار میآیند. پ: کرانههای جنوبی، یا اقیانوس هند، از خلیج [[تایلند]]، [[بنگال، خلیج|خلیج بنگال]]، [[دریای عرب]]، خلیج عمان، [[خلیج فارس]]، و [[عدن، خلیج|خلیج عدن]] تشکیل شده است و جنوبیترین نقطۀ آن دماغۀ پیای ([[مالزی]]) در عرض جغرافیایی ۵۱ درجه و پانزده دقیقه شمالی جای دارد و [[سری لانکا|سریلانکا]]، [[بورنیو|بورنئو]]، و [[سوماترا]] عمدهترین جزایر آن هستند. شبهجزیرههای مالی، هند، و [[عربستان، شبه جزیره|عربستان]] عوارض چشمگیر این قسمت را تشکیل میدهند. ت: مرزهای غربی از [[دریای سرخ]]، برزخ سوئز، دریای مدیترانه، دریای اژه، دریای سیاه، رشتهکوه قفقاز<ref>Caucasus Mountains</ref>، کرانههای شمال غربی دریای خزر، استپهای [[قزاقستان]]، شرق رود [[ولگا]]، و کوههای اورال تشکیل یافته و غربیترین نقطۀ آن به نام دماغۀ بابا در غرب [[ترکیه]] قرار دارد. شبهجزیرۀ [[آناتولی]] مهمترین عارضۀ ساحلی و جزیرۀ قبرس عمدهترین جزیرۀ آن است. | ||